Bir dunya harikası olan Pamukkale’deki Antik Havuz’da yapılan işlemler tartışma yarattı. Yapılan işlemlerle Pamukkale’nin doğal yapısının bozulma tehlikesi altında olduğu bildirildi. Şehir Plancısı ve 42 yıldır antik havuzun daimi ziyaretcisi olan Nur Kose adındaki vatandaşın gorduklerini, “UNESCO Turkiye Milli Komisyonuna, T.C. Kultur ve Turizm Bakanlığı Kultur Varlıkları ve Muzeler Genel Mudurluğune, T.C. Kultur ve Turizm Bakanlığı Doner Sermaye İşletmesi Merkez Mudurluğune, T.C. Kultur ve Turizm Bakanlığı Denizli İl Kultur ve Turizm Mudurluğune, Denizli Valiliğine, Aydın Kultur Varlıklarını Koruma Bolge Kurulu Mudurluğune ve havuzun işletmecisi Anadolu Kulturel Girişimcilik’e yazıyla ilettiği ortaya cıktı. Aydınlık gazetesinin UNESCO ve Kultur ve Turizm Bakanlığı’ndan edindiği bilgilere gore Nur Kose Pamukkale’deki antik havuzlarda gordukleri ile ilgili dilekcesinde ozetle şu noktalara dikkat cekti:

HAVUZLARIN YUZLERCE YILDAN GELEN DOĞAL YAPISI

Antik havuz, icerisinde var olan; “Su icerisindeki yosunlar”, “Havuz kenarlarında su hizasının hemen dışında yanlardaki sungerimsi yosunlar”, “Havuz kenarlarında su hizasının hemen dışındaki sacaklı, Havuza doğru yapraklı ve cicekli dallarıyla eğilen zakkumlar” havuzun doğal susleri ve bitki ortusudur. Havuzun susu ve tamamlayıcısı bu 4 unsur, ozenle korunmalıdır. Antik Havuza her gun binlerce kişi girmekte, bitkileriyle birlikte mevcut doğal yapısının korunaklılığı ve mevcut yosunların da katkısıyla hicbir kimse hicbir enfeksiyon kapmamaktadır. Yuzlerce yıldan gelen bu yapının aynen korunması şarttır.

YOSUNLAR PİSLİK DEĞİL TEMİZLİK İŞARETİ

Yıllardır, sadece kış aylarında, havuza giren cıkan sayısı azaldığında, havuz icerisindeki su hareketliliği azaldığı icin, su icerisindeki kayalar ve derin bolge fazla yosun tutar gibi olduğunda sadece basınclı suyla (İşletmeci Anadolu Kulturel Girişimcilik gibi kazıyarak ya da metal fırcalarla dibinden fırcalayarak değil) havuz icerisinde bir hareketlilik yaratılarak yosun oluşumu yavaşlatılmakta, yazın buna daha az gerek duyulmaktadır. Havuza giren bilincli ziyaretciler, havuzun bu doğal guzelliklerini paylaşırken, havuz uzerinde yuzen yosunları veya havuz kenarı ve icerisindeki taşlardaki yosunları alıp yuzlerine ve vucutlarına surerken, bazı bilgisizler bu yosunların pis olduğunu duşunmektdirler. Yosunlar kazındıkca, hem havuz bembeyaz, silik, olu ve renksiz gozukmekte, hem de sahip olduğu icerik telafi edilemez bir şekilde zarara uğratılarak yok edilmektedir. Bu yosunlar, temiz suda bulunurlar ve suyun pisliğinin değil, temizliğinin kanıtıdır.

KİMYASALLA MUDAHLE

29 Temmuz 2017 tarihinde tekrar Antik Havuz’a geldiğimde, havuzda aşırı bir kimyasal kokusu fark ederek ne olduğunu sorduğumda once bir şey soylenmek istenmemiş ama yoğun ısrarlar neticesinde havuzun bittiği yerden itibaren ayak basılan alanların, havuz girişlerinin ve havuz icerisindeki tum ic yan kenarların ve havuza su akan kanalların kimyasalla yıkandığı ifade edilmiştir. Ayrıca, havuz cevresinde yapılan yıkamalarda da bu kimyasal atık suyun havuzun icerisine suyun dokulmesini sağlayan kanallara verildiği barizdir. Kaldı ki, gozle gorulur şekilde bu kimyasalların havuzun tamamına da uygulandığı anlaşılmaktadır.

Kirlilik yaratan krem ve yağa havuzda izin verilmemesi ama suyun molekuler yapısını bozan kimyasalların havuz icerisinde bulunmasında bir sakınca gorulmemesi akıllara zarardır. Bu uygulamanın devamı, travertenlerin kararmasına da sebep teşkil edilecektir. Atılankimyasallar suyun sağlık uzerine faydalı etkilerini hem ortadan kaldırmakta, hem de icilerek veya girilerek kullanıldığında sağlığa zararlı bir hal almasını sağlamaktadır. Sağlık uzerindeki etkileri, İstanbul Universitesi Tıbbi Ekoloji ve Hidroklimatoloji Anabilim Dalı’nın raporlamalarıyla son derece kesin olan bu suyla, hangi gerekceyle olursa olsun 1 gram bile olsa, kimyasalların teması affedilebilir değildir!

UNESCO DUNYA MİRAS LİSTESİ’NDE

1988 yılında UNESCO Dunya Miras Listesi’nde 485 sıra numarasıyla alınan Pamukkale-Hierapolis, icerisindeki bu Antik Havuz’la birlikte bu listede yer almıştır. Havuzun 1400 yıllık doğal yapısını oluşturan yosunları ve bitki ortusunu yok etmek, suyun icerisindeki ve kenarlarındaki bitki ve yosunları taşlardan metal fırcalarla kazımak, kimyasallarla hem bu havuza giren, bu suyu icen insanlara ve hem de havuzun kendisine zarar vermek hakkı kimsede olamaz! Bu Antik Havuz, travertenleri oluşturan ana kaynaklardan birisidir, hicbir koruma ve icerisindeki ve cevresindeki yosunlarla veya bitki ortusuyle cansiperane mudahale gerektirmeden, koruma kurulları olmadan mevcut travertenleri oluşturmuştur.

ONLEM ALINMALI

Nur Kose tarafından işletmeci firmaya ve korumakla yukumlu kurumlara gonderilen yazıda, tek talebinin Pamukkale Antik Havuz’unun korunması oladuğu kaydedilerek, gerekli onlemler alınmaması halinde tehlikenin onlenmesi icin hukuki yollara başvurulacağı bildirildi.

MUCUR DOKME HAZIRLIĞI

Ayrıca, alınan duyuma gore, havuza cok ciddi miktarda (40 ton gibi) bir mucur dokme hazırlığı yapılmaktadır. Havuzdaki kucuk cakıl taşlarımucur değildir. Bu cakıl taşları da sadece kısmen belli alanlarda vardır, genelde zemin yekpare bir taştan oluşmaktadır. Hicbir sebeple havuza mucur da dokulemez!