Vet.Hek.A.Kutlu DAYIOĞLU, sevimli koca kulaklı hayvanların beslenmesi, bakımı ve dikkat edilmesi gereken konular hakkında bilgi verdi.



Tavşanları kendinize alıştırmak

İnsanla cok basit dostluk kuran ve cok acele alışan tavşanları kendinize alıştırmak icin size birkac kolay tavsiyede bulunacağım.

Oncelikle tavşanınız karnı acken sevdiği maydanoz, elma, havuc gibi yiyecekleri elinizden yedirebilirsiniz. Bu hareket sizin ona yaklaşmanız ile besin arasında bir bağlantı kurmasına sebep olacaktır.

Kafesi icindeki tavşanı cok yavaş ve cabuk etmeden tutmalısınız. Tutarken hemen her vakit goğus bolgesinden, koltuk altından kavrayarak tutmalı başka elinizi de arka ayakları ve poposunun altına avucunuz acık olarak koymalısınız. Tabi fazla sıkmadan ama elinizden de duşurmeden dikkatli kavramalısınız. Tavşanlar kucaktan duşerse kırıklar ve felcler oluşabilir.

Elinize aldığınız guinea pigi TV izlerken vb goğsunuzun uzerine koyarsanız ve kulakların cevresini okşarsanız size alışması yolunda buyuk mesafe alabilirsiniz.

Tavşanınızın bulunduğu odada ışığı birden acmak, ani ve yuksek ses cıkarmak cok fazla paniklemelerine ve alışmasında kat ettiğiniz aşamada gerilemeye sebep olabilir.

Evin icinde tavşanınızı kısa surelerde ve siz yanındayken serbest bırakabilirsiniz. Ama yalnız bırakmanız kablo ve başka eşyalarınızı kemirmesi acısından sakınca oluşturur.

Tavşanlarda tuvalet eğitimi

Tavşanlar kafeslerinde her vakit tuvaletlerini koşelere yaparlar. Geniş alanlarda ise alcak icine girebileceği kaplara talaş vb ve kafesinden daha evvel yaptığı dışkısından ve ıslak talaşlardan az miktarda koyarsanız tuvaletini icine yapmayı oğrenebilir.

Tavşanları acık havaya cıkarma

Tavşanları icinden kacamayacakları ozel citlerle bahceye havalandırmaya cıkarmanız yararlıdır. Ama soğuktan ve , aşırı sıcak ve guneşten korumalısınız.. Citi koyacağınız yeşil alandaki otlara dikkat etmelisiniz. Yememesi gereken ceşitler olmamalı ve ilaclama yapılmamış olmalıdır.

Tavşanlarda beslenme kuralları

Tavşanınızın sağlıklı ve uzun bir omur surmesi, ,tuy,kas,eklem, kemik vb butun vucudunun sağlıklı kalması, enerjisinin pozitif olması ve mutlu olması, yaşlılığını daha az problemli gecirmesi vb her konuda daha iyi olabilmesi icin beslenme konusu cok onemlidir.

Tavşanlar bildiğiniz gibi otcul hayvanlardır. Evlerde evcil hayvan olarak beslenen tavşanlarımıza sadece yeşillik, sebze ve meyve verirsek onların ishal olmalarına sebep olabiliriz. Tavşanlar icin ishal, birdenbire oluşması, hızlı seyretmesi ve olume kadar giden riskler yaratması acısından cok ciddi bir hastalıktır.

Tavşanlarınızın ishal olmaması icin kuru gıdaların her vakit bolca ve sınırsız olarak tuketmelerini sağlamalıyız. Her vakit onunde bolca kuru gıda bulunan tavşanlarda en başta ishal sorunun gorulme ihtimali cok azaldığı gibi aynı zamanda daha dengeli ve eksiksiz beslenmiş olurlar.

Tavşanlara verebileceğimiz kuru gıdalar nelerdir:

1- Cayır otu dediğimiz daha cok atlar icin hazırlanan kuru otlar
2- Saman
3- Hindiba, ebegumeci, dut yaprağı, mısır yaprağı, cimen vb yaş olarak da tuketilen otların kurutulmuşları
4- Tavşanlara verilebilecek buğday, mısır, arpa gibi tahıllarla, bezelye, bakla gibi baklagillerin musait oranlarında karışımından oluşan yemler
5- Meyve ve sebzelerin musait şartlarda kurutulmuşları ve keci boynuzu vb kuru gıdalar
6- Bir cok tahıl ve kuru gıdanın karışımından oluşan ithal veya yerli pelet yemler
Tum bu kuru gıdaların guvenilir yerlerden alınması gerekmektedir. Aksi taktirde farelerin bulunduğu bir depodan gelen yemlerde tavşanınıza hatta size gecebilecek hastalıklar bulunabilir. Ozellikle kuflu yemler son derece riskli Aflatoksin icerir ve zehirlenmeye sebep olur. Bu yemlerin guvenilirliği konusunda da baytar hekiminize danışabilirsin

