Bilimsel Proje Nedir?

Bilimsel proje, bilimsel yontem kullanarak bir deneyin, araştırmanın, koleksiyonun ya da bir buluşun sunuşudur. Bir oğrencinin, ilgilendiği bir konu hakkında araştırma yapmasını, araştırma sonuclarını bir raporla duzenlemesini ve en sonunda tum bulgularını sınıfta ya da bir yarışmada sunmasını icerir. Gercekte tum bilim adamları bu şekilde calışırlar. Bilimsel yontemi kullanarak araştırma yaparlar, araştırmalarının sonucunu da makaleler yazarak bilimsel dergilere gonderirler ya da sempozyumlarda sunarlar. Boylelikle fikirlerini paylaşırlar ve yeni bilimsel bilgiler yayılır. Araştırmalar bilimsel projelerin ve bilimsel proje yarışmalarının yaratıcılığı uyandırdığı ve yaratıcı duşunmeye ozendirdiği, kişiliği ve mantıksal duşunmeyi, problem cozme ve iletişim yeteneğini geliştirdiği, bilimsel yontemle gercek yaşamı ilişkilendirmeyi oğrettiği ve toplumdaki buluşcu ruhu ateşlediğini gosteriyor. Ozellikle ulkemizin toplumumuzu yeni bin yıllara taşıyacak bilim adamlarına gereksinimi var. Ustelik bilimsel proje hazırlayarak eğlenebilir ve bir cok konuda bilginizi arttırabilirsiniz. Şunu unutmayın! Ne kadar cok bilgili olursanız problemlerin her turlu problemin daha kolay ustesinden gelebilirsiniz. Haydi kucuk bilim adamları iş başına!

 Bilimsel Projenizi Nasıl Sunacaksınız?


Bilimsel calışmaların onemli bir yonu de fikirleri, bilgileri ve sonucları iletmektir. Bilim adamları buluşlarını bilimsel makale ve dergilerde yazarlar ve bilimsel toplantılarda sunarlar. İyi bir sunuş yapmayı oğrenmek, bilim adamları ya da bir fikri insanlara iletmek isteyen herhangi biri ya da genc bir mucit icin değerli bir beceridir. Sunuş, proje boyunca harcadığınız zaman ve emeğin son urunudur, proje ve seyirciler arasındaki iletişim ya da bilimsel proje yarışmasına katılacaksanız, juri ile sizin aranızdaki iletişimdir.
Sunuşunuzu yaparken stand kuracaksınız. Stand kurmanın da belli kuralları vardır. Stand, deney, model rapor, ozet ve proje boyunca aldığınız notların olduğu gunluğunuzun yer aldığı masa ile projenin adı altında, projenin amacının, varsayımın, yontemin, bilginin, grafik, şekil ve fotoğrafların belirli bir duzenle bulunduğu panodan oluşur.

