Asya ve Avrupa'nın, Ege Denizi ile birbirinden ayrıldığı benzersiz coğrafyada Canakkale, binlerce yıllık tarihi zenginliği, kulturlerinde barındırarak efsanelere ve mitolojik hikayelere ev sahipliği yapmış Turkiye'nin nadide illerinden bir tanesidir.
Canakkale Boğazı, Avrupa yakasındaki Gelibolu Yarımadası ile Asya yakasındaki daha geniş Biga Yarımadasını yeşil koylarla ve billur sarısı kumsallarla birleştirir. Doğal guzellikleri ve tesisleri ile ideal bir tatil merkezidir. Turistler boğazın lezzetli balığını, yorenin kaliteli şaraplarını, otantik yada modern restoranların servisleri eşliğinde tadabilir, kentin sahip olduğu guzelliklerin keyfini cıkarabilirler. Ayrıca guzelliğe duşkun olanlar, Canakkale'nin mitolojiye gore Dunya'nın ilk guzellik yarışmasının anavatanı olduğunu oğrenmekten mutluluk duyacaklardır.

Canakkale'nin tarihi yaklaşık M.O. 3000 yıllarına kadar inmektedir ve pek cok medeniyet bu topraklarda barınarak, izler bırakmıştır. Mitolojiye gore Kral Athamas'ın cocukları Phryxus ve Helle uvey anneleri tarafından evlerinden uzaklaştırılınca, gercek anneleri Bulut Tanrıcası Nephele tarafından gonderilen, ucabilen altın postlu bir koc uzerine bindirilirler. Prens ve prenses gokyuzunde kocun uzerinde ucarken, Prenses Helle suya duşer ve o gunden sonra Boğaz, "Hellespont" adını alır.
Asya kıyısındaki Abydos ve Avrupa kıyısındaki Sestus, mitolojinin en huzunlu aşkına sahne olmuştur. Leandros, Afrodit'in rahibelerinden Hero'ya aşık Abydos'lu yakışıklı bir genctir. Her gece Hero'yu gormek icin Abydos'tan Sestus'a yuzerek gecer. Bir gece kotu bir fırtına başlar ve Leandros asla Sestus'a ulaşamaz. Hero, onun boğulduğunu duşunerek buyuk bir acı ile kendisini denize atar.
Dunya arkeoloji literaturunun onemli mekanlarından olan Truva, Neandria, Alexandria-Troas, Assos, Chryse, Dardanos ve Lampsakos, Canakkale ili sınırları icindedir. Canakkale'nin coğrafik konumundan dolayı taşıdığı stratejik onem, bu bolgede konumlanan devletler tarafından oldukca dikkate alınmıştır. M.O. 5. yuzyılda Canakkale Pers İmparatorluğu'nun hakimiyeti altında bulunmaktaydı. Pers Kralı Xerxes Avrupa'yı fethetmeyi planlıyordu ve 100.000 kişilik askeri birliğini Boğazın en dar noktasından Trakya'ya gecirebilmek icin gemilerden kopru yaptırdı. O zamandan beri, Canakkale, Marmara Denizine ve oradan da Karadeniz'e girişte olduğu gibi Avrupa ve Asya arasındaki gecişi de kontrol edecek cok onemli coğrafik bir dar gecit olarak kalmıştır. Makedonya Kralı Buyuk İskender, M.O. 384 yılında Anadolu'nun Ege ve Akdeniz'de hakimiyetinin gercekleştiği seferine, Boğazı gecerek başlamıştır.
Daha sonraki donemlerde Roma'lılar, M.O.2. yuzyıldan M.S.395 yılına kadar ilin yonetimini ellerinde bulundurmuş, Roma egemenliğini takiben Bizans İmparatorluğu'nun hakimiyeti yaşanmıştır.
Bizans İmparatorluğu'ndan sonraki yuzyıllarda bolgede Arap ve Haclı istilaları olmuştur.
14. yuzyılda bir Turk Oymağı olan Karasioğulları yoreye gelmiş ve Balıkesir'i başkent yapmışlardır.
15. yuzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nun Padişahı Fatih Sultan Mehmet Boğazın her iki kenarına da kale inşa ederek "Canakkale" şehrini kurmuştur.
1915 yılında Turk Ordusunun Komutanı Mustafa Kemal, İttifak Devletlerinin yoreden cıkmasına onculuk etmiştir.

CANAKKALE, GELİBOLU İLE YAKIN TARİHE EV SAHİPLİĞİ YAPIYOR
Binlerce yıldır pek cok medeniyete ev sahipliği yapmış, imparatorlukların başkentleri olmuş kentleri barındıran Marmara Bolgesi, adeta bir acık hava muzesi gibi.
