Bayrampaşa gunumuzde 11 mahalleden ve yaklaşık 273 bin yerleşik nufustan oluşan bir yerleşim yeridir. Bayrampaşa; iş, eğitim, kultur, alış-veriş ve onemli bir ulaşım noktasını bunyesinde barındırmasından dolayı nufusu gun icinde 1 milyona yaklaşmaktadır. İstanbul’un Avrupa yakasında yer alan Bayrampaşa, doğudan Eyup, batıdan Esenler, guneyden Zeytinburnu, kuzeydoğudan Gaziosmanpaşa ile cevrilidir. Eyup’un bir semti olan Bayrampaşa’ya 1990 yılında ilce statusu verilmiştir.
Bugun cağdaş bir kent gorunumunde olan Bayrampaşa’nın tarihi, Osmanlı İmparatorluğu’na kadar uzanmaktadır. 1453’te Fatih Sultan Mehmed’in İstanbul’u kuşatması sırasında, askeri yığınak ve karargah yeri olarak secilen Bayrampaşa, daha sonra savunma amaclı kullanılmış, bolgeye askeri hastane, kışla ve sığınaklar yapılmıştır.
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Bayrampaşa
Osmanlı İmparatorluğu’nun son donemlerinde, Osmanlı’nın Balkan hakimiyetinin sona ermesiyle birlikte binlerce Musluman Balkan coğrafyasından, İstanbul ve Anadolu’ya goc etmek zorunda kalmıştır. 1927’de Bulgaristan’ın Filibe şehrinden goc eden ve yoreye ilk yerleşen gocmen grup, bolgede tarım ve hayvancılık yapmıştır. Bu doğrultuda, Velibey (Demirkapı), Ferhatpaşa ve Cicoz ciftlikleri kurulmuş, bugun Numunebağ ve Abdi İpekci Caddesi olarak adlandırılın alanda bağcılık yapılmıştır. Bayrampaşa’nın gelişip bugunlere gelmesinde Balkanlar’dan goc edenlerin katkısı asla goz ardı edilemez. 1927’de Bulgaristan’dan başlayan, 1950’lerde Makedonya’dan gelen insanlarla artan ve 1960’lı yıllarda Yugoslavya’dan goc eden Boşnaklarla doruğa ulaşan goc dalgası, Bayrampaşa’nın sosyo-kulturel altyapısının oluşmasında fazlasıyla etkili olmuştur. Balkan gocmenlerinin calışkanlığı, aile bağlarına verdiği değer, Bayrampaşa’nın İstanbul’un en guzel ilcelerinden biri olması yolunda onemli katkılar sağlamıştır.
1927’den itibaren gruplar halinde Bulgaristan ve Yugoslavya’dan gelen gocmenlere ilaveten 1955’te İstanbul’un iki buyuk caddesi olan Vatan ve Millet Caddeleri yapılırken evleri istimlake uğrayan vatandaşların coğunun Sağmalcılar Koyu’ne yerleşmesi, bolge nufusunun artmasına neden olmuştur. Turkiye’de 1950’den itibaren kendini gosteren kentleşme olgusuna bağlı olarak, Anadolu’dan İstanbul’a goc eden insanların bir bolumu yerleşim yeri olarak Bayrampaşa’yı secmiştir. Bolgeye 1950’li yıllarda yapılan fabrikalar, Bayrampaşa’nın yerleşim alanı olarak tercih edilmesinde oldukca etkili olmuştur.
Mimar Sinan tarafından İstanbul’un su ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılan ve o donemde aktif durumda olan temiz su kanallarına, binaların atık su giderlerinin hatalı bağlanması sonucu semtte kolera salgını baş gostermiştir. Salgına bağlı olarak cok sayıda insan yaşamını yitirmiştir. Donemin yoneticileri tarafından, Sağmalcılar adının zihinlere kolera sozcuğuyle birlikte yerleştiği duşunulerek, Dorduncu Murad’ın sadrazamlarından Bayram Paşa’nın burada bir ciftlik sahibi olmasından esinlenilerek Sağmalcılar adı, 1978’de Bayrampaşa olarak değiştirilmiştir.