Başarılı bir Stand icin!
·Stand seyircilerin kolayca anlayabileceği şekilde duzenlenmelidir. Tum bolumler birbirinden ayrı durmalıdır. Planlılık ve duzenlilik ilkesini uygularsanız sonuc başarılı olur. Karışık bir stand seyircilerin aklını karıştırır.
·Materyalleri panoya dikkatlice tutturun. Sunuş sırasında birden duşmesin, sağa sola kaymasın. Masanızdaki materyallere de dikkat edin. Masadan yanlışlıkla duşmeyecek şekilde yerleştirin.
·Eğer deney yapacaksanız, deney şartlarını sağlayın.
·Panonuzdaki yazıların okunabilir olmasına dikkat edin. Yazı karakterini secerken acık ve net olmasına ozen gosterin.
·Standınızda nasıl sunuş yapacağınızı onceden planlayıp size gereken alanı ayarlayın. Yeriniz dar ya da geniş olursa bir takım guclukler yaşayabilirsiniz. Konu başlığınız panonuzun en belirgin yanıdır. Standınıza bakıldığında ilk dikkat cekici olan projenizin adı olsun.
·Genellikle bilimsel proje yarışmalarında sunuş, jurinin değerlendirmesini etkileyen onemli faktorlerden biridir. Cunku sizin sunuşunuz sadece juri icin değil, herhangi bir seyirci icin projeye ne kadar hakim olduğunuzu gosterecektir. Ve cocuklar, ilk izlenim onemlidir.
·Jurinin ya da herhangi bir seyircinin ilk izlenimi nasıl olsun istersiniz? Projenizin planlaması ve duzenlemesi başarılıysa her şey yolunda demektir.
·Bu planlamayı ve duzenlemeyi juri ya da seyircilere yansıtmak istiyorsanız yine iyi bir planlama ve duzenleme yapacaksınız.
·Masada ve panoda yer alacak materyalleri belirli bir duzenle sergileyin.
Masada deney ya da model, rapor, ozet ve gunluk yer alacak. Panoda Projenin adının altında solda amacınız, varsayımınız, sorunuz ya da merak ettiğiniz konu, kullandığınız yontem, ortada bilgiler, resim, grafik ve fotoğraflar, sağda ise sonuş ve değerlendirme sırayla yazılacak
·Sunuşunuzu eğlenceli ve etkili yapabilirsiniz! Bunun icin, işin icine şov katın.
·Dikkatleri uzerinize cekin. Seyircileri projenize daha yakından bakması icin standınıza davet edin.
·Seyircileri projenizi incelemesi, ozet bilginizi ya da raporunuzu okuması icin teşvik edin.
·Yaptığınız iletişimle profesyonel bir iş yaptığınızı hissettirin.
·Renkler ve Resimler Dikkat ceker! Bir ya da iki renk kullanın. Bazen cok renkli standlar insanları şaşkına cevirir.
·Kontrast renkleri kullanmak; orneğin siyah ile beyazı, kırmızı ile yeşili daha etkili olabilir.
Renkler projenizin iceriğini yansıtmak icin kullanılır. Bitkilerle ilgili bir proje icin yeşil, hava ya da su ile ilgili bir proje icin mavi kullanabilirsiniz.
·Fosforlu renkler dikkat ceker ama projenizin ciddiyeti azalabilir.
·Bazı renkler bir araya gelince hoş bir goruntu olur, ama bazıları da bir araya gelince zevksiz bir şey ortaya cıkar.
·Koyu renkleri kullanırken dikkatli olun. Standınız az ışık alan bir yerde olursa, seyirciler sunuşunuzu gormekte gucluk cekebilir.
·Panonuza projenizi acıklayacak resimler yerleştirebilirsiniz.
·Renkleri Nasıl Kullanacaksınız? Kullanacağınız boyaları dikkatle secin. Cunku projenizi renklendirmek, projenizde karışıklığa yol acabilir.
·İlk izlenimin onemli olduğunu biliyorsunuz artık. Projenizin başlığı seyircileri kendine cekecek ozellikte olmalıdır, belirli bir uzaklıktan gorulebilmelidir
·Sozlu Sunuş! Kişisel gorunumunuzden ve kendinizden emin olun. İyi bir gorunuş karşınızdakine guven verir.
·Gulumseyin. Gulumseyerek ve rahat davranarak karşınızdakileri de rahatlatın. Projenizin herşeyini siz biliyorsunuz. Karşınızdakiler projenizi merak ediyor, incelemek ve bilgi almak istiyorlar. Unutmayın, onlara herşeyi siz anlatabilirsiniz.
·Seyircilerin gozlerine bakın. Araştırmanız hakkında onemli bilgileri soyleyin. Ne, neden ve nasıl yaptığınızı, ne bulduğunuzu ve nasıl değerlendirdiğinizi standınızdaki malzemeleri kullanarak anlatın.
·Kendinize konuşma kartları hazırlayabilirsiniz. Nasıl sunuş yapacağınızı, standınızdaki hangi malzemeleri nerede kullanacağınızı belirleyin. Ama unutmayın, seyirciler merak edip, sorular soracaklardır. Yine unutmayın, bu projeyi siz yaptığınız, her turlu soruya cevap verebilirsiniz.
·Eğer simdiye kadar projenizde bilimsel yontemi kullanıp, proje boyunca notlar alıp, raporunuzu iyi bir şekilde hazırlayıp, planlı ve duzenli calıştıysanız ve bir de standınızı iyi ve ozenli bir şekilde duzenlediyseniz başarılı olacaksınız.
 Bilimsel Proje Raporu Nasıl Hazırlanır?