Her mevsim insanlara ayrı bir guzellik sunan Canakkale, yakın ve uzak tarihin tanığı, icinden deniz gecen, toprağı bereketli, doğası eşsiz, modern bir kent.
Antik donemde, ''Dardanelles'' olarak anılan ve 671 kilometrelik kıyı şeridi bulunan Canakkale'de Turk ve dunya savaş tarihinde onemli bir yere sahip Canakkale Savaşları'nın gectiği Gelibolu Yarımadası, Tarihi Milli Parkı, antik dunyanın batı Anadolu'daki onemli merkezleri, Truva ve Assos antik kentleri, kente gelenlerin en cok ziyaret ettiği yerler olarak dikkati cekiyor.
Canakkale'yi ziyaret edenler, gezilerine ilk olarak kent merkezinden başlamalı. Canakkale İskelesi'nin her iki yanında sahil boyunca uzanan lokantalar, barlar ve kafeler, hem dinlenmek hem de boğazdan gecen gemileri seyretmek isteyenlerin uğrak yerleri arasında. Muşterilerine deniz urunleri ağırlıklı menuler sunan lokantalarda, her mevsime ozgu taze balık ceşitleri servis ediliyor.
Kente gelenler, buram buram tarih kokan daracık sokaklarda gezdikten sonra, tarihi Saat Kulesi, Aynalı Carşı ve Cimenlik Kalesi'ni gormeden ayrılmamalı.
Piknikciler ise belediyeye ait halk otobuslerini kullanarak ya da kendi araclarıyla il merkezine 15 dakika mesafedeki Guzelyalı koyu veya Dardanos mevkisini kullanabilir.
GELİBOLU YARIMADASI TARİHİ MİLLİ PARKI
Her yıl, on binlerce yerli ve yabancı turistin ziyaret ettiği Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı'na ise kent merkezinden GESTAŞ ve Kilitbahir araba vapurlarıyla gecilebiliyor.
Savaşın izlerinin her yerde gorulebildiği Gelibolu'daki 33 bin hektarlık alan, Turkiye'nin yakın tarihine ışık tutuyor. Gelibolu Yarımadası boyunca Turk şehitlikleri ile yabancı askerlerin anısına yapılmış anıtlar bulunuyor.
Tarihi Milli Parkı kendi başına gezmek isteyenlerin cok geniş olan bu alandaki her şeyi gorebilmeleri oldukca zor. Ziyaretcilere, Canakkale'deki seyahat acentelerinin duzenlediği turlara katılmaları tavsiye ediliyor.
Kendi başına gezmek isteyenler ise geziye Kabatepe Ana Tanıtım Merkezi veya Eceabat yakınındaki Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı Tanıtma Merkezi ziyaretiyle başlamalı. Her iki merkezden de hem bilgi hem de dokuman almak mumkun. Tarihi Yarımadayı gezecekler yanlarına mutlaka yiyecek ve su almaları gerekiyor.
TRUVA VE ASSOS ANTİK KENTLERİ
Canakkale'nin en onemli ziyaret alanlarından Truva Antik Kenti'ne, Canakkale'den 30 dakikalık yolculuğun ardından ulaşılıyor. Ziyaretcilerin, kendi başına gezip anlayabilecekleri bir oren yeri olmadığı belirtilen Truva, mutlaka uzman bir rehber eşliğinde gezilmeli. Canakkale'de bircok seyahat acentesi buraya turlar duzenliyor.
Canakkale'ye 90 kilometre mesafedeki Assos Antik Kenti ise Aristo'nun ilk felsefe okulunu kurduğu yer olarak biliniyor. İskelesi, eski antrepolardan restore edilmiş butik otelleri ve balık lokantaları ile Assos, gezilip gorulecek onemli bolgeler arasında. Antik kent gezisinden sonra limana gitmek isteyenler, kısa ama dik bir yokuştan inerek ulaşıyor.
Assos'tan 2 kilometre doğuya gidildiğinde ziyaretcilerin karşısına Kadırga Koyu cıkıyor. Koy, Osmanlı zamanında donanmanın kadırgalarının bu koya cekilmesinden dolayı bu adı almış. Yorede ilk ''Mavi Bayrak'' alan plaj da bu koyda buluyor.
Gokceada ve Bozcaada da Canakkale ziyaretcilerinin yoğun ilgisini goruyor. Bozcaada'ya, Canakkale'nin Ezine ilcesine bağlı Geyikli beldesinden, Gokceada'ya ise Canakkale'den veya Gelibolu Yarımadası'nda bulunan Kabatepe iskelesinden kalkan araba vapuru ve feribotlarla ulaşım sağlanıyor.
