[IMG]http://img381.**************/img381/6696/1ka9.jpg[/IMG]

Size K-9 dediğim zaman bunun ne anlama geldiğini tahmin edebilirsiniz.Peki Schutzhund nedemektir? sorusuna yanıt verebilirmisiniz.? Burada K-9 terimini kısa olarak acıklayalım ve asıl konumuza Schuzhund eğitime daha sonra donelim.
[IMG]http://img381.**************/img381/4374/2pa5.jpg[/IMG]
K-9 terimi bir cağrışım icermekte. Bildiğimiz gibi şu an evlerimize kadar konuk olan dostlarımız latince sınıflandırmada "Canidae" yani etcil ve yarıetcil memeli sınıfında yer almaktadır. "Canine" ise daha sık kullanılan bir terimdir ve "Canidae" başlığı altında kurt, tilki , cakal, kır kurdu, ve kopek'de bu terim icerisinde yer alır. Orneğin kurdun latince adı "Canis Lupus" , kır kurdunun ise "Canis Latrans " olarak beliritilir. Evcilleştirilmiş kopekleri ise bu sınıfta "Canis Lupus Familiaris" olarak gormekteyiz. K-9 terimini ingilizce olarak telafuz ettiğimiz zaman K-nine (key-nayn gibi Turkce'de duşunelim) yukarıdaki bilgiler eşliğinde kulağa yabancı gelmeyen bir cağrışım uyandıracağını farkedeceksiniz. Bu cağrışım kopekgiller ailesinin sınıfı yani "Canine" olacaktır.
K-9 ayrıca Amerikan polis ve askeri kopek eğitime verilen genel terimdir.K-9 eğitimi:Koruma,bodyguard,narkotik,bomba, asayiş,iz takibi ve diğer askeri ve polis kopeği eğitimlerini konu alır. Pek cok kişi K-9 terimini Alman Coban Kopeği ile karıştırmaktadır.Bu son derece yanlıştır,Hollywood sinemasının yapımı unlu K-9 filminde "James Belushi" ile birlikte onun zeki ve cesur narkotik kopeğini oynayan "Jery Lee" adlı kopek bir Alman Coban Kopeği dir.Bu nedenle kopekseverler filmin verdiği imaj ile K-9 adını bu ırkın adı olarak anmaktadır.Hatta bu ırka sahip olmak isteyen kişiler,satıcı tarafından kendilerine siyah veya kahverengi bir Alman Cobanı yavrularını getirdiği zaman, alıcı bu yavruların K-9 olmadığını belirterek başka yavru gosterilmesini ister.
Değerli kopekseverler, Alman Coban Kopeği gri,siyah,kahverengi hatta beyaz olabilir.Fakat adı hicbirzaman K-9 olamaz.
American Kennel Club kopek eğitimine 1933 yılında başlamış olmasına rağmen her konuda olduğu gibi yine Amerikan emperyalizmi K-9 terimini butun dunyaya kabul ettirmiştir.Ama kopek eğitiminin ana yurdu Almanya ile yine kopek eğitiminin (İtaat-koruma-iz takip) temeli olan Schutzhund eğitimi ulkemizde cok nadir duyulan bir terimdir.
Schutzhund kelime anlamı ile Almanca "Koruma Kopeği" demektir ve iş kopeklerinin calışma - itaat zekası ile calışma isteklerinin değerlendirilmesini icerir.
Schutzhund 1800'lu yılların sonlarına doğru bugunku Verein Deutsche fur Schaferhunde kulubunun kurucusu ve Alman Coban Kopeğinin babası Max von Stephanitz tarafından geliştirilmiştir ve bugunku itaat- iz takibi eğitiminin ve ozellikle koruma eğitiminin temeli olarak bilinmektedir.Stephanitz'in amacı Alman Coban Kopeklerinin calışma-itaat isteği ve zekasının eğitim ile değerlendirilmesi idi.Stephanitz bu yeni ırka oldukca guveniyordu ve bu ırkın Almanya'da polis ve askeri eğitim alanında kullanılması icin calışmakta idi.Stephanitz'e gore bu kopek oldukca gelişmiş koku,his,yuksek cesaret,korkusuz ve ceviklik gibi duyulara sahipti.Stephanitz işte bu inandığı ozellikleri gostermek ve uygulamak icin Schutzhund eğitimini duzenledi ve geliştirdi.Bugun Schutzhund eğitimi dunyanın bircok ulkesinde uygulanmakta ve guvenilir,dost,son derece cesaretli kruma ve arkadaş canlısı kopekler cıkarmaktadır.Schutzhund eğitiminin yarışmalarına binlerce kopek katılmakta ve gunlerce bir stadyum dolusu insan bu yarışmaları izlemektedir.Yarışmayı kazanan kişi ve kopekler ise oldukca iyi bir un sahibi olmaktadırlar.
[IMG]http://img381.**************/img381/6230/3aa9.jpg[/IMG]
Bununla birlikte Alman Coban Kopekleri gerekli resmi kayıt evraklarını ancak anne ve babanın Schutzhund eğitiminden başarı ile gecmesi sonucu almaktadır.Yine kopek Schutzhund eğitiminden gecmez ise kopek şovuna kabul edilmez, kopeğin standart yapısını gosteren "V" (Vorzuglich) Mukemmel dereceyi alamaz ve Sieger (Şampiyon) secilemez, uretim icin uygun raporu (Koarklasse 1-2) derecelerini alamaz.
Schuzhund eğitimi sadece Alman Coban Kopeklerine uygulanmaz.Koruma ic gudusune sahip diğer ırklardan kopeklerde bu eğitim yarışmalarına katılmaktadır. Boxer,Doberman Pinscher,Rottweiler,Malinois,Tervuren,Groenandael, Giant Schnauzer ırklarıda bu eğitim alanında sıkca gorulur.Ancak en cok gorulen ve başarılı olan ırk Alman Coban Kopeği'dir ve bu yarışmalarda coğunlukla Belgian Malinois ırkı ile rekabet icindedir. Kopek eğitim alanındaki bir parkurda eğitmeni ile birlikte şu uc başlık altındaki becerilerini juriye sunar.
İz takibi-İtaat ve Koruma.
İz takip eğitimi, kopeğin daha once eğitmeni veya yabancı bir kişi tarafından bırakılan ayak kokusunu takip etmesini ve bu iz uzerine bırakılan personel turu eşyaları bulmasını icerir.Kopek ayak izini konsantre olarak takip etmeli ve bulduğu eşyaları dokunmadan yatarak on elleri arasında gostermelidir.İz takip parkuru Schutzhund eğitiminin aşamalarına SchH1-2-3 gore zorluluk derecesi artar.
İtaat bolumunde.Kopeğin eğitmenine gosterdiği ilgi ve bağlılık olculmektedir.Kopek itaat eğitimi icerisinde bulunan komutları dikkatli ve istekli bir bicimde yerine getirmeli,tereddut gostermemelidir.Bu bolumde kopek ceşitli hareketlerde test edilir.Orneğin yedeksiz olarak eğitmeninin sol yanında canlı olarak yurumesi,retrieve komutunu uygulaması ve yine bu komutu engel uzerinden tekrarlaması gibi.
Koruma bolumunde,kopeğin savaşma icgudusu,cesareti ve kendine guveni ile zor şartlar altında eğitmenine bağlılığı olculmektedir.Kopek saklanan kotu şahsı arayıp bulmalı,havlayarak haber vermeli ve gerektiğinde tereddut etmeden saldırmalıdır.
Her uc bolumdeki değerlendirme juri tarafından yapılmaktadır.Juri uzun yıllar eğitmen olarak hizmet veren ve kopekleri iyi tanıyan kişiler arasından secilir.Juri kopeğin hareketleri ile gudulerini değerlendirerek, aslında kopeğin kalbinde ne bulunduğunu anlamaya calışır.
Koruma kopeği eğitimini anlamanız icin aşağıdaki video goruntuleri size yardımcı olacak.


[IMG]http://img374.**************/img374/8223/4gt3.gif[/IMG]


Biraz once elindeki sopası ile kotu niyetli davranışlar gosteren ve kopeğin eğitmenine saldıran kotu adam kacarken eğitmeni kopeği tutar ve uzaklık 80-100 adım mesafeye ulaşınca "Saldır" komutu ile kopek bıraklılır.Kopek av icgudusunu calıştırarak kacan bu kişiyi yakalamak istemektedir.Kopek şu an bu kişiyi icgudu gereği av olarak gormektedir.(Koşan bir tavşan veya ordek gibi).Amacı bu avı yakalamak ve doğal sonuc olarak oldurmektir.Kopek av ic gudusunu şu sıra ile calıştırır; Goz ile takip. İzle. Ortaya cıkar. Peşine duş. Yakalalamak icin koş. Yakala. Isır. Oldur.
[IMG]http://img374.**************/img374/478/5fz8.gif[/IMG]

Kotu adam aradaki mesafenin yarıya indiğini gordukten sonra birden durarak ileriye doğru koşmayı keser ve aniden kopeğe donerek koşmaya başlar bu anda sopası ile kopeği tehdit eder ve kopeği korkutmak icin bağırır.Kopek hızlı ve son derece istekli bir koşu ile avı yakalar ve avın karşı (Kotu adamın) karşı saldırısına rağmen hicbir tereddut gostermeyerek kotu adamın uzerine atlar ve onu yakalayarak ısırır.Şu anki duşuncesi avı yani kotu adamı berteraf etmektir.Cunku biraz once kendisini ve eğitmenini bu kişi tehdit etmiştir.Kopek, eğitimin ve icgudunun verdiği duşunce ile kotu adamla dovuşur ve kotu adamın tehditlerine aldırmaz,eğitmeninden emir alıncaya kadar da bu savaşını surdurur ve kotu adama aman vermez.Şu an kotu adama saldıran Alman Coban Kopeği'nin ısırdığı kolluk uzerine yaptığı basınc;eğer kopek (Full Bite) tam ısırış yapmış ise: (Yani sadece on kopek dişlerini kullanmasını değil,kolluğu tamemen kavramasını kastediyorum.) 2.5 santimetrakere icine 320-330 kg dır.Bu basınc kopek ırkına gore değişme gosterir.

[IMG]http://img374.**************/img374/8959/6oz2.gif[/IMG]

Bu bolumde ise son aşamaya gelinmiştir.Kopek bu ana kadar kotu adamı yakalamak icin ic gudulerini kullandı ve eğitimin kendisine vermiş oldukları ikincil planda kaldı.Şu an ise kopeği kotu adamın onunde havlayarak ve tehdit ederken gormekteyiz.İşte burada kopeğe verilen eğitim on plana cıkıyor.Yukarıda sayılan ic gudulerini sıra ile kullanan kopek son aşama olan "Oldur" gudusunu kullanmıyor.Cunku ona bu konuda eğitim verilmiş ve ic gudusu bu anlar icin kısıtlanmış.Kotu adam bu son derece iyi eğitilmiş ve işini mukemmel yapan kopekle uğraşmanın iyi bir fikir olmadığını anlayarak sopasını indirmiş ve hareketsiz duruyor.Kopek ise eğitimin verdiği gereklilik ve disipilin icinde, hareketsiz kalan kişiyi ısırmayı bırakmış ve onunde durarak havlıyor, kişiyi tehdit ediyor.Cunku hareketsiz duran bir kişi eğitmenine bir zarar veremeyecektir.Yine de kopek tetiktedir ve kotu adamın en kucuk bir saldırısı halinde tekrar bu saldırıya ani olarak karşılık verir
.Bu eğitimin verilmesi esnasında kopek ikilem icerisinde kalmaktadır.Cunku son ana kadar takip ve ısırmaya koşullandırılmıştır,icgudu gereği avınıda başkasına teslim etmeyecektir.Ancak şu an kendisinden buyuk bir hırs ve istekle takip ettiği ve yakaladığı kotu adamı bırakması istenmektedir.Kopek eğitim esnasında bu isteğe coğu zaman karşı cıkar ancak kopeğin ic guduleri doğru şekilde kullanıldığı takdirde kopek, eğitmeninin isteğini yerine getirir ve kolluğu bırakır.Bu arada kopeğin enerjisi kotu adamın olası başka bir saldırıdan vazgecirmek ve tehdit etmesi icin kullanılır.
Schutzhund eğitiminin İtaat değerlendirmesi ve Puanlaması şu şekildedir.
Koruma Bolumu Değerlendirmesi ise şu puanlar uzerinden yapılmaktadır.

[IMG]http://img113.**************/img113/1189/1mp5.jpg[/IMG]
[IMG]http://img170.**************/img170/1839/2qs4.jpg[/IMG]
[IMG]http://img241.**************/img241/4090/3dj9.jpg[/IMG]
[IMG]http://img241.**************/img241/6866/4li9.jpg[/IMG]


KOPEK SAVUNMA ve SALDIRISINA GENEL BİR BAKIŞ
Kopeğin koruma eğitiminde iki farklı ic gudusu kullanılır.
1-Av Modu :
Kopek av modunda, kotu adamı aynen doğal yaşamda olduğu gibi bir tavşan vaya bir ordeği kovalarmış gibi,kendinden emin bir şekilde takip eder.Bu donemde kopek korkusuzdur,sessizce avını takip eder ve yine sessizce avını yakalar.Kopeğin yuz ifadesinde korkuncluk gozlenmez,kulakları diktir,tehdit edici gorunuşu yoktur,dişlerini gostermez. ve bu anda kopek tamamıyle ava konsantre olur ve onu yakalama isteği icine girer.Kopek takip esnasında ve avını ısırken havlama,hırlama gibi davranışlar gostermez.Geri cekilme isteğide yoktur.Yakalama ve ısırma şansını elde edene kadar avını takip eder.Avı yakaladıktan sonra ise diğer icgudelerini uygulayarak avını oldurur.
2- Savunma Modu :
Kopeğin kendisine yapılan bir saldırıya karşı gostermiş olduğu karşı koymadır.
Kopek bu esna icerisinde,kendini savunmak zorunda hisseder.Av modunda ise hoşlandığı icin ısırıyordu.Kopek stres icindedir, tehlikede olduğunu hisseder ve korkmaktadır..Bundan dolayı av modunda uyguladığı davranışın tersine,tehlikenin ustune gitme yerine durarak kendini savunma ihtiyacı gosterir.Bu esnada kopeğin yuz ifadesi korkunc bir hal almıştır,kopek hırlamakta,havlamakta ve dişlerini gostermektedir.Vucudunun arka kısmındaki tuyleri rakibinden daha buyuk gozukmek icin dikleştirir,kulaklarını geriye yatırır ve kuyruğunu normal pozisyonun altına indirir ya da paralel tutar..Bu durumda kopek sadece on dişleri veya cenenin yarısını kullanarak ısırır.
__________________