Huseyin OKUR kaleme aldı,Semerkand Aile

Bir Muslumanda bulunan gerek ameli gerekse itikadi hususlardaki vesveselerin tumu, imani bir zaaftan değil aksine, Efendimiz’in (s.a.v) buyurduğu uzere kamil imandan kaynaklanmaktadır. Sahabe-i kiramdan biri Efendimiz’e gelip, “Ya Rasulallah! Vesveseye muptelayım” deyince ona, “Endişe edilecek bir şey yok; o imanın ta kendisidir” (Muslim) buyurmuştur.

Kalp vesveseden rahatsız olduğuna gore o vesvese kalbe mal edilemez. Cunku eğer o, kalbin malı olsaydı, kalp ondan rahatsız ve tedirgin olmazdı; zaten boyle bir kalple şeytan da uğraşmazdı. Kalbin rahatsız ve tedirgin olması, kalp ve sahibinin vesveseye razı olmamasından ve vesvese ile o kalbin arasında mana ve mahiyet bakımından bir munasebetin bulunmamasındandır. Ancak kalp vesveselerden rahatsız olmuyorsa ve kişi, vesveselerin sebep olduğu normal olmayan davranışları yapmaya devam ediyorsa, o takdirde bunun tedaviye ihtiyacı var demektir. Ve Efendimiz (s.a.v) bunun icin pek cok şifa yolu tespit etmiştir.

NAMAZDAKİ VESVESE İCİN

Namazda ve namazın dışındaki kotu ve cirkin vesveseler şeytandandır. Cunku şeytan kişiyi dininden saptırmak ve onu iyilikten mahrum edip uzaklaştırmak konusunda gayret etmektedir. Bir seferinde sahabeden biri Rasulullah Efendimiz’e (s.a.v) gelerek namazda kendisine gelen vesveseleri şikayet etmişti: “YÂ Resulullah! Şuphesiz şeytan, benimle namazım ve kıraatimin arasına girip onları karıştırmama ve onlarda şuphe etmeme sebep oluyor.” Bunun uzerine Rasulullah (s.a.v) “O, sana vesvese veren Hanzeb adındaki şeytandır. Namazda sana geldiğini hissettiğin zaman ondan Allah’a sığın” buyurdu. Sahabi diyor ki: “Bunun uzerine Rasulullah’ın (s.a.v) dediği gibi yaptım. Allah da benden onu giderdi.” (Muslim)

Namazda huşu duymaya yardım eden şeylerden ikisi vardır ki bunlar, kulun namazda ne soylediğini ve ne yaptığını idrak etmesi, kıraati, zikri ve duayı iyice duşunmesi, Allah’ın kendisini gorduğunu bilmesidir. Diğeri ise, insanı ilgilendirmeyen konularda duşunmemeye kalbi meşgul eden şeyleri defetmeye calışmasıdır.

İTİKADİ KONULARDAKİ VESVESE İCİN

Vesveseden Allah Teala’ya sığınmanın en guzel yolu, sığınma sozu olan (euzubillahi mine’ş-şeytanirracim) duasıdır. Ebu Hureyre’nin (r.a) rivayet ettiğine gore Rasulullah Efendimiz şoyle buyurmuştur: “Şeytan sizden birinize gelerek, ‘Filan ve filan şeyi kim yarattı?’ der. Onun bu şekilde soruları o kadar uzar ki, en sonunda ona, ‘Rabbini kim yarattı?’ der. İş bu dereceye varınca o kimse hemen Allah’a sığınsın ve (bu duşunceden) vazgecsin.” (Buhari) Buna benzer bir başka rivayet ise şoyledir: “İnsanlar birbirlerine soru sormaya devam edecekler. Oyle olacak ki, onların bu soruları, ‘Mahlukatı Allah yarattı, ya Allah’ı kim yarattı?’ haddine varacaktır. İşte kim boyle bir şeye rastlarsa, hemen, ‘Ben Allah’a ve peygamberlerine iman ettim’ desin!” (Muslim) Hz. Aişe’den (r.a) rivayet olunduğuna gore, Rasulullah (s.a.v) şoyle buyurmuştur: “Her kim kendisinde bu tur vesveseler hissederse, uc defa, ‘Amenna billahi vebi rusulihi = Allah’a ve O’nun peygamberlerine iman ettik’ desin. Boyle demesi, onun icindeki vesveseyi giderir.” (İbnu’s-Sunni)

KORKU GELDİĞİ ZAMAN

Vesvesenin insana geliş yollarından biri de, onun insana turlu şekillerde korku vermesidir. Nitekim sahabelerden Halid b. Velid (r.a), Hz. Peygamber’e (s.a.v) gelerek, “Ya Rasulullah! Ben uykuda iken korkutuluyorum. Ne yapmamı tavsiye buyurursunuz?” diye sorunca. Rasulullah Efendimiz de ona, şu duayı okumasını tavsiye etmiştir: “Euzu bikelimatillahi’t-tammati min gadabihi ve şerri ibadihi ve min hemezati’ş-şeyatini ve en yahduruni.=Allah’ın eksiksiz, tam olan kelimeleri ile O’nun gazabından, kullarının şerrinden, şeytanların vesveselerinden ve beni kotuluğe atan beraberliklerinden Allah’a sığınırım!”

BİLEN VESVESE ETMEZ

Onceki yazımızda, insanda meydana gelen vesveselerin pek cok ceşidinden soz etmiş ve bunlardan kurtulmanın temel cozumunun de, hangi meselede vesvese hissediliyorsa, dinimizin o konudaki hukmunun iyi bilinmesi gerektiğine işaret etmiştik. İmam Ebu’l-Kasım Kuşeyri (k.s) “Risale”sinde şoyle anlatmaktadır: “Ahmed b. Ata Ruzbari demiştir ki: ‘Temizlik işinde son derece titiz davranır, cok inceler, kendimi zora sokardım. Bir gece cokca su kullanmaktan icim daraldı, kalbim sukunet bulmadı. Bunun uzerine, ‘Allahım, senden affımı isterim’ dedim. Gizli bir ses bana, ‘Affın ilimdedir, ilme uy’ dedi. O zaman bendeki sıkıntı gitti.”

Seyyid Ahmed b. Ebi’l-Havari (k.s) anlatıyor: “İcime doğan vesveselerden oturu, bu halimi gidip Eby Suleyman ed-Darani’ye (k.s) anlattım. Dedi ki: ‘O vesveselerin senden gitmesini istiyorsan, vesvesenin sana geldiğini hissettiğin an, onun gelişine sevinmeye ve rahatlamaya calış. Cunku onun gelişine sevindiğin zaman kesildiğini goreceksin. Cunku şeytan aleyhillaneye, bir muminin sevinc icinde olmasından daha kotu gelen bir şey yoktur. O, muminin sevinmesine buğzeder. Eğer sen, gelen vesveselerden oturu uzulup kederlenmeye devam edecek olursan, o sana daha da fazla vesvese vermeye devam edecektir.’ Bunun uzerine ben de ‘Bu soyledikleriniz, bazı alimlerin, ‘Vesvese ancak imanı kamil olanlara muptela olur. Hicbir hırsız harap olmuş bir eve uğramaz’ sozunu teyit ediyor, dedim.”

Vesvese, tamamen telkinden ibaret bir şeydir. Yani insan kendisinde vesvesenin olduğunu anladığı anda, vesveseyi, ilim ile bitirmesi gerekir. Zira onu alınamayan pek cok vesvesenin temel sebebi, kişinin ilmihal bilgisinin zayıf olmasından kaynaklanır
__________________