ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Demokrat Eliot Engel ve Komisyon'daki Cumhuriyetcilerin lideri Michael McCaul, Turkiye'nin Suriye'de başlattığı askeri operasyonun "sona ermesi icin" hazırladıkları yasa tasarı, Komisyon'da kabul edildi. Tasarı, operasyonla ilişkilendirilen Turk yetkililere ve savunma sektoruyle ilişkilendirilen bankalara yaptırım uygulanmasını ongoruyor.
[h=3]S-400 YAPTIRIMI DA VAR[/h] Aynı yasa tasarısında, Turkiye'nin Rusya'dan S-400 fuze savunma sistemi satın almasına yonelik yaptırım uygulanması maddesi de yer alıyor.
[h=3]TASARI YASALAŞIRSA TSK'YA SİLAH SATIŞI ENGELLENECEK[/h] Tasarı yasalaşırsa Amerikan silahlarının, Suriye'de operasyon yuruten Turk Silahlı Kuvvetleri'ne satışı engellenecek.
ABD Temsilciler Meclisi uyesi Eliot Engel PACT (Turkiye'nin Cıkardığı Catışmaya Karşı Yasa - Protect Against Conflict by Turkey Act) adı verilmesi onerilen yasa tasarısında şu maddeler var:
[h=3]YAPTIRIMLARIN 15 GUN İCİNDE UYGULANMASI ONGORULUYOR[/h] Bu madde altında, yasalaşması halinde yururluğe girdikten sonraki 15 gun icinde Milli Savunma Bakanı, TSK Genelkurmay Başkanı, 2. Ordu Komutanı, Hazine ve Maliye Bakanı'na bu yaptırımların uygulanması ongoruluyor.
Maddede sadece unvanlar yer alırken, şu an bu gorevlerde bulunan kişilerin isimlerine yer verilmiyor.
Yasanın yururluğe girmesinden sonraki 30 gun icinde de ABD Dışişleri Bakanı, Savunma Bakanı ve Ulusal İstihbarat Direktoru'nun bir araya gelerek bir liste oluşturması ongoruluyor.
"Suriye'yi işgal etme kararı alan Turk yetkililer, Suriyeli Kurt toplumu ve operasyondan etkilenen topluluklara yonelik saldırılara liderlik eden ust duzey Turk askeri yetkilileri, Turkiye'nin Suriye'deki askeri operasyonlarına yardım eden Turk yetkililer" belirlenerek listeye eklenecek.
[h=3]LİSTE 60 GUNDE BİR GUNCELLENECEK[/h] Listenin 60 gunde bir guncellenmesi de oneriliyor. Liste her guncellendiğinde, 15 gun icerisinde yeni isimlere yonelik de yaptırımların yururluğe girmesi ongoruluyor.
[h=3]CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN'IN MAL VARLIĞINA DAİR RAPOR[/h] Yasanın yururluğe girmesi durumunda, en fazla 120 gun icinde ABD Dışişleri Bakanı'nın, istihbarat servisi ve Hazine Bakanlığı'yla birlikte calışarak Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ve ailesinin (eşleri, cocukları, anne-babası ve kardeşleri olarak belirtiliyor) tahmin edilen mal varlığı, bilinen gelirleri ve yatırımlarına dair rapor hazırlaması isteniyor.
[h=3]SİLAHLARIN SURİYE'DE OPERASYONEL OLAN TURK KUVVETLERİNE GİTMESİNİ ENGELLEMEK[/h] ABD'nin Silah İhracatını Kontrol Yasası'yla belirlenen herhangi bir Amerikan savunma aracı ya da hizmeti, TSK'nın Suriye'deki operasyonlarında kullanması icin Turkiye'ye gonderilmeyecek.
Ancak NATO'nun onayladığı operasyonlar ya da Turkiye'de Amerika'nın operasyonları icin kullanacağı malzemeler icin ya da Başkan'nın "acil" olarak gorduğu durumlar icin bu maddede istisna yapılabilecek.
[h=3]TURK ORDUSUNA VE SAVUNMA SANAYİNE PARA TRANSFERİ YAPAN TURK KURUMLARINA HIZLI YAPTIRIM[/h] Tasarı yasalaştığı takdirde yururluğe girdikten sonraki 30 gun icinde ABD Dışişleri Bakanı, Savunma Bakanı ve İstihbarat Servisi Direktoru bir araya gelerek bu kişileri ve kurumları belirleyecek.Sonraki 60 gun icerisinde de yaptırımlar uygulanmaya başlayacak.
[h=3]HALKBANK İCİN AYRI BİR BOLUM[/h] Tasarıda, Halkbank icin ayrı bir bolum ayrılmış.Bu bolume gore tasarının yasalaşıp yururluğe girdiği tarihten sonraki 15 gun icinde Başkan, Halkbank'a ya da bu bankanın iştiraki niteliğindeki herhangi bir kuruluşa mali yaptırım uygulayacak.
