EVLİYADAN YARDIM İSTEMEK

Evliyadan yardım istemek dinimize uygun mudur?

Evliyadan ve ruhanilerden manevi yardım istemenin acık delillerini hadis-i şeriflerde bulabiliriz. Utbe ibni Gazvan (radıyallahu anh)’dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte, Resulullah (sallahu aleyhi vesellem) şoyle buyurmuştur:

"Sizin biriniz; bir şey kaybederse yahut yanında arkadaşı bulunmadığı bir yerde yardım isterse 'Ey Allah'ın kulları bana yardım edin! Ey Allah'ın kulları bana imdat edin!' desin. Cunku Allah'ın bizim gormediğimiz kulları vardır." (1)

İmam-ı Taberanî (rahimehullah)’ın beyanına gore, bu hadis-i şerif tatbik edilmiş, boylece yardım gorulmuştur.

İbni Abbas (radıyallahu anh) dan rivayet edilen bir hadis-i şerifte Resulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şoyle buyurmuştur:

"Şuphesiz ki Allah’ın, hafaza meleklerinin dışında yer yuzunde melekleri vardır ki, ağac yapraklarından duşenleri yazarlar. Sizin birinize col arazisinde bir aksaklık isabet ederse, 'Ey Allah'ın kulları! (Bana) yardım edin diye seslensin " (2)

Abdullah ibni Mesud (radıyallahu anh)’dan rivayet edilen diğer bir hadis-i şerifte, Resulullah (sallallahu aleyhi vesellem) şoyle buyurmuştur:

"Sizin birinizin sahrada hayvanı kacarsa, 'Ey Allah'ın kulları hapsedin! Ey Allah'ın kulları durdurun!' diye seslensin. Cunku Allah'ın yer yuzunde hazır bulunan kulları vardır, Onu tutarlar. " (3)

İşte butun bu hadis-i şerifler, mukaddes ruhlara sahip olan varlıklarla tevessulun ve onlardan himmet (yardım) istemenin caiz olduğunun, acık delilleridir.

Devenin bulunması icin yardım edenler, MevlÂ'nın bulunması icin yardım etmezler mi?

AllÂme Muhammed İbni Allan (rahimehullah) "EzkÂr" şerhinde şoyle demiştir; “Bu hadis-i şeriflerde gecen, "Allah'ın kulları"ndan maksat, ya melekler veya musluman cinler ya da, "EbdÂl" diye isimlendirilen "RicÂl-i Gayb" (seckin veliler)’dir.”

İmam-ı Nevevî (Rahimehullah) ise şoyle demiştir: “İlimde buyuk hisse sahibi olan bazı buyuklerimiz, iclerinden birinin katırı kactığında bu hadis-i şerifle amel ederek, Allah'ın kullarından yardım istediklerini ve o anda hayvanlarının bulunduğunu bize nakletmişlerdir.

Bir kere benim de aralarında bulunduğum bir cemaatte, hayvan kacmağa başladı, insanlar onu tutmaktan Âciz kalınca, ben bu isti'Âne'yi (yardım isteme lafzını) soyledim. Benim bu sozumden başka gorunen hicbir sebep ortada yokken hayvan o anda durdu.” (4)

İmam-ı Nevevî gibi ŞÃ‚fi'î Mezhebinde ictihad mertebesine ulaşmış buyuk bir Âlimin bu beyanı, bu hadis-i şerifin sağlamlığına ve bununla amel etmenin cevazına acıkca delÂlet etmektedir.

Ayrıca Sahabe-i Kiramın tatbikatı da bu yondedir. Cunku onlar, vefatından sonra da, Resulullah (sallallahu aleyhi vesellem)’e nida ederek yardım istemişlerdir. Nitekim şu rivayetler bunun en acık delillerindendir.

Hafız İbni Kesir’in naklettiğine gore, Yemame vakıasında Muslumanların şiarı (Nişanı) “Ey Muhammed” sozleriydi. (5)

Abdurahman ibn Sa’d (radiyallahu anh) şoyle anlatıyor: “Bir kere Abdullah İbni Omer (radiyallahu anh)un ayağı uyuştu. O zaman sahabeden bir adam, ona en sevdiğin bir insanı an dedi. O’da “Ya Muhammed” deyince, bağlardan kurtulmuş gibi rahatladı. (6)

Onemli Bir Uyarı

Burada şu itikadi hususu da acıklığa kavuşturalım ki; kendisinden yardım istenen ‘hakiki fail’ Allah-u Zulcelal’dir. Kendisiyle tevessul edilen kul (peygamber, veli) Allah’ın yardım ve yaratmasına vesile olandır. Yani, Sahabe’nin sahih itikadı, elbette her şeyi yapan-edenin Allah olduğu noktasında sabitti ve kullardan yardım istemeleri, gercekte yaratıcının yaratmasına tabiydi.

