Heyecanla beklediğimiz o an geldi ve nihayet final sezonunun ilk bolumunu izleyebildik. İzlemeyenler icin spoiler icerecek bir şey soyleyeceğiz ki nihayet Jon Snow gecmişi ile ilgili gerceği oğrendi ve bu, Game of Thrones ’un son sezonunun promiyerinde Winterfell altında yer alan mezarların dizi icin onemli bir ana tanıklık etmesi acısından bir ilk teşkil etmiyordu.
Ozellikle mezarlar dedik cunku şimdi Starkların mahzen mezarlarından bahsedeceğiz ve tarihle nasıl bir benzerlik taşıdıklarına goz atacağız.
Başlıyoruz!
Kral Robert Baratheon ’un ilk sezondaki Lyanna Stark heykelini ziyaretinden Arya ve Sansa Stark ’ın bir araya gelmesine kadar Starklar ve cevrelerindekiler mahremiyet, inanc veya guvenlik icin yeraltı yapısını tekrar tekrar ziyaret etti
Mezarlar, gidilecek bir yer olmasından daha fazla bir anlama sahip. Bu bolum buyuk bir gizem ve Starklar icin guclu bir anlamı var. Orneğin genc Jon Snow, -Snow olarak- oraya ait olmadığı fikrine kapılmıştı. Hatta A Storm of Swords kitabında, Sam Tarly ’ye burayla ilgili ruyaları olduğunu ancak kendisi icin burada bir yer olmadığını bildiğini soylemiştir.
George R. R. Martin, A Song of Ice and Fire kitabının bolumlerinin kabaca gercek tarihten, ozellikle de 15.yuzyıl İngilteresi ’ndeki Gullerin Savaşı ’ndan esinlendiğini ve guncel tarihin -dizinin bariz fantastik unsurlarına rağmen- alan ile ilgili cok fazla bilgi verdiğini soyledi
Kısacası diyebiliriz ki Winterfell ’in altındaki mezarlar bir tesaduf değil. Mezar uygulamalarını inceleyen Merkez Lancashire Universitesi Arkeoloji bolumunde okutman Duncan Sayer ’ın soylediğine gore Viking ve Anglo-Sakson erken Ora Cağ pagan geleneklerinde, onemli insanların gomulmesi hoyukler inşa edilerek gercekleştirilirdi. Bu mezar hoyuklerinin onemi, Beowulf ’ta gorulebilir: Hikayenin son dizilerinden birinin başlangıcında ejderhanın uyanışı; bir hırsız, ejderhanın hazinesini koruduğu hoyuğe gizlice girdikten sonra gercekleşir.
Ancak 7. ve 8. yuzyıllarda Hristiyanlık yayıldıkca İngiltere gibi bolgelerdeki insanlar yeni bir gelenek ortaya koyarlar: Mahzen mezarlar Naples, Campania, Italy, Europe Sayer, erken donem Hristiyan bazilikalarının azizlerin mezarı olduğu duşunulen noktalar uzerine inşa edildiği fikrini Roma ’ya kadar izlemiştir. Hacılar kutsal yerleri ziyaret etmeye ve oradaki kutsal kalıntıları gormeye istekliydiler.
Kilise altında yer alıp kutsal alana bağlı ancak mimari olarak ayrı ve kendi girişine sahip, mustakil bir yapı olan mahzen; bir kilisenin, insanların ana mekandaki işleyişi bozmadan kalıntıları ziyaret etmelerine izin vermesinin bir yoluydu
Bu duzenin iyi bir orneği Kuzey Yorkshire ’daki Ripon Katedrali ’nde gorulebilir. Bugun de gorulebildiği uzere ozellikle hacılar, azizlere ait kalıntıları ziyaret edip saygısını gosterebilsin diye ozel olarak inşa edilmiştir. Hacılardan giriş ucreti alabilmek icin de ayrı bir kapı, Orta Cağ kiliselerinde yaygın olarak gorulmektedir.
İnsan kalıntılarına bu denli yakın olmak cok onemlidir ve bu iğrenc ya da urpertici olarak gorulmemiştir
Aksine olulere yakınlık, onlarla bir tur iletişim kurmak icin iyi bir fırsattı cunku bu turden bir dua ile ruhların, dua edene yardım edeceğine inanılıyordu.
Ataları, kişinin hayatı boyunca nasıl davrandığı ve olumden sonra nereye gideceği konusunda guc sahibi olarak goruluyordu
Sayer bu konuda, “Bu kemiklere dokunabilmek, onları gormek, onların yanında dua etmek istiyorsun cunku seni iyileştirecek guce sahipler. Bu, belirli azizleri veya belirli ataları ziyaret etme sebeplerinden biridir. Hayatınızı etkileyecek bir konumdalar.” demiştir.
Bu şekilde bir boşluğa duyulan saygı goz onune alındığında, hukumdarlar da nihayetinde aziz olarak gorulup gorulmediklerine bakılmaksızın kendi mahzen mezarlarına sahip olmak istediler
Orneğin 8. yuzyılda kral olan Mercia Aethelbald, şu an Derbyshire ’ın Repton Koyu ’ndeki kraliyet mahzenine gomulmuştur.
Sayer ’ın soylediğine gore Winterfell ’deki mezarları gosteren heykeller, gercek hayattaki mahzen geleneğinden biraz uzaklaşıyor
Sayer, Stark heykellerinin kesinlikle bir fantezi olduğunu soyluyor. Sayer, gec Orta Cağ ’da varlıklı insanların heykellerinin kiliselerde gorulmeye başlandığını ancak bunun tipik olarak mahzen mezarlarının icine yerleştirilmediğini cunku bunun amacını aşacağını belirtiyor.
Varlıklı aileler icin kiliselerdeki mezar mahzenleri, din devriminden sonra coğalmaya başlamıştır
Zengin ancak kraliyete mensup olmayan bir insanın ozel bir mahzene gomuleceği fikri, esasen Viktorya Donemi ’nde yaygınlaşmıştır. Yer ustu yapıları olan turbeler de daha sonra gelmiştir.
O donemde kullanılan heykeller başlı başına birer sembolizm orneğiydi
Bir erkeğin ayaklarında bir guc veya cesaret sembolu olarak bir aslan yer alabilirdi ya da kopeği olan bir kadın sadakat anlamını taşırdı. Starkların yanında yer alan kurtlar da olumlu anlamlara sahiptir.
Oyleyse diyebiliriz ki Winterfell ’deki mahzen gercek tarihle benzerlik taşıyor
Gercek hayatta mahzen mezarlarına gomulen kişilerin onemli insanlar olduğu gerceği Game of Thrones icin de gecerlidir. Ozellikle kuzey kralları ve Winterfell lortlarının mahzendeki mezarlara gomuluyor olması onların ozel kişiler olduklarını gostermektedir.
Bu acıdan Jon Snow ’un Stark mahzeninde kendisi icin uygun bir yer olmadığını hissetmesi makul kabul edilebilir. Robert Baratheon gibi bir ziyaretcinin bir hacı gibi saygısını sunmak icin mezarlara gelmesi fikri de gercekcidir. Ve heykellere uygun olarak bu alandaki taş direkler de gercekle paralelliğe sahiptir.
Son olarak muhtemel bir benzerliğin en guclu hali ise fantezi mahzenin, tarihteki gercek halleri gibi olulerle temas edildiği bir yer olmasıdır diyebiliriz

Kaynak 1