KAZ DAĞLARI
Doğaseverlerin ilgisini en cok ceken yerlerden birisi olan Kaz Dağları'nın bir bolumu de Canakkale sınırları icinde yer alıyor.
Dunyanın ilk guzellik yarışmasının yapıldığı yer olduğu belirtilen bu dağlarda, Ayvcık ilcesine bağlı Kucukkuyu beldesinde bulunan Yeşilyurt ve Adatepe gibi otantik koyler, ziyaret edilecek yerler arasında.
Buralardaki otel ve pansiyonlar, guzel bir doğada temiz havayı teneffus etmek isteyenleri yaz kış ağırlayabiliyor. Beldeden akan dereleri takip ederek Kaz Dağları'nın guzelliklerini keşfetmek mumkun. Kaz Dağları'nın bir diğer ucu ise, il merkezinden Ezine'yi takiben gidilen Bayramic ilcesinde.
İlceye bağlı Evciler koyunde yer alan Ayazma Mesire Yeri de Kaz Dağları'nın en onemli ziyaret noktalarından birisi. Her tarafından derelerin aktığı Ayazma, doğa yuruyuşu yapmak isteyenler icin onemli bir alan. Buradaki dere yataklarından yukarılara doğru yuruyenler, eşine az rastlanır guzellikteki cok sayıda şelale ve altında oluşan goletleri gorebiliyor.

CANAKKALE
Canakkale şehri ismini, Marmara Denizini Ege Denizine bağlayan ve kıyıları hem Asya'ya hem de Avrupa'ya uzanan Boğazdan alır.
Asya tarafındaki Canakkale ve Avrupa tarafındaki Eceabat ve Kilitbahir arasında hergun yolcu ve araba feribotları calışır. Marmara ve Ege Denizi arasında gidip gelen renkli yatlar, Canakkale Marina'da mola vererek turistlerin bu yorede daha fazla zaman gecirmelerini sağlar. Restoranlar, cevre sulardan yeni tutulmuş deniz urunlerini sunmakta yuzyılların birikimiyle uzmandırlar.
Kucuk sokak kafeleri ise, limanın telaşlı hareketinin, yolcu vapurlarının, balıkcı teknelerinin ve kucuk sandalların hic bitmeyen gosterilerinin tadını cıkarırken bir bardak cay icmeniz icin ideal yerlerdir.
Otelleri, restoranları ve kafeleriyle birlikte bu mesire yeri, aynı zamanda geceleri aydınlatılan Kilitbahir Kalesi'nin etkileyici manzarasını da izleme imkanı sunar.
Fatih Sultan Mehmet İstanbul'un fethinden (1453) once 1451 yılında Avrupa tarafındaki Kilitbahir ve Asya tarafındaki Cimenlik bolgelerine 1200 m. Uzunluğundaki dar Boğaz'dan gecişleri kontrol etmek icin birer tane kale inşa ettirmişti.
Bugun Cimenlik Kalesi, askeri bir muzedir. Muzede, I. Dunya Savaşı Canakkale Muharebesi anısına Boğaza savaş sırasında mayın doşeyen Nusret Gemisi'nin bir benzeri yer almaktadır. Geminin icinde o zamandan kalan gazete haberleri bulunmaktadır. Kalenin ici, Ataturk resimlerini ve silahları sergileyen 5m. yukseklikte ve 8m. genişlikte duvarlarla cevrilmiştir. Kalenin bir koşesinde, Gelibolu'da doğan Osmanlı İmparatorluğu'nun kahraman Turk denizcisi Piri Reis'e (1465-1554) ithaf edilen bir muze vardır. Bircok denizci bayrağının bulunduğu muzede Piri Reis'in yaptığı haritaları ve yazdığı kitapları gorebilirsiniz. I. Dunya Savaşından kalma gulleler kule duvarları arasına serpiştirilmiştir.
Canakkale'deki Arkeoloji Muzesinde bolgenin meşhur seramiklerini gorebilirsiniz. Bu eski gelenek hala yaşatılmakta ve seramikten guzel hatıralık eşyalar yapılmaktadır.
Canakkale'den cıktığınızda İzmir otobanı boyunca mukemmel kumsallar bulunmaktadır.
Dardanos'ta (Canakkale'ye 10 km) kamp tesislerinden faydalanabilirsiniz.Tarihi mekanın 5-7 km uzağında, Guzelyalı ve İntepe yer almaktadır. Burada altın rengi kumsallar, kamp alanları, moteller, pansiyonlar ve restoranlar bulabilirsiniz. Bu tesislerin tumu camlarla kaplı tepelerin karşısında, eşsiz manzaraya sahip mekanlardadır.
