bunu bır sıtede gordum ılgımı cektı olumsuz bır cevap vardı onun ıcın aldım

sımdı sızın yorumlarınıza acıyorum
Sual: Hak sahibi olmuşse veya sağ ise kul hakkından nasıl kurtuluruz?

CEVAP
Kul hakkı beş turludur:

1- Mali [Parasal]

2- Nefsi [Hayati yonden]

3- Irzi [Haysiyetle ilgili]

4- Mahremi [Namusla ilgili]

5- Dini.


1- Mali olan kul hakları:

Hırsızlık, gasp, aldatarak, yalan soyleyerek mal satmak, sahte para vermek, başkasının malına zarar vermek, yalancı şahitlik, ruşvet almak gibi.

Bu haklar icin sahibi ile helalleşmek gerekir. Dunyada helalleşmezse, ahirette sevapları ona verilerek helalleştirilecektir. Mal sahibi olmuş ise, vÂrisine odenir. VÂrisi yoksa veya mal sahibi bilinmiyorsa, salih bir fakire hediye olarak verilip, sevabı sahibine gonderilir. Salih fakir yoksa, İslamiyet'e hizmet eden hayır kurumlarına, vakıflara verilir. Kendi salih akrabasına, fakir olan ana babalarına, cocuklarına hediye olarak vermesi de, caiz olur. Bunları yapmak imkanını bulamazsa, mal sahibinin ve kendisinin af olunmaları icin dua eder. KÂfirin hakkı icin de, onunla helalleşmek gerekir. Gonlu alınmazsa, ahirette af olunması, cok guc olur.

2- Nefsi, yani hayati gunah olan kul hakları:

Adam oldurmek, bir uzvunu kesmek, sakat bırakmak gibi şeylerdir.

Once tevbe eder. Adam olmuş ise, velisi ile helalleşmek gerekir. Velisi isterse af eder. İsterse belli bir mal ister. İsterse, mahkemeye verip, hakimden cezalandırılmasını ister. İslamiyet'te kan davası yoktur.


3- Irza dokunan kul hakları:

Dedikodu, iftira, alay, sovmek gibi haysiyetle, şerefle ilgili şeylerdir.

Tevbe etmek ve helalleşmek lazımdır. Bunlarda vÂrisleri ile helalleşmek olmaz.



4- Mahremi olan kul hakları:

Başkasının coluk cocuğuna hıyanet etmek, namusuna tecavuz etmek gibi şeylerdir.

Tevbe ve istiğfar eder. Fitne cıkmak ihtimali yoksa, sahibi ile helalleşir. Fitne ihtimali varsa helalleşmek yerine, ona dua eder ve onun icin sadaka verir. Yaptığı ibadetlerin sevaplarını ona bağışlar. Fitne ihtimali olunca, helalleşirken işlediği gunahları bildirmeyip, bendeki butun haklarını af et demekle yetinir.

5- Dini olan kul hakları:

Akrabasına ve emri altında olanlara din bilgisi vermeyi terk etmek, insanların din bilgisi oğrenmelerine ve ibadetlerine mani olmak, onlara kÂfir, fasık demek. Bidat cıkarıp Muslumanların yanlış inanmalarına ve yanlış ibadet etmelerine sebep olmak. Acıktan oruc yiyerek veya acıktan başka haram işleyerek kotu ornek olmak.
Bu gunahlar icin de tevbe etmek, hak sahipleri ile helalleşmek gerekir.
__________________