Tektonik anlamda onem ve risk taşıyan bolgelerde, sismik etkinliklerin yuksek duyarlıklı, yoğun ve modern sismik ağlarla gozlenmesi gereklidir. Sismoloji Grubu, Doğu Akdeniz Bolgesinde 16 adet uzaktan kontrollu ve Marmara Bolgesinde 29 adet istasyondan oluşan sayısal sismik gozlem ağları işletmektedir. Depremlerin oluş zamanı, buyukluk ve merkez ustu dağılımlarını hassas olarak belirlemek, sismotektonik oluşum mekanizmalarını ve doğasını araştırmak ve anlamak, tektonik gerilim dağılımını haritalamak, sismik dalgaların iletim/yutulma, yerkabuğu yapısı ve muhendislik amaclı zemin ozelliklerini belirlemek, sismik risk ve tehlike değerlendirme gibi cok amaclı sismolojik calışmalar icin veri bankası oluşturmaktadır. YDBAE ulkemizde sismik gozlem ağlarının yaygınlaştırılarak surekli gozlem yapılması icin ilgili kamu ve ozel kuruluşlarına gerekli danışmanlık, teknik ve eğitim desteği sağlamaktadır.
Artcı Depremler Ve Bolgesel Depremsellik:
Ulkemizde meydana gelmiş olan buyuk depremlerin hemen ardından oluşan artcı sarsıntıları izlemek amacıyla en kısa zamanda gerekli gorulen yerlere istasyonlar yerleştirilerek gecici gozlem ağları oluşturulmaktadır. 1992 Erzincan, 1995 Dinar, 1998 Adana ve 1999 İzmit depremlerinin artcıları izlenerek, bunların uzerinde oluştuğu aktif tektonik fayların dağılımları belirlenmiştir. Bunlara ek olarak olağandışı hallerde bir bolgede artan sismik etkinlikleri incelemek amacıyla, gecici gozlem ağları kurularak bolgesel ve yerel olcekte depremsellik ortaya cıkarılmaktadır (2000, Denizli). Bu tur calışmalarla deprem uretebilecek aktif faylar belirlenerek yerleşim alanlarını ve buyuk yatırım tesislerini tehtid eden potansiyel deprem tehlikesinin acığa cıkartılması hedeflenmektedir.
Zemin Buyutme Etkisi Araştırmaları:
Yerel zemin koşullarının deprem sırasında oluşan yer hareketini buyutmesi, deprem zararlarının ve etkilerinin dağılımını kontrol eden onemli faktorlerden birisidir. Bu nedenle, zemin buyutme etkisinin belirlenmesi, sismik tehlike değerlendirme, depreme dayanıklı tasarım ve hasar kestirim calışmalarının en onemli bileşenlerinden biridir. 1999 İzmit depreminin, uzak olmasına rağmen, İstanbul'un Avcılar ilcesini buyuk olcude etkilemesinin ana nedeni, yerel zemin koşullarının yer hareketini buyutmesidir. Bu bolgedeki zemin buyutme etkisi sismolojik teknikler (S-dalgası oranı ve mikrotremor) kullanılarak belirlenmiştir. YDBAE zemin buyutme etkisi ve yerel zemin yapısının belirlenmesine yonelik calışmalarda onculuk etmektedir.
Yer Kabuk Yapısı Araştırmaları:
Kabuk yapısı calışmaları, tektonik blokların ve bu blokları sınırlayan fay zonlarının yapısal ve fiziksel ozelliklerinin belirlenmesini hedefler. Yapay ve doğal kaynaklı sinyaller kullanılarak sismik tomografi, kırılma, yansıma ve dispersiyon yontemleri yardımıyla, yer-kabuk yapısının yuksek ayrımlı, 3-boyutlu yapısal goruntuleri elde edilmektedir. Elde edilen kabuk yapısı bilgileri depremsellik, zemin buyutme etkisi, fay zonlarının mekanik ve dinamik ozelliklerinin anlaşılması ve sismik tehlike değerlendirme calışmalarında onemli rol oynamaktadır.
Kayıtcı Geliştirme ve Uretim:
TUBİTAK-MAM, YDBAE'nde işletilmekte olan sabit ve gecici istasyonlarda veri toplamak amacıyla uc turlu sayısal kayıtcılar kullanılmaktadır. Bunlar MİDAS, RefTek 72A-06, 07 ve Reftek-125 (Texan) serisi kayıtcılarıdır. Yer hareketlerini algılamak icin kısa (Mark Products 1-4.5 Hz) ve geniş bantlı (CMG-Guralp 0.01-0.03 Hz) yer titreşim olcerler (sismometre) kullanılmaktadır.
MİDAS kayıcıları ilk olarak 1987 yılında prototip olarak uretilmeye başlandıktan sonra, hızla yenilenen bilgisayar ve elektronik teknolojisinin sağladığı gelişmelere paralel olarak guncelleştirilmektedir. 14 bit sayısal cozunurluğe sahip MİDAS kayıtcılarının, YDBAE'deki uzman ve muhendisler tarafından tasarlanarak uretilmesi, Turkiye'de yapılan ilk ve tek sismik kayıtcı olması ve uzaktan modem kontrollu işletim sistemine sahip olması en onemli ozellikleridir.
RefTek yuksek cozunurluklu (24 bit) sayısal kayıtcıları yuksek hacimde veri depolayabilen (18 GB) sismik veri toplama sistemleridir. 3 aktif kanalda aynı anda saniyede 1000 orneğe kadar veri toplayabilirler.
Sismik kırılma, yansıma ve kısa sureli gecici gozlem ağlarında Reftek-125 (Texan) sismik kayıtcıları kulanılmaktadır. 24-bit sayısal cozunurluk ve 32/64 Mb hafızalı bu yeni nesil sismik kayıt sistemi, hızlı ve pratik kullanım ozelliğine sahiptir.
Sismolojik/Sismik Veri İşlem-Modelleme-Ters Cozum:
Sismolojik/sismik verilerin arşivlenmesi, işlenmesi ve yoruma hazırlanması icin, gunumuzde uluslararasıkuruluşlarda yaygın olan yazılım ve algoritmalar guncellenerek kullanılmaktadır. YDBAE'de mevcut sismolojik/sismik amaclı kullanılan yazılım paketleri ve algoritmalar şunlardır;
- Veri İşlem Paketleri: SAC, PASSCAL, SEISAN, SU, SEP, DISCO, GIANT.
- Jeofizik Ters Cozum ve Modelleme Algoritmaları; Sismik tomografi, Seyahat zamanı ve Dalga Bicimi Ters Cozumleri, S-dalga soğrulma-buyutme ve Mikrotremor analizi, Genetik Algoritmalar.
- Sismik alıcı dizin ve sinyal tanıma veri işlem algoritmaları.
- Sismik ağ tasarımı ve kalibrasyonu.



__________________