Rapor sectiğiniz konu hakkında yaptığınız her turlu araştırmanın ozetidir. Başlangıctan bitişe, butun projenin toplanan ve gozlenen bilgilerini icerir.
Rapor kolay anlaşılır ve duzenli olmalıdır. Konuyla ilgisi olmayan bir insan raporunuzu okuduğunda, sırayla neyi neden ve nasıl yaptığınızı, sonunda ne bulduğunuzu ve nasıl değerlendirdiğinizi anlayabilmelidir. Şoyle de soylenebilir: Bilimsel projenizi bir stand duzenleyerek, seyircilere sozlu olarak sunacaksınız. Rapor standınızdaki yazılı sunumunuzdur.
Eğer projeniz boyunca duşunduğunuz, planladığınız ve yaptığınız her şeyi duzenli olarak yazdıysanız, yani gunluk tuttuysanız, rapor yazmak cok kolaydır.
Mumkunse raporunuzu bilgisayarda yazın ve bir dosyada sunun. Ya da el yazınızla bir deftere yazın. Genellikle raporlar 5-30 sayfa uzunluğundadır. Satır aralarında boşluk bırakılır. Bilimsel Raporlar şu bolumleri icerir:
Başlık İcindekiler Ozet Giriş Yontem-Araştırma Sonuc-Değerlendirme Kaynaklar Katkıda Bulunanlar
 Başlık
Başlık bolumu iki şekilde duzenlenebilir. Eğer projenizle bir yarışmaya irecekseniz, jurinin objektif değerlendirme yapması icin başlık bolumunde sadece projenizin adı yer alır. Diğer turlu projenizin adı, sizin adınız soyadınız, unvanınız ve projenin başlangıc bitiş tarihi başlık bolumune yazılır.
 İcindekiler
İkinci bolum raporunuzdaki ana başlıkları ve bunların bulunduğu sayfaları bildirir.
 Ozet
Bu bolumde projeniz ana hatlarıyla cizilir. Ozet bir sayfadan fazla olmaz. Her şey bir sayfayı gecmeyecek şekilde, kısa ve oz olarak acıklanır. Projenin adı, amac, kurulan varsayım, kısaca kullanılan metod ve bulunan sonuclar yazılır. Genellikle ozetin bir kopyası juri uyelerine verilir. Bu şekilde juri uyelerinin yapacağınız sunuş hakkında bir fikri olur.
 Giriş
Giriş bolumu, bu projeyi neden sectiğinizi ve projenin amacını ifade eder. Araştırmanız ile ilgili varsayımınızı bildirirsiniz. Projenizi secmenizin bir nedeni vardır. Bu merak ettiğiniz ve hakkında soru sorduğunuz bir konudur. Sorduğunuz soruyu araştırarak cevaplamaya calışırsınız. Sorunun cevabını onceden tahmin etmek ile siz bir varsayım kurmuş olursunuz.
 Yontem-AraştırmaEğer projeniz deney iceriyorsa, deneyin amacını, kullandığınız malzemeleri, ve deneyin yapılışını madde madde yazmalısınız. Eğer araştırma ise konu ile ilgili bilgiler vermelisiniz.