Tavşanım obez olmasın

Tavşanlara evdeki hayatında dar kafeslerde baktığımızda ve beslenmesine dikkat etmezsek zamanla kilo almaya başlar ve sağlık sorunları yaşar. Beslenmesi sırasında ekmek, biskuvi vb doğal olmayan besinleri hic vermemeliyiz. Oğunlerinde her vakit saman, kuru yonca, pelet yemler, sebze ve meyveleri aynı anda verirseniz hem şişmanlamaz hem de sindirim sistemi problemi yaşamaz. Ozellikle saman icindeki selulozu sindiren selulozik bakteriler hem tavşanın doğru beslenmesini hem de yararlı bakterilerin uremesini sağlar. Ayrıca saman sindirim sitemi icindeki tuy topaklarının toplanmasına ve dışkıyla kolayca atılmasına da yardımcı olur.

Doğa harika besinleri ile sizleri ve dostlarınız bekliyor

Eğer evinizde tavşan, guinea pig veya iguana besliyorsanız bu mevsim onlar icin inanılmaz besin secenekleri ile dolu bir mevsimdir. Doğal alanlarda hindiba, labada, ebegumeci, ıtır, gelincik vb gibi yenen otlar coştular. Eğer otlardan anlıyorsanız bu donemi hem otcul hayvanlarınız beslenmesi icin hem de sofranızın birbirinden lezzetli, vitaminli ve yararlı otlarla dolması icin değerlendirebilirsiniz. Onları bizim beslememiz demek seralarda yetişmiş sebze ve meyveler mahkum etmemiz demek değildir.
Tabi tavşanınıza bahsettiğim otları verecekseniz her vakit hatırlattığım gibi kuru ot ve başka kuru gıdalarını ihmal etmemelisiniz. İki grup yiyeceği beraber yediklerinde ve yeşil olanları alıştıra alıştıra verirseniz ishal vb gibi beslenme sorunları yaşamazsınız. Hadi cıkın kırlara! Doğa harika besinleri ile sizleri ve dostlarınız bekliyor!

Tavşanlarda yenebilen otlar ve beslenme tavsiyeler

Yenebilen otlar diye tanımladığımız ot grupları icinde genelde cok sert olmayan otları tercih etmek mantıklı olacak! Bunları da gruplamak istiyorum.1.grup: Hic korkmadan bolca verebilecekleriniz: Hindiba ve yeşil cayır otları2,grup : hindiba kadar olmasa da her bir tavşana gunde iki kez birer sapıyla 2 yaprak verebileceğiniz: Ebegumeci, leylek gagası, kapurcak(Gelincik), cıngırak otu, yabani yulaf, yabani fiğ-3.grup: daha az miktarda yani sabah akşam birer yaprak verebileceğiniz: Labada, semiz otu, kuzu kulağı, dut yaprağı, arapsacı(Rezene), uzuntu yonca(yabani yonca-beyaz veya pembe coklu cicek acar) dereotu ve maydanoz da aynı şekilde sabah akşam birer sap verilebilir.

Sebze ve meyveleri duşunursek:

Bu az verilecekler grubuna şu meyve ve sebzeleri de katabiliriz:-kereviz koku ve yaprağı-ıspanak-pazı-şalgam- turp-brokoli-karnabahar-ayva-karpuz-kavun-kırmızı biberi de ekleyebiliriz(bu sebzelerden kokleri ilk kez veriyorsanız bir kesme şeker boyutunda-daha sonra normal monude 2 kesme şeker boyutunda her gunluk monuye katabilirsiniz.Yeşil kabak her vakit lifli olması ve su tutması nedeniyle monude normal miktarda bulunabilir.Yeşil tatlı biber, dolmalık biber, elma ve kabak yeşil otu bol verdiğiniz zamanlarda gunde 1 defa, yeşillik yoksa veya gunde bir defa verecekseniz- sabah yeşillik akşam sebze meyve karışımı verilecek.

Labada-pazı-ıspanak benzer gruba girer ve taze olarak yazdığım kadar sadece bir secenek verilebilir. Yani ornek verirsek yazdıklarımdan aynı anda bir yaprak ıspanak+bir yaprak pazı+bir yaprak labada verirseniz fazla gelir. Labada vb otları golgede iyice kurutursanız o vakit korkmadan monulerine daha fazla katabilirsiniz.

Bu tip bir monu de bildiğiniz ama gene uyarmak istediğim en onemli konu her vakit onunde kuru cayır otu, kuru tahıl veya palet yem, saman bolca bulunmalıdır. Ancak o vakit bu kadar ceşit yeşilliği, meyve ve sebzeyi korkmadan verebilirsiniz.