Turkiye'nin Suriye'deki operasyonunu sonlandırması ve "IŞİD karşıtı mucadeleye engel olmaması" durumunda, yaptırımların sona ermesi de tasarıda oneriliyor.
[h=3]YAPTIRIMLAR[/h] Tasarının 11. bolumunde, daha onceki maddelerde "uygulanması ongorulen" yaptırımlar sıralanıyor.
Buna gore belirlenen kişilerin ve kurumların ABD'deki mal varlıklarına erişimleri engellenecek, satılması ya da yer değiştirmesi mumkun olmayacak.
Bu kişiler "ABD'ye kabul edilmez, ABD'ye giriş icin vize ya da herhangi başka bir belge alamaz, daha once aldığı vize ya da belgeler, ne zaman alındığına bakılmaksızın yasa yururluğe girdi anda iptal edilmiş sayılır."
Bu maddenin tek istisnası da, yaptırım uygulanan kişilerin New York'ta bulunan Birleşmiş Milletler Genel Merkezi'ne gitmesini gerektiren durumlar olacak.
[h=3]S-400 YAPTIRIMI[/h] Yonetimin, S-400 satışı sebebiyle Turkiye'ye karşı CAATSA 231 numaralı yaptırımlarını 30 gun icinde uygulaması
Yasanın yururluğe girmesinden sopnraki 30 gun icinde, 12 Temmuz 2019'da parcaları Turkiye'ye gonderilmeye başlayan S400 fuze savunma sisteminin satışı sebebiyle, daha once de gundeme gelen CAATSA yaptırımlarının başlaması ongoruluyor.
ABD Savunma Bakanlığı'nın, hem IŞİD tutuklularının gozaltında tutulduğuna dair, hem de Turkiye'nin askeri operasyonunun bolgedeki etkilerine dair birer rapor hazırlaması ve Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'ne sunması talep ediliyor.
[h=3]YAPTIRIM SURECİ NASIL İŞLEYECEK?[/h] Tasarıda onerilen yaptırımlar, yasalaşması halinde sadece Turkiye'nin askeri operasyonunu sonlandırması ya da uzerinden 3 sene gecmesi halinde yururlukten kalkacak.
11 Ekim'de Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komisyonu'na sunulan yasa tasarısı, komitede goruşuldukten sonra Temsilciler Meclisi'ne gelecek.
Bunun icin net bir tarih verilmiyor ancak onumuzdeki gunlerde Temsilciler Meclisi'ne gonderilmesi ve oylama icin tarih belirlenmesi bekleniyor.
Tasarının, Kongre'nin bir kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi'ndeki oylamada basit coğunluğa ulaşması gerekiyor. Yani en az 218 oy alırsa, tasarı bu kez Senato'ya yonlendirilecek.
Kongre'nin diğer kanadı olan Senato'da da ilgili komiteye verilen yasa tasarısı, goruşuldukten sonra Senato'da oylanması icin bir tarih belirlenecek.
Eğer Senato tasarıyı olduğu gibi kabul ederse Başkan'a gidecek.
Değişiklik yapmak isterse yeniden Temsilciler Meclisi'ne gonderilerek burada yeniden ele alınacak.
Sonucta hem Temsilciler Meclisi hem Senato'da oylanan tasarı, onay icin Başkan'a gidecek.
ABD Başkanı Donald Trump'ın, tasarıyı onaylaması ya da veto etmesi icin 10 gunu olacak.
ABD Anayasası'na gore, Başkan tarafından veto edilen bir tasarının Kongre'nin hem Temsilciler Meclisi hem de Senato kanadında ucte iki coğunlukla bir daha kabul edilmesi halinde, veto da gecersiz kılınıyor.
Temsilciler Meclisi'nde gecen hafta Cumhuriyetci Parti'nin Wyoming temsilcilerinden Liz Cheney'nin, 28 Cumhuriyetci uyeyle birlikte Turkiye'ye yaptırım uygulanmasını ongoren bir başka yasa tasarısı da sunulmuştu.
Senato'da da Cumhuriyetci Senator Lindsey Graham ve Demokrat Chris Van Hollen'ın birlikte hazırladığı bir yaptırım tasarısı sunuldu. Bu iki tasarının da onumuzdeki gunlerde goruşulmeye başlaması bekleniyor.
[h=3]NE OLMUŞTU?[/h] ABD Başkanı Trump, Turkiye'nin Suriye'ye duzenlediği harekat dolayısıyla, yakın zamanda şu anda gorevde olan ve eskiden gorev yapmış olan Turkiye hukumeti yetkililerine ve diğer kişilere "Turkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki istikrarı bozan eylemlerine katkıda bulundukları" icin yaptırım uygulanmasına yetki veren bir başkanlık kararnamesini imzalayacağını belirtmişti.
Bu acıklamanın ardından ABD Başkanı Trump, Turkiye'ye yonelik yaptırımları kapsayan başkanlık kararnamesini imzalamıştı. İcişleri Bakanı Suleyman Soylu, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Donmez yaptırım listesine alınmıştı.