1970 oncesinde tarıma dayanan bir ekonomisi olan Bayrampaşa, 1970 sonrası hızlı kentleşmeye bağlı yoğun goc sonucunda, ekonomisi sanayi ve ticaret ağırlıklı bir ilce olmuştur. Ağır bir sanayisi olmayan Bayrampaşa'da, sanayi; yedek parca, otomobil tamiri, kalıpcılık, elektrik elektronik parca uretimi, hırdavat alet uretimi, plastik dokum, soğuk demir işlemesi, talaşlı uretim, tekstil gibi alanlara yonelmiştir. Gununuzde Bayrampaşa’da tarım alanı mevcut değildir.
Tarihi eserler bakımından onemli bir yeri olan ve bugun Cevik Kuvvet Şube Mudurluğu hizmet binası olarak ayrılan Maltepe Askeri Hastanesi, 1827’de yaptırılmıştır. Bina dort cephelidir. Orta yerinde buyuk bir avlusu vardır. On cephesi tek, oteki yonleri ikişer katlıdır. Tavanları yuksek, odaları ve koğuşları geniştir. 1922’de lağvedilen hastane bir muddet askeri okul ve daha sonra kışla haline getirilerek 66. Tumen’in karargahı olarak kullanılmıştır. Ferhat Paşa Ciftliği 20.yy. başlarında merhum İbrahim Turhan tarafından ilcemize kazandırılmıştır. Balkan Harbi yıllarında Selanik’ten Turkiye’ye gelen İbrahim Turhan, Litros’a -bugunku Esenler- gelir. Bu bolge o yıllarda Rum koyudur. İbrahim Turhan bu bolgeye Turklerin yerleşmesinde onculuk eder ve geniş bir arazi satın alarak burada bir ciftlik yaptırır. Cihan Padişahı Kanuni Sultan Suleyman’ın emriyle Koca Sinan tarafından Bayrampaşa’da yapılan su terazilerinden ve su maslaklarından gunumuze pek az iz kalmıştır.
1994 yılından sonra belediyenin planlı calışmaları sonucu Bayrampaşa, estetik dışı goruntusunden kurtulmaya başlayarak, modern bir siluet kazanmış ve oz aurası ile İstanbul'un yukselen yıldızı olmuştur. Hızlı bir değişim sureci geciren Bayrampaşa’da kısa surede alt ve ust yapı sorunları cozulmuş, eğitim, kultur, sağlık, spor alanında onemli projeler uretilmiş, ekonomik ve sosyal hayatı iyileştiren cok sayıda mekan halkın hizmetine sunulmuştur. 1994’ten gunumuze kadar, Bayrampaşa Belediyesi tarafından bilgi evleri, bilgi merkezleri, sağlık birimi, spor tesisleri, kultur salonları, beşi bir yerde hizmet merkezleri kurulmuş ve 70’den fazla park yapılmıştır. Bayrampaşa’da acılan Carrefour, Bauhaus, Forum İstanbul Avm, Ikea, Praktiker ve Aquarium ilcenin ticari hayatını canlandırmış, Bayrampaşa’yı İstanbul’un populer ilcelerinden biri haline getirmiştir. Ayrıca Vatan ve Yenidoğan mahallelerinin arasında bulunan Demirkapı Caddesi, Bayrampaşa'nın ticaret merkezi sayılabilir. Ulaşım sorunu bulunmayan Bayrampaşa’da, metro ulaşımda buyuk kolaylık sağlamakta, metro ile başta havaalanı olmak uzere, İstanbul’un diğer onemli merkezlerine rahatlıkla seyahat edilebilmektedir. İlcemizden, İstanbul’un diğer ilcelerine metronun yansıra, otobus ve dolmuş seferleri mevcuttur. İlcemiz onemli noktalara yerleştirilen kameralar vasıtasıyla, guvenlik birimlerimiz tarafından 7/24 kesintisiz izlenmekte, boylece guvenliği bozan olayların onune gecilmektedir.
Mayıs 1994’te Bayrampaşa’da hizmete giren İstanbul