Hic vermemeniz gerekenler grubundaki en onemli besin kırmızı lahanadır. Tavşanlarda geri donuşsuz ishallere sebep olabilir. Tabi duşunduğunuzde kara lahana gibi, pancar kok ve yapraklarını da ben riskli buluyorum. Aslında yazmaya gerek yok ama patates kabuğu ve ciğ patates de cok tehlikelidir. Ozellikle kabuklara yakın bolgedeki gossipol alkoloidi tavşanlar dahil butun ciğ tuketen canlılarda ciddi zehirlenme tehlikesi yaratır.Deniz borulcesi, Bruksel lahanası, lahana, hardal otu, roka, tere bence hic verilmemelidir. Ozellikle sıcak yaz gunlerinde bazen gunde 3-4 kez tutam tutam sabahları taze topladığım otları oranlarına dikkat ederek veriyorum. Ayrıca sıcakta susuz kalmamaları icin gunde birkac kez yeşil ot, sebze vermenizin yanında suluklarını da sık sık tazeleyip doldurmalısınız.

Tavşan kafeslerinin bakımı

Tavşanların kafes temizliğinde deterjan kullanmak risklidir. Eğer cok mecburi kalır da kullanırsak cok iyi bir şekilde durulamalıyız. Cunku bu hayvanlar kimyasal maddelere karşı aşırı duyarlıdırlar. Temizlenen kafeslerin tabanına gazete kağıdı vb boyalı kağıtlar koymamalıyız. En guzel altık ambalajlı sıkıştırılmış olarak satılan ağac talaşıdır. Kemirgenlerinize suluk astığınız vakit idrar miktarı artacağı icin ıslanan talaşlarını hemen değiştirmelisiniz. Nemli, ıslak ve dışkı ile kirlenmiş altlık hastalık icin birincil etkendir.

Tavşan tuylerini yutarsanız ameliyat olmak zorunda kalmazsınız.

Ayrıca kopek kedi kılını da yuttuğunuzda da ameliyat olmak zorunda kalmazsınız. Kedi ve kopeklerin tuylerinden hasta olma konusunda en cok duşunulen konuda halk arasında ”tuyden kist olma hastalığı” diye adlandırılan kistidatik, echinecoc tenyasının sebep olduğu bir hastalıktır. Asla kedi ve kopek tuyunden kist olmaz. Kisti yapan kopeğin tuylerine bulaşan bu tenyanın yumurtasının bir şekilde ağız yolu ile alınmasıdır. Bu yumurtalar son derece dayanıklıdır. Ve bu hastalığa yakalanmak icin ille de kedi kopek beslemeniz gerekmez. Bu hastalığı bulaştıran tenyaların kopeğinizde yaşamamsı ve sizde hastalık(Kist) oluşturacak olan yumurtalarını sacmaması icin duzenli olarak Veteriner Hekiminize giderek musait enjeksiyonlarla bu tenyanın kedi ve kopeğinizde olmasını engellemelisiniz.

Bu tenya tavşanda olmaz. Tavşanlar bizimle bu tenyanın konakcıları olarak bizimle ve başka otcul hayvanlarla aynı zincirdedirler. Kopek ve kedilerin yeşillik ve sebzelere bulaşabilen yumurtalarını biz veya tavşan yutarsa o vakit kistler oluşabilir. O yuzden parazit kontrolleri yapılmayan kopeklerin dışkılarını gorduğunuz yerlerden ya ot vb toplamayın yada topladığınız otları yıkayıp kurutup kullanın.

Zaten Veteriner Hekiminizin gorevlerinden birisi , evinize ve yakınıza aldığınız bu evcil hayvanlardan size bir mikrop bulaşmasını engellemektir. Biz kliniğimizde Tavşan ve guinea pigler icin periyodik 3 ayda bir ic ve dış parazit uygulaması yaparak hem onun hem de sizin daha sağlıklı kalmanızı sağlamaya calışıyoruz.

Tavşanlarda diş problemi cok onemlidir!

Tavşanlar evcil olarak kafes ve ev ortamında beslendiklerinde yaşları ilerledikce dişlerde aşırı uzama ve capraz diş formu oluşabilir. Bu şekilde dişleri deforme olan tavşanlar beslenmekte aşırı gucluk cekerler ve onlem alınmazsa gittikce noksan beslenme sonucu bircok hastalığın oluşumuna vesile olabilirler. Doğada tavşanlar ağac kutukleri ve başka sert sebze koklerini kemirirlerken dişleri aşınır ve bu tip bir problem yaşamazlar. Evcil tavşanımızın da bu problemi yaşamaması icin kafesinde her vakit bolca kuru cayır otu ve Dut, asma vb meyve ağaclarının kalın dallarını koymalıyız ve bilhassa yaşı ilerleyen tavşanımızı sık sık baytar hekime kontrole goturmeliyiz.