Canakkale'nin yanı sıra Karabiga, Gelibolu, Bozcaada ve Kucukkuyu'da da marinalar vardır.
GELİBOLU YARIMADASI TARİHİ MİLLİ PARKI
I.Dunya Savaşında, Gelibolu Yarımadasında hayatını kaybeden 500.000 askerin anısına, bu yarımada gunumuzde Milli Park haline getirilerek, şehitlikler, anıtlar, Arıburnu'nun doğal guzelliği korunmak istenmiştir. Park etrafında arabayla dolaştığında bozulmamış kıyı ormanlarının, yeşil tepelerin, altın rengi kumsalların ve masmavi denizin huzur verdiği atmosferin, vatanlarını korumak icin cesurca savaşıp şehit duşen Turk Askerleri icin mukemmel bir dinlenme yeri sağladığı acıkca gorulur.
18 Mart 1915'de İttifak Devletleri'nin Canakkale sularına girişi engellenmiş ve gemilerinden bir coğu, Nusret Gemisinin sulara doşediği mayınlardan dolayı batmıştır. İttifak Devletleri bu gerceği gorduklerinde karadan harekatta bulunmayı denediler. Morto Koyu'nda Fransız ve İngilizler, Anzak Koyu'nda Avustralya, Yeni Zelanda ile Hint Birlikleri, Kemikli Burnu'ndan Kanada Birlikleri harekatta bulunmuşlardır. Mustafa Kemal onderliğindeki Turk Ordusu tum cephelerde savaşı kazanmış ve 9 Ocak 1916 tarihinde İttifak Devletleri Gelibolu Yarımadası'ndan tamamen cıkartılmıştır.
Ziyaretciler, buranın ozel ruhunu, Turk Ulusunun kalbini ve bu toprak parcasından gelen uyarıyı hissederler. Ağac tepelerindeki ruzgar ve sonsuz denizin dalgaları bu savaşın kahramanlarına adeta şarkılar soylemektedir.
Parkta yapacağınız herhangi bir tura Eceabat'tan başlamalısınız.Guneye giderseniz sırasıyla Kilitbahir, Alcıtepe, Morto Koyu'na ve buranın batısındaki bir tepenin uzerinde 42 m yuksekliğindeki Canakkale Şehitler Abidesine ve burada şehit duşen Turk Askerleri onuruna yapılmış bir muzeye varabilirsiniz.
Canakkale Şehitleri Abidesi, Boğaza girilince hemen gorulebilir. Turk Şehitlikleri, Fransız ve İngiliz şehitlikleri ve Seddulbahir Kalesi ile birlikte burada yer almaktadır. Kuzeye, Alcıtepe'ye geri donduğunuzde Kabatepe'ye doğru yarımadanın kuzeybatı turunu yapmış olursunuz. Kabatepe'nin merkezinde Arıburnu, Conkbayırı ve Anafartalar muharebeleriyle ilgili bilgi alabilirsiniz. Kanlısırt, Conkbayırı ve Kemalyeri tepelerine doğru devam ederseniz Turk, Avustralyalı ve Yeni Zelandalı askerlerin şehitliklerini gorebilirsiniz.
Kucukkemikli Sahilinin, Anafartalar Ovasının ve Tuz Golunun panoramik manzaralarını Conkbayırı'ndan izleyebilirsiniz. Conkbayırı Tepesinde, Mustafa Kemal Ataturk'un cok buyuk bir heykeli vardır. Ataturk, heykelin bulunduğu yerde goğus cebinde taşıdığı bir cep saati sayesinde olumden donmuştur. Bigalı'da bugun muze olan Ataturk'un karargah olarak kullandığı evi ziyaret edilebilir. Kıyıda Arıburnu ve Anafartalar Anıtları yer alır.
Anzak Koyu'nda bolgenin en dokunaklı şehitliklerinden bir tanesi bulunmaktadır. Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusunun birleşimi ile oluşan birliklere "ANZAK" adı verilmektedir. "Anzak Şehitliği ve bolgenin kalbini calan Ataturk'un sozlerinin yazıldığı Arıburnu Anıtı, huzunlu ziyaretlere sahne olmakta ve her yıl 25 Nisan'da Turk'lerin ve Dunyanın her yerinden gelen ziyaretcilerin katılımıyla ANZAK GUNU kutlanmaktadır.
........Uzak diyarlardan evlatlarını
harbe gonderen analar!
Goz yaşlarınızı dindiriniz.
Evlatlarınız bizim bağrımızdadır.
Huzur icindedirler ve huzur icinde rahat uyuyacaklardır.
Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra artık
Bizim evlatlarımız olmuşlardır.
Mustafa Kemal ATATURK 1934

Mehmetciğin 93 yıl once kahramanlık destanı yazdığı Gelibolu Yarımadası, hayata gecirilen projelerle Turkiye'de yakın tarihin yeniden canlandığı bir cazibe merkezi haline geldi.
50 milyon dolar butceli Uzun Devreli Gelişme Planı kapsamında yarımadada 4 yıldır devam eden projeler, kultur ve tarih turizminin incisi Gelibolu'yu adeta taclandırdı.
33 bin hektar buyukluğunde bir alana sahip olan ve binlerce şehit ile yabancı askerlerin mezarlarının bulunduğu Gelibolu Yarımadası, ''Yuz akı'' olarak değerlendirilen projeler sayesinde, Turkiye'nin en onemli turizm bolgeleri arasındaki yerini aldı.
Vatan savunması icin duşmana karşı goğus goğuse bir mucadelenin verildiği Canakkale Savaşları'ndan geriye, batık gemiler, toplar, siperler, kaleler, mezarlar ve savaşla ilgili yuzlerce malzeme kalırken, BM Milli Parklar ve Koruma Alanları listesinde olan yarımadadaki muharebe alanları, mezarlar, anıtlar ve savaşla ilgili kalıntılar, ''Tarihi sit alanı'' ve ''Kulturel varlık'' olarak tescil edildi.
MİLLİ PARKIN PLANLAMA SURECİ
Planın hazırlanmasına esas olarak 1994 yılında, ''Uluslararası Fikir ve Tasarım'' yarışması duzenlendi. 79'u yabancı 120 projenin katıldığı yarışmayı, Norvec'ten katılan ekibin projesi kazandı. Planı hazırlanma sureci, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliğinin 1998 tarihli yazısıyla 1999'da ODTU ile Cevre ve Orman Bakanlığı arasında imzalanan protokolle başladı. Bu surec, 23 Aralık 2003'te tamamlanarak, ''Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı Uzun Devreli Gelişme Planı'' olarak uygulanmaya konuldu.
Proje kapsamında, tarihi yarımadadaki gercek şehitlikler duzenlendi, temsili şehitlikler yapıldı, Canakkale Şehitler Abidesi guclendirildi, otopark ve ulaşım sorunu cozuldu, muharebe alanları, Turk anıtları, kaleler, tabyalar, siperler aslına uygun restore edildi.
18 MART EĞİTİM GEZİLERİ
Bu arada, TURSAB ve Milli Eğitim Bakanlığı arasında imzalanan protokolle, 81 ilden oğrencilerin katılımıyla ''18 Mart eğitim gezileri'' başladı.
Son 5 yılda 31 bin 800 oğrencinin katıldığı eğitim gezileri kapsamında, oğrenciler rehberler eşliğinde savaş alanlarını ziyaret ederek, Canakkale Savaşları'nı yerinde gorerek oğrenme fırsatı bulmuş oldu.
Ote yandan, Canakkale Savaşları'nın Turk ve dunya tarihindeki onemine ilişkin bilincin yaygınlaşmasıyla, ulkenin dort bir yanından ziyaretciler bolgeye akın etmeye başladı. Yapılan yatırımlarla, cazibe merkezi haline gelen tarihi yarımada, aynı zamanda ''Tarihi gorerek oğrenmek'' kavramının geliştiği bir yer halini aldı.
DUNUN DUŞMANI, BUGUNUN DOSTU
Tarihe, ''Canakkale Destanı'' olarak gecen Canakkale Savaşları, en kanlı carpışmalara sahne olsa da ulkeler arasında atılan barış tohumları, yıllar sonra dostluk duygularını yeşertti.
Her karış toprağında savaşan ulkelerin izlerini taşıyan tarihi yarımada, 18 Mart ile 24-25 Nisan tarihlerinde, ''Dunun duşmanı bugunun dostu'' ulkelerin buluşmasına ev sahipliği yapıyor.
Buyuk Onder Mustafa Kemal Ataturk'un, savaşa katılan yabancı ulkelerin askerlerini de kucaklayan sozleri, bu dostluğun pekişmesine onculuk etti.
Ataturk'un, 1934 yılında yazıp, o zamanki İcişleri Bakanı Şukru Kaya'ya verdiği ve Gelibolu ziyaretinde okuyarak tum dunyaya duyurmasını istediği sozler, savaşan tum ulkelere dostluğun onemini hatırlattı.