Gunumuzde bazı kimselerin, -haşa- Sahabe’den daha sağlam bir itikada sahipmiş gibi, tevessulu itikada aykırı gormeleri, onların bakışlarının bulanıklığından başka neyle acıklanabilir?

Allah-u Zulcelal, nasıl ki buyuk meleklerden olan Mikail (as)ı kevni konularda, kainattaki işlerle vazifelendirmiş ise ve o da yağmurun yağmasına, ruzgarın esmesine, bir şahit ve nobetci gibi vazife yapıyorsa, Peygamberlerin ve Evliyaullahın ruhaniyetleri de Allah’ın yaratmakta olduğu olaylara şahitler hukmunde vazifedardırlar.

Ayet-i Kerimeler Ne Diyor?

Nitekim Suheyb (radıyallahu anh) dan rivayete gore, Resulullah (sallallahu aleyhi vesellem) Burûc Suresinde zikredilen Ashab-ı Uhdûd kıssasındaki cocuktan bahsederken:

"O cocuk, koru ve alacalıyı iyi ediyor, insanları diğer hastalıklardan da tedavî ediyordu. " (7) buyurmuştur.

Mevl TealÂ, kendisi icin: "Butun işleri O yonetiyor." (Yunus Suresi: 3 den) buyurduğu halde, melekler hakkında:

"İşleri yonetenler." (NÂzi'Ât Suresi'5) buyuruyor. Yine kendisi hakkında: "Olum meleği sizi alır. " (Secde Suresi 11'den) buyurmaktadır. Yine boylece: "Allah dilediğini hidayet eder." (Nur Suresi: 46 dan) buyurmuşken, Peygamberleri hakkında:

"Biz onları bizim emrimizle" HidÂyet eden onderler yaptık." (Enbiya Suresi: 73 den), Resulullah (sav) hakkında da: "Elbette sen dosdoğru bir yola hidayet edersin." (Şu'ar Suresi: 52 den) buyurmuştur. Bunun ornekleri daha pek coktur.

Cebrail (aleyhisselÂm) da Meryem valideye: “Sana bir cocuk vereceğim” (Meryem Suresi:19 dan) demiştir.

Butun bu ayet-i kerimeler, acıkca ifade etmektedir ki, butun işleri yaratan ve yoneten hakikatte, ancak Allah-u Teal ise de bazı kullarına, tedbir, hidayet, hıfz, himaye ve hibe (yonetme, erdirme, koruma, kollama ve bağış yapma) gibi konularda ehliyet ve salÂhiyet (yetki) vermiştir.

Artık bu vesileleri inkar etmek, insaftan ve idraktan değildir. İşte rabıtayı, tevessulu, isti'Âne ve istiğÂ'seyi (Allah dostlarını hatırlayıp, onlardan himmet istemeyi) kabul etmeyenler, yabu nasları (acık delilleri) anlamayacak kadar cahil veya ilimleri, işin ic yuzunu kavrayamayacak kadar sathî (yuzeysel)’dir.

(Ahmed Mahmut Unlu, Tarikat-ı Aliyye’de RÂbıta-ı Celile isimli eserden istifade edilmiştir.)

Dipnotlar:
1)Taberanî, el-Mu'cemu'l-Kebîr, No: 290, 17/117, Heysemî, Mecme'u 'z-ZevÂid, No: 17103, 10/188
2)İbni Hacerel-AskalÂnî, Muhtasar-u Zevûidi'l-BezzÂr, No: 2128, 2/420
3)Ebu YÂ'la, Musned, No: 5269, 9/177, ibni Hacer, el- MetÂlibu'l-Âliye, No: 3375, 3/239, Taberanî, el-Mu'cemu'l-Kebîr, No: 10518, 10/217, Deylemî, Musned-i Firdevs, No: 1311,1/330
4)îbn-i Allan, el-FutûhÂtu'r-RabbÂniyye, 5/150-151
5)İbn-i Kesir, el-Bidaye ve’n-Nihaye: 6/324
6)Buhari el-edeb’ul-Mufret: 438 no:993 sh:262
7)Muslim, zahd: 17, No: 3005, 4/2299, Sahih-ibni HıbbÂn, No: 870, 2/116
SELMAN SADIK

__________________