 Sonuc-Değerlendirme Deney yaptıysanız, bulduğunuz sonucu, varsayımınızın doğrulanıp doğrulanmadığını, soru sorduysanız, cevabı bildirirsiniz. Bulduğunuz sonuc hakkında değerlendirme yaparsınız. Araştırma yaptıysanız, araştırmanın sonucunu ve değerlendirmesini yazarsınız. Bu bolumde de tablolar, şekiller, grafikler, resim ve fotoğraflar kullanabilirsiniz.
 Kaynaklar Projeniz boyunca kullandığınız tum kaynakları bu bolumde yazacaksınız. Kaynaklar kitap, dergi, ansiklopedi gibi yazılı olabilir. Yazılı kaynaklarda kaynağın adı, yazarları, kaynağı hangi kurumun bastığı ve basım tarihi bildirilmelidir. Cilt ve sayfa numarası da konulur. Kaynak olarak internet kullandıysanız, internet adresini belirtmelisiniz. Kaynak kişi de olabilir. Kişinin adını, unvanını ve bulunduğu kurumu yazmalısınız.
 Katkıda BulunanlarProjenin tamamını tek başınıza yapmış olabilirsiniz. Ama fikir alırken, deneyi yaparken ya da malzemeyi temin ederken bazı yardımlar almış olabilirsiniz. Bu bolumde aldığınız yardımlar icin kişilere teşekkur etmelisiniz. Her şey cok guzel olacak, kolay gelsin.
 Bilimsel Proje Hazırlarken Bazı ipucları

Bilimsel Proje yarışmaları, sergileri, Bilim şenlikleri, eğlenceli ve oğreticidir. Aşağıda bazı ipucları var. Bunlar size bilimsel proje hazırlarken yardımcı olacak ve oğrenirken eğlenmenin yolunu gosterecektir.
 Yapacağınız her şeyi not alınAmacınız ne, ne yapacaksınız, nasıl yapacaksınız ve diğer soruları, tum duşuncelerinizi kayıt etmelisiniz. Bir defteri gunluk şeklinde kullanabilirsiniz. Orneğin, “Ahmet’in seyir defteri”, “Ahmet’in Bilim gunluğu” gibi... Bu şekilde calışma sonunda her şeyi daha iyi toparlar, raporunuzu daha iyi yazarsınız. Ayrıca hata yaparsanız, kolayca notlarınızdan hatanın nerede olduğunu anlayabilirsiniz. Topladığınız tum belgeleri de bir dosya icinde saklayın. Bunu projenizi sergilerken davetlilere de sunabilirsiniz.
İlgilendiğiniz konuları belirleyin
İlgilendiğiniz konuları yazın. Ama hangisini sececeksiniz? Bilimsel proje buyuk bir caba gerektirdiğinden, en cok merak ettiğiniz ya da uğraşırken guzel zaman gecirebileceğiniz bir konuyu secin. Bu şekilde ilgilendiğiniz konu hakkında daha cok şey oğrenirsiniz
 Projenizi yapmak ve anlamak icin her turlu yardım ve desteği alın, ama gercekleştirirken ya da calıştırırken tek başınıza uğraşın Eğer kendiniz gercekleştirir ve calıştırırsanız, yolunda giden ya da yolunda gitmeyen işleri daha iyi anlarsınız. Projenizi daha iyi kavrar ve onu daha iyi sunarsınız.