Ataturk'un, Gelibolu'da olenler icin yazdığı şu sozler, savaşan ulkelerde adeta anıtlaştı: ''Bu memleketin toprakları ustunde kanlarını doken kahramanlar... Burada bir dost ulkenin toprağındasınız. Huzur ve sukun icinde uyuyunuz. Sizler, Mehmetciklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gonderen analar. Gozyaşlarınızı dindiriniz. Evlatlarınız, bizim bağrımızdadır. Huzur icindedirler ve huzur icinde rahat uyuyacaklardır. Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır.''

GELİBOLU YARIMADASI TARİHİ MİLLİ PARK GEZİ GUZERGAHI
4 Saatlik Gezi Guzergahı
Kilitbahir Kalesi
Seyit Onbaşı Anıtı ve Mecidiye Tabyaları
Canakkale Şehitler Abidesi
57 Alay Şehitliği
Conkbayırı, Ataturk Anıtı ve Siperle
8 Saatlik( Bir Gunluk ) Gezi Guzergahı
Kilitbahir Koyu ve Kalesi
Seyit Onbaşı Anıtı ve Mecidiye Tabyaları
Şahindere Şehitliği
Alcıtepe Koyu Sargıyeri Şehitliği
Canakkale Şehitler Abidesi
Yahya Cavuş Anıtı ve Şehitliği
Kabatepe
Anzak Koyu
57 Alay Şehitliği
Conkbayırı, Ataturk Anıtı ve Siperle
2 Gunluk Gezi Guzergahı
Kilitbahir Koyu ve Kalesi
Seyit Onbaşı Anıtı ve Mecidiye Tabyaları
Soğanlıdere Şehitliği
Şahindere Şehitliği
Alcıtepe Koyu Bakı Terası
Kaymakam Yarbay Hasan Bey Şehitliği
Canakkale Şehitler Abidesi
Seddulbahir Koyu
Yahya Cavuş Anıtı ve Şehitliği
Sargıyeri ve Hastane Şehitliği
Kabatepe Tanıtma Merkezi ve Muzesi
Anzak Koyu
Mehmetciğe Saygı Anıtı
Kanlı Sırt Anıtı ve Kitabesi
57 Alay Şehitliği
Mehmet Cavuş Anıtı
Conkbayırı, Ataturk Anıtı, Siperler ve Kitabeler

GEZİLER
GELİBOLU
Canakkale'nin ilcelerinden Gelibolu, Boğazın Avrupa yakasındaki en geniş ilcesidir ve Asya tarafındaki Lapseki'ye (Lampsakos) duzenli feribot seferleri vardır. Turistlerin rağbet ettiği restoranlara taze balık temin eden balıkcı tekneleriyle tipik bir limandır. Altın renkli kumsallar, cok uzakta değildir.
15 km. kuzeyde, Bolayır'da Turk halkı icin onemli 2 mezar bulunmaktadır. Bir tanesi Gelibolu Yarımadası'nın fatihi Gazi Suleyman Paşa'ya, diğeri ise unlu Turk Şairi Namık Kemal'e aittir.
BİGA YARIMADASI- BATI SAHİLİ
Bu bolgede bulunan 2 antik şehir arkeoloji ve tarih severlerin ilgisini cekmektedir. M.O. 6. yuzyılda Neandria, bugun Cığrı Dağı olarak bilinen tepenin uzerine inşa edilmiştir.
Alexandria-Troas Limanı ise denizden 13 km uzaklıkta M.O.3. yuzyılda yapılmıştır. Halk, Neandria'yı bu yeni liman kenti icin terketmiştir. Aziz Paul, burayı 2 kez ziyaret etmiş, 3. misyoner gezisinde ise buraya uğrayarak Assos'a gecmiştir.
Kestanbol Kaplıcaları Canakkale'ye 55 km. uzaklıkta Alexandria-Toas yakınındadır. Kaplıca suyu romatizma, cilt hastalıkları, kalp ve sinir hastalıkları, metabolizma dengesizlikleri ve kemik rahatsızlıklarının tedavisine iyi gelmesiyle unludur. Keşfedilmemiş altın rengi kumsallar, Canakkale'ye 60 km. uzaklıktaki Odunluk İskelesi'nin kuzey ve guneyinde uzanırlar. Yuk Yeri İskelesi'nden Bozcaada'ya feribot seferleri yapılmaktadır.
BOZCAADA
Adaya yaklaşırken ilk dikkati ceken bir Venedik kalesidir. Hemen sonra, mesire yerinde sıralanan restoranlar, kafeler ve guneşte parlayan temiz beyaz evler dikkati cekmektedir. Ada etrafında gezinti yaparken, cok sayıda bağ ve şarap mahzenleri gorur, adada lezzetli ve ceşitli şarapları tatma imkanları bulabilirsiniz.
Ayazma, Poyraz ve İğdelik'te guneşin ve denizin tadını cıkarabileceğiniz birbirinden guzel kumsallar bulunmaktadır.
GOKCEADA
Bu ada, en geniş Turk adasıdır. Kıyısı, koylarıyla girintili cıkıntılı, tepeleri ise beyaza boyalı evlerle cam yeşiline ve zeytin ağaclarına kontrast yaratmaktadır. Kabatepe ve Canakkale arasında duzenli feribot seferleri vardır. Ağustos ayında renkli yerel etkinlikler duzenlenir. Ada etrafında kutsal ceşmeler ve manastırlar bulunmaktadır.
BİGA VE KARABİGA (PRİAPOS)
Biga, adını tum yarımadadan ve Perslilerin Granikos Savaşında Buyuk İskender tarafından M.O. 334 yılında bozguna uğratıldığı aynı isimli nehirden alır. Biga, bu nedenle tarihi bir bolgenin ortasındadır. Bircok parkın olduğu ve geleneksel tarzdaki evlerin gorulebileceği bir ilcedir. Karabiga, Kemer, Şahmelek'de en yakın ve en guzel kumsallar, uygun fiyatlı konaklama yerleri bulunmaktadır. Karabiga, Antik Cağda Priapos olarak bilinirdi. Gunumuzde ise Karabiga sevimli ve huzur vaad eden bir balıkcı limanıdır.
CANAKKALE'NİN TURİZMİNE CİFTE AT DESTEĞİ...
CANAKKALE'DE TROİA ANTİK KENTİNDE YERALAN TAHTA ATIN ARDINDAN, TROY FİLMİNDE KULLANILAN İKİNCİ ATIN DA WARNER BROS ŞİRKETİ İLE YAPILAN ANLAŞMA SONUCU İL MERKEZİNE GETİRİLEREK KORDON BOYUNDA SERGİLENMEYE BAŞLAMASI TURİZMİ CANLANDIRDI...
TRUVA
Homeros, İlyada Destanı ile gunumuz Canakkale'sinden 32 km uzaklıkta olan Truva'yı olumsuzleştirmiştir. Truva Kralı Priamos'un oğlu Paris, Afrodit'in kendisine vaad ettiği Helena'yı almak ister. Afrodit'in tavsiyesi uzerine gemiye binip, Amyklai'ye gelir. Burada Menelaos'un Sarayına kabul edilir. Fakat Menelaos'un sarayda olmaması uzerine, Helena kocasının yerine konukları karşılar. Bu ilk goruşmede Helena Paris'e aşık olur ve kendi rızası ile Paris'in yanında yer alarak Truva'ya kacar. Karısının zorla kacırıldığını duşunen Menelaos ve ordusu, Helena'yı tekrar geri alma uğruna 10 yıl boyunca Truvalılar'la savaşırlar. Sonuc elde edilememesi uzerine Truva Kalesini ancak bir savaş hilesi ile alabileceklerini duşunur ve savaşı artık bırakıp, evlerine donecekleri izlenimi yaratırlar. Bunun uzerine Spartalılar, buyuk bir "Tahta At" yaparak, Truvalılara hediye olarak sunarlar. Zafer sarhoşu Truvalılar hediyeyi kabul ederek kutlamalara başlarlar. Gece herkes uyuduğunda, tahta ata gizlenen Spartalı askerler atın icinden cıkarak, kaleyi ele gecirirler.
Truva tarihi alanında kazılar 9 şehri, ceşitli şehir duvarı kalıntılarını, tipik ev temellerini, bir tapınak ve tiyatroyu ortaya cıkarmıştır. Sembolik ahşap Truva Atı bu efsanevi savaşı hatırlatır.
BİGA YARIMADASI-GUNEY SAHİLİ
BEHRAMKALE (ASSOS)
Behramkale, Canakkale'nin 87 km guneyindeki Ayvacık ilcesinde bulunan unlu bir antik oğreti merkezidir.
Plato'nun en meşhur oğrencilerinden bir olan Aristotales, Behramkale'ye davet edilmiş, 3 yıl orada yaşamış ve oğretmenlik yapmıştır. Hermeia'nın yeğeni ile evlenmiş, bir felsefe okulu kurmuş, zooloji, biyoloji ve botanik konularında yapmış olduğu ilk calışmalarıyla yol gostermiştir.
Assos Akropolu, deniz seviyesinden 238 m. yuksekliktedir ve Athena Tapınağı M.O. 6. yuzyılda burada inşa edilmiştir. Dor tarzıyla yapılmış bu tapınak daha sonra Biga Yarımadası'nın ve Edremit Korfezi'nin muhafızlığını yapma roluyle yeniden restore edilmiştir. Tapınak kalıntıları arasından sızan ay ışığını gormek icin orada bulunmalı yada erken kalkıp Akropol uzerinden şafağın doğuşunu, tepeden Edremit Korfezinin muhteşem manzarasını gormelisiniz. Boylece neden bu cennet gibi bolgenin secildiğini takdir edeceksiniz. Denize doğru inildikce, agoralar, gymnasium ve tiyatro binası bulunmaktadır.
Akropolun kuzey koşesinden, Osmanlı Sultanı I. Murat'ın 14. yuzyılda yaptırdığı cami, kopru ve kaleyi gorebilirsiniz. Aşağıda ufak ve sevimli bir liman vardır. Assos, Turk sanat cemiyetinin merkezi olma ununu bu yaşam dolu, samimi ve bohem tarzı atmosferiyle kazanmıştır.
Behramkale'nin 25 km batısındaki Gulpınar koyunde, M.O. 2. yuzyıla ait Apollon Smintheus Tapınağının ortaya cıkarıldığı antik şehir Chryse bulunmaktadır. Gulpınar'ın 15 km batısında, bir sahil yolu uzerinde Babakale yer alır.
Behramkale'nin 22 km doğusunda Kadırga ve Eden Kumsalını Kucukkuyu'ya doğru gecersek, zeytin ağacı korularını, kumsalları ve guzel manzaraları geride bırakırsınız. "Turkiye'nin ilk bisiklet rotası Truva Kucukkuyu arasındaki az kullanılan arka yollardır". Hoş yazların, yumuşak kışların yaşandığı huzur dolu bu sayfiye yeri, herhangi bir zamanı sizin icin şahane bir "bisiklet tatili" haline getirebilir.
Kucukkuyu'dan Kaz Dağının (İda Dağı, 1774 m) golgesindeki Zeus'un Altlarını gormek icin anayoldan cıkmak gerekir.
Burada, aynı zamanda muhteşem manzaraları, dinlendirici yeşil alanları ve bircok kaplıcasıyla Kaz Dağı Milli Parkı da bulunmaktadır.
Mitolojiye donecek olursak, Afrodit, Hera ve Athena arasındaki Dunyanın ilk guzellik yarışmasının burada yapıldığını goruruz. Hikayeye gore Tanrılar, Thetis ile Peleus'un duğunu icin toplandıklarında, duğune davet edilmeyen Eris (Nifak), Athena, Hera ve Afrodit'in bulunduğu yere altın bir elma atar. Elmanın uzerinde " en guzeline" yazılıdır. Uc tanrıca arasında " en guzel benim" tartışması başlar. Zeus, en guzelin secilmesinde hakem olarak İda Dağı'nda bulunan Paris'in gorevlendirilmesini buyurur. Tanrıcalar, Paris'in onunde guzellikleriyle ovunup, ona armağanlar vaad ederler. Hera, Paris'e kendisini secmesi durumunda evrenin krallığını; Athena savaşta yenilmezliği; Afrodit ise kadınların en guzeli Helena'nın aşkını vaad etmektedir. Bunun uzerine Paris, uc tanrıcadan en guzelinin Afrodit olduğuna karar verir ve altın elmayı ona verir.
Kaz Dağı Milli Parkına doğru kuzey girişindeki Bayramic ve Evciler gunluk kamp yapılabilecek alanlardır.
Canakkale'ye 60 km uzaklıktaki Bayramic'te Etnografik Muzesi olan 18. yuzyıldan kalma mimarisi oldukca etkileyici Hadımoğulları Konağı (Osmanlı evi) bulunmaktadır.
CAN
Can seramikleriyle meşhurdur. Buradaki kukurt kaplıcalarının, ceşitli karaciğer, bağırsak ve idrar yolları rahatsızlıklarının tedavisine faydalı olduğu soylenmektedir. Kulculer ve Kirazlıda 2 farklı sıcak su kaplıcası daha bulunmaktadır.
NASIL GİDİLİR
İstanbul Ataturk Uluslar arası Havaalanına ucakla, oradan otobusle Canakkale'ye gidilebilir. Canakkale'de ozel ucakların inebileceği pist bulunmaktadır.
Ceşitli illerden şehirlerarası otobuslerle karayolundan gidilebilir.
Ozel ve kiralanmış yatlarla Canakkale Marinasına gelinebilir.
İKLİM
Kışlar yumuşak, ruzgarlı ve yağmurlu, yazlar ise sıcak ruzgarlı gecer.

Kaynak : Burası Canakkale.

__________________