1982 YILINA KADAR VAROLAN TERAPATİK YAKLAŞIMLAR 9 temel yaklaşım vardır : 1. Psikanalitik Terapi Anahtar Kişi  Freud Psikoterapi tarihinin ilk goruşudur, ilk sistemidir. Psikanaliz bir kişilik kuramıdır, bir felsefi sistemdir, bir psiko-terapi yontemidir. 2. Psikanalitik Terapinin Uyarımcıları ve Evrimleşmiş Şekilleri Anahtar Kişiler  Jung, Adler, Fromm, Horney, Sullivan, Rich, Ericson Freud’tan etkilenmişlerdir. Ortodoks psikanalizi değiştirmek uzere kuram geliştirmişlerdir. Sosyo-kulturel etkenlerin onemini vurgularlar. Bilincli etkenler, kişilerarasın ilişkiler, bireyin gelişiminde onem taşır. Halen hepsinin goruşu gecerlidir. Yeni gelişmeler bu goruşler uzerine yapılmaktadır. 3. Varoluşcu Terapi Anahtar KişilerMay,Maslow,Frankl, Jourard Psikolojide ucuncu guctur. Hem psikanalize hem de davranışcılığa tepki olarak gelişti. İnsan varlığını denek yapmaya karşıdır. 4. Kişi Merkezli Terapi Anahtar Kişi  Carl Rogers PDR’nin babasıdır. Psikanalize tepki olarak 1940 yıllarında yonlendirici olmayan terapi adı altında gelişti. Danışana terapide daha fazla sorumluluk yuklenir. 5. Gestalt Terapi Anahtar Kişi  Fritz Perls Analitik terapiye karşıt olarak gelişmiştir. Deneyimlere onem verme, gunluk yaşama onem verme, farkındalık ve butunleşmeye onem verme esastır. Zihin ve beden işlevlerinin butunleştirilmesi esasına dayanır. Ornek; dans ederek tedavi bunun bir şeklidir. 6. Transaksiyonel Analiz Anahtar Kişi Eric Berne Cağdaş modeldir. Bilişsel ve davranışsal yonlerin butunleştirilmesi esasına dayanır. İnsanlara şu andaki farkındalıkları icinde kararlarını gozden gecirme, analiz etme esasına dayanır. 7. Davranışcı Terapi Anahtar Kişiler  Bandura, Mahoney, Weichanbaum, Beck, Wolpe, Lazarus, Kordin Davranış bozukluklarının duzeltilmesinde oğrenme prensipleri uygulanır. Her sonuc yeni bir araştırma icin oluşturucudur. Burada her teknik yeniden ıslah edilmesi gereken bir ozellik taşır. 8. Rasyonel Emotif Terapi ( RET )  Mantıksal, Duygusal Tedavi Anahtar Kişi  Albert Allis Ust duzeyde oğretici, bilişsel, eylem yonelimli tedavi modelidir. Kişisel problemlerin temelinde inanc sistemlerinin ve duşuncenin rolu olduğu şeklinde goruşleri vardır. 9. Gercek Tedavi (Reality Teraphy) Anahtar Kişi William Glasser Geleneksel tedavilere tepki olarak gelişmiştir. Şu ana vurgu yapar. Gelecek ve gecmiş değil, şimdi onemlidir. Kıssa surelidir. 4-5 seansta bitirilir. Kişinin gucunun acığa cıkarılması esastır. Temelde kişiye gercekci olma yolları oğretilir. Gercekci davranış başarıya ulaşmak icin esastır. Bu dokuz temel yaklaşım 4 kategoride ele alınır: 1. Psikodinamik yaklaşım 2. Yedi sosyal psikolojik kuramcı ve ego psikologları denen grup (bunlara neo-freudianlar ya da neo-analitik uygulamacılar diyoruz) 3. Varoluşcu yaklaşım, kişi merkezli yaklaşım ve Gestalt terapiyi kapsayan, insancıl psikoloji uzerinde temellenmiş deneysel ilişki yonelimli terapiler (humanistik psikoloji) 4. Bilişsel ve davranışsal yonelimli, hareket yonelimli tedaviler (T.A., RET, Davranış Tedavisi, Gercek Tedavisi) 1. PSİKODİNAMİK YAKLAŞIM: İcgoru, bilincdışı, gudulenme, kişiliğin yeniden yapılandırılması temeline dayanır. Psikanalitik modelin, danışma kuramlarında ilk ele alınmasının nedeni, butun psikoterapi yontemleri icinde hepsini etkileyen bir sistem olmasındandır. Terapatik modellerin bazıları temelde psikanalizin genişletilmiş şekliyken, diğer bazıları analitik kavramını ve sureclerin değiştirilip geliştirilmesiyle, diğer bazıları da ona tepki olarak ortaya cıkmışlardır. Danışma kuramlarının pekcoğu analitik yaklaşımın teknik ve prensiplerini butunleştirip kullanmışlardır. Bu model cağdaş psikoterapide tarihi yonden olan ustunluğu kadar pratik yonden olan ustunluğunu de surdurmektedir.
__________________