 Projenizi başlatmak icin son ana kadar beklemeyinProje, konunuz hakkında bilgi, malzeme toplamak, deney ya da maket yapmak ve yaptığınız deneyi ya da maketi calıştırmak gibi basamakları icerir. İyi bir proje tum bunları yapabilmek icin zaman gerektirir. Zamanınızı iyi kullanın. Unutmayın, bazen defalarca denemeniz, projenizde bazı yerleri değiştirmeniz gerekebilir.
 İyi bir projenin karmaşık olması gerekmezBir projeyi sergilerken, en onemli nokta sizin projenize hakim olmanızdır. Karmaşık proje iyi bir proje demek değildir. Projenin konusu ne olursa olsun, projenizin iyi olmasını sizin calışmalarınız, konuyu nasıl ve neden sectiğiniz, amacınız, bilimsel yontemi uygulamanız, nasıl calıştığınız, raporunuz, projeyi sunuşunuz belirleyecektir.
 Eğer projeniz sizin varsayımınızı, yani on tahmininizi doğrulamıyorsa uzulmeyin Bugune kadar onemli bilimsel calışmaların bazıları, baştaki on tahminin reddedilmesi ya da bu tahmine karşı cıkılması ile ortaya cıkmıştır. Calışmanın sonunda “Benim amacım şu olmasına rağmen ben on tahminimi doğrulayamadım, calışmalarımı tekrar gozden gecireceğim ve calışmalarıma şu noktadan yeniden başlayacağım” şeklinde bir sonuc cıkabilir. Bu da bir sonuctur ve sizin on tahmininizi doğrulayamamanız sizin calışmanızın başarınızı etkilemez. Projenin hala iyi bir projedir.
 Bazen sizin aklınıza gelen ilk proje en ilginc proje olabilirBu işe erken başlamanıza neden olur. Ve basamakları uygulayarak guzel bir sonuca ulaşırsınız. Ayrıca bir projeye başlayıp, her sene calıştığınız projeyi geliştirebilir, o konu hakkında uzmanlaşabilirsiniz. Ve siz bir yola girdiniz mi, bir başladınız mı, onunuzde sonsuz yollar olacaktır. Bazen bu yol inişli cıkışlı olacak, bazen sağa ya da sola donecek, bazen yol bitecek ve siz geri donup tekrar başlamakzorunda kalacaksınız. Kolay gelsin
 Bilimsel Proje Hazırlamanın Basamakları
Bilimsel Proje calışması merak ve gozlem ile başlar. Cevremizde pek cok varlık var ve cevremizde pek cok değişiklik oluyor. Bu varlıkları ve değişiklikleri merak ederiz. Gokyuzu nasıl oluşmuş? Neden mavi? Gokyuzunde neler var? Geceleri yıldızlar parlıyor, ama her gece aynı yıldızlar olmuyor. Neden? Nasıl yıldızlar yer değiştiriyor? Sonra merak ettiklerimizle ilgili gozlemler yapmaya başlarız. Ve kendimizi bilimsel proje hazırlaken buluruz. Ama yaptığımız calışmanın bilimsel olması icin yapmamız gerekenler, sırasıyla uygulayacağımız basamaklar var. İşte bunlar:

 1. Projenin konusunu secmek
Projenizi ilgilendiğiniz, uzerinde duşunduğunuz, merak ettiğiniz konular uzerine secin. Aklınıza pek cok fikir gelebilir. Bunları not edin. Hemen karar vermeyin. Bunların arasından sizin en guzel yapabileceğiniz, en merak ettiğinizi secin. Bu proje sadece sizin sececeğiniz konuda bilgili olduğunuzu gostermeyecek. Unutmayın sizin bir sorunuz var. Bu sorunun cevabını vermek icin Bilimsel bir Proje hazırlıyorsunuz.

2. Bilgi toplamak
Projenin konusunu belirledikten sonra konunuzla ilgili kitaplardan, dergilerden, internetten, insanlardan ve kurumlardan bilgi toplayın. Bilginin yazılı olması gerekmiyor. Konunuzla ilgili fotoğraf, asetat, saydam, afiş, model, bulabileceğiniz her turlu malzemeyi yoplayın. Projenizi en iyi nasıl sunabileceğinizi duşunun.
 3. Bilimsel Yontem
Sizin bir sorunuz, merak ettiğiniz bir şey var. Projenizin amacı nedir? Ne bulmaya calışıyorsunuz? Sorunuzun cevabı ne olabilir? Varsayımda yani ontahminde bulunun. Varsayımınızı gosterecek deneyler nasıl olabilir, hangi malzemeleri kullanabilirsiniz, Hangi olcumleri yapabilirsiniz?
 4. Kontrollu deney yapmak ve sonucları kaydetmek
Tasarladığınız deneyi kontrollu olarak yapın. Kontrollu olarak ve belirli bir işlem sırası izlenerek laboratuvarda tekrarlanan gozlemlere kontrollu deney denir. Deneyi yaparken tum gozlemlerinizi, tum duşuncelerinizi not edin. Tum notlarınız calışmanız bittikten sonra her şeyi toparlamanızı kolaylaştıracak, ayrıca eğer bir hata yaparsanız, hatanızın nerede olduğunu gosterecektir. Hata yapmaktan korkmayın. Bugun bilimin bize gosterdiği buluşlar ve keşifler uzun uğraşların sonunda, tekrar tekrar deneme, ve yine yılmadan tekrar deneme ile gercekleşmiştir. Bilim sabır ve ozveri gerektirir. Bundan da korkmayın. Eğer bilimsel yontemi doğru şekilde uygularsanız mutlaka bir sonuca ulaşırsınız.
 5. Grafikler, Tablolar, Cizimler, Modeller [IMG]file:///C:/DOCUME%7E1/Admin/LOCALS%7E1/Temp/msohtml1/01/clip_image011.gif[/IMG]
Ne oldu? Bulduğunuz sonuc nedir? Sonuclarınızı garafikler, tablolar, cizimler yolu ile gosterin. Bulduğunuz sonucu gosterecek maketler (modeller) de yapabilirsiniz.

6. Yaptığını goster
Calışmanız basit ve duzenli olmalı ama bir şeyin aynısı olmamalı. Yaptığınız maket, deney insaların anlayabileceği şekilde duzenlenmeli, ayrıca yaptığınız calışmaya eğlence de katabilirsiniz. Bunu, renkleri kullanarak, insanları şaşırtacak, eğlendirecek duzenlemelerle yapabilirsiniz. Buradaki yaratıcılık size kalmış. Kullandığınız bilimsel yontemi gosterin.
 7. Rapor yazma
Projenizin oykusunu anlatın. Ne yapmak istediniz ve nasıl yaptınız? Bilimsel bir projenin raporu da belirli kurallara ve belirli sıraya gore yazılır. Bu kuralara ve sıraya uymalısınız.
 8. Sunuş
Bilimsel bir projenin mutlaka sunuşu yapılır. Siz de projenizi arkadaşlarınıza, oğretmenlerinize, ailenize, juriye ve tanımadığınız pek cok insana sunacaksınız. Bu yuzden heyacanlanmamak elde değil. Projeyi sunuş pratikleri yapın. Bir arkadaşınıza, ailenize, oğretmeninize sunun, bunu bir kez yaptıktan sonra daha rahat edeceksiniz. Ayrıca unutmayın konunuzu en iyi siz biliyorsunuz. Cok uğraştınız, emek harcadınız, şimdi sizin bildiğiniz bilgileri diğer insanlarla paylaşma zamanı geldi. Her şey cok guzel olacak.
 Bilimsel Yontem
Bilimsel dusunmenin en iyi yolu bilimsel yontemi uygulamaktır. Boylelikle neden sonuc iliskilerini daha kolay anlarız. Bilimsel yontemin cesitli aşamaları vardır:


 İlk Gozlem
Bir seyler dikkatimizi ceker ve onun ne oldugunu merak ederiz. Bir seyler goruruz ve nasil oldugunu merak ederiz. Bir seylerin nasil ve neden isledigini ogrenmek isteriz. Ve sorular sorariz.
Dunyanin seklinin elipsoit olmasinin nedeni nedir?



 Bilgi Toplama
Oğrenmek istediğimiz konu ile ilgili araştırma yapariz. Kitaplara, ansiklopedilere bakariz. Buyuklere ve uzmanlara sorariz. Bir detektif gibi bilginin izlerini arariz. Dunya kutuplardan basik, ekvatordan siskincedir. Dunya kendi ekseni etrafında doner. Dunya 4.5 milyar yil once olustu. Dunya ilk zamanlar toz ve gaz bulutuydu. Hipotez Kurma (Varsayimda Bulunma)
Sordugumuz sorunun cevabini ya da cevaplarını dusunuruz ve bunlari siralariz. Ve deneyle sinanabilecek asamalari olan bir durum yaratiriz, yani hipotez kurariz (varsayimda bulunuruz). Birden fazla hipotez kurulabilir.
Dunyanın şeklinin elipsoit olmasının nedeni dunyanın kendi ekseni etrafında donmesidir.
 Hipotezi Sınamak İcin Deneysel Yontem Tasarlama
Hipotezi sınamak icin bir deney tasarlarız. Ne yapacağımızı sırayla belirleriz. Bu sıralama deneysel yontemdir. Bir dosya kağıdından 1cm eninde dort adet şerit kesilir. Bu şeritler yıldız şeklinde yerleştirilir(iki şeritle +, iki şeritle x işaretleri yapılır ve bunlar ust uste konulur) ve tam ortadan zımba ile tutturulur. Acıkta kalan uclar da birleştirilir ve boylece esnek bir top yapmış oluruz. Bu kağıttan esnek top, dunyanın ilk halini, toz ve bulut halini sembolize eder. Topun altı kucuk kare(2 cm x 2 cm) şeklinde bir mukavva parca ile desteklenir. Son olarak mukavvaya cop şiş gecirilir. Cop şiş ele alınarak dondurulur. Ne oluyor? Gozlenir.

 Arac ve Gerecleri Toplama
Deneyde kullanacağımız tum arac ve gerecleri bir araya getiririz, gerekirse bazılarını hazırlarız.
Kagıt Makas Cetvel Kalem Zimba Bir parca mukavva Cop sis
 Deneyi Yapma ve Sonucları Kaydetme
Deney yapılır ve sonuclar gozlenir, Gozlenen sonuclar kaydedilir. Bu sonuclar kullanılan madde miktarı, deneyin ne kadar surede olduğu, deneyin sonunda ne gibi değişiklik olduğu şeklinde verilerdir. Deney sırasında olan tum olaylar, gozlemler acıklamalar şeklinde yazılmalıdır. Uygulanan yontemin sırası ile uygulanıp uygulanmadığı onemlidir. Bu yuzden deney sırasında aldığımız tum notlar bize ışık tutar. Eğer bir hata yaparsak bu notlar sayesinde hatamızı kolaylıkla anlarız. Deney sonunda, esnek kağıt topu dondurdukce, topun ust ve alt kısımlarında basılma, orta yani şişkin kısımlarında şişkinleşme gorulur.
 Hesaplamalar
Eğer elimizde sayısal sonuclar varsa bunları bazı matematiksel işlemler ile değerlendirmek gerekir. Tablo ya da yapılabilir. Ortaya cıkan sonuc basit cizimler yolu ile gosterilebilir.


 Sonuc
Artık soruya geri donmenin zamanı geldi. Yaptığımız tum bu calışmalar, araştırmalar, deneylerle hipotezimiz sınandı mı? Tekrar tum yaptıklarımızı bir araya getirelim ve yaptıklarımızı değerlendirelim. Eğer yaptığımız deney hipotezimizi sınamadı ise nerede yapmış olabileceğimizi araştıralım. Yontemimizi, ya da kullandığımız arac ve gerecleri değiştirmek durumunda kalabiliriz. Tekrar tekrar deneyelim. Eğer bir şey bulamamışsak, onemli değil cunku yine de bir şeyler oğrendik. Bilim sadece cevabı bulmak değildir. Bir şeylerin işlemediğini gormek, gercekte biraz bir şey bilmektir. Unutmayalım yaptığımız deneyler planladığımız gibi gitmezse, bu cevabı bulmamızda onemli bir adım olabilir. Sorumuzu cevaplamakla pek cok şey oğrendik ama cevabımız yeni sorulara neden olabilir. Ve bulduğumuz başka bir şeylerle ilişkili olabilir. Bu da bize yeni ufuklar acacaktır. Sorular yeni sorulara, bu da yeni hipotezlere goturecektir bizi ve bilimin derinliklerine
__________________