İnsanın vucuduna ilişkin temsili, H. Head'de 'vucut şeması' (1911), P. Schilder'de 'vucut imajı' (1923) terimleriyle ifade edilmiştir. Genel olarak, bu iki terimi kullanıldıkları metin alanlarına gore birbirinden farklılaştırmak daha doğru gorunmektedir.

Vucut şeması, daha ziyade vucudun mekÂndaki pozisyonu ve farklı vucut parcalarının durumunun az cok bilincli bir temsilini ifade etmektedir. Burada, insanın belirli bir andaki ve dolayımsız cevresindeki aktuel vucudu soz konusudur. Bu şema, buyuk olcude değişmezlik gostermektedir. Buna karşılık vucut imajı, bireyin gecmiş yaşantılarından, vucuduna ilişkin deneyimlerinden ve kulturel normlardan etkilenen bir temsile gondermektedir.

İnsanın vucuduyla ilişkisinin temel bicimi, yorgunluğunu, acısını veya ağrısını hissettiği, rehavet veya gevşeme duyduğu vucuduyla, yani onun icten algıladığı ve kavradığı yaşayan bir gerceklik olarak vucuduyla ilişkisidir. İkinci bicimi, dıştan kavranan vucutla ilişkidir ve bu ilişki, tarihsel-kulturel niteliklidir.

Nitekim, vucudun bugunku anlamda, bakılan, seyredilen, sevilen, bakım yapılan ve hatları cizilen, kalıba sokulan bir obje olarak kavranışı, modernlikle ilişkilendirilebilir (Chappuis, 1994).

Burada vucut, diğerinin bakışına sunulan ve diğeri tarafından takdir edilen; duruma gore kişiler arası iletişimde kopru veya engel rolu oynayan, bireyi sergileyen veya gizleyen karmaşık bir 'şey'dir. Gittikce daha genel bir nitelik kazanan bu anlayışta, cekici, cezbedici, diğeri tarafından beğenilen bir vucuda sahip olmak veya vucudunu diğerlerinin dikkatini cekecek veya diğerleri ustunde bir guc elde etmeyi sağlayacak ahenkli bir bicime sokmak onem kazanmaktadır.

Vucudun bir arzu veya kıskanclık, guc veya zayıflık vasıtası haline donuşmesi, modernlik ile refleksif duşuncenin ortaya cıkışı arasındaki ilişkiye bağlanabilir. Vucudun kutsal olmaktan cıkışı, insanın vucuduyla ilişkisinin dış bir koda gore duzenlenmesi yerine, bizzat insanın gozuyle gorulmesine gondermektedir. Bunun icin vucudun bireyden koparak ayrılması gerekmektedir. Kuşkusuz bu kopuş sancılı ve diyalektik bir ozelliktedir.

Zira vucudumuz diğerinin ve bizim gozumuzde kimliğimizin konumlandığı yer olarak, bize ait olmaya devam etmekte ve varlığımızı ortaya koymakta, ancak aynı zamanda surekli diğerinin bakışına gore 'baktığımız, ilişki kurduğumuz bir obje olarak işlemekte ve diğerinin varlığını ortaya koymaktadır (Chappuis, 1994).

Vucut imajı, cağımızda benlik sunumunun onem kazanmasıyla, bireyler acısından onemli bir kaygı konusuna donuşmuştur. İnsan vucuduna yonelik yeni bir hizmet ve endustri sektorunun ortaya cıkması, modern toplumlarda bu kaygının ne kadar yaygın olduğunu gostermektedir. Bu kaygı beslenme alışkanlıkları, sportif etkinlikler, estetik cerrahi ve estetik bakım hizmetleri gibi alanlarda yepyeni norm ve davranışların doğmasına yol acmıştır. Gunumuzde vucut, benlik amblemi statusune yukselmiştir (Bloch ve ark. 1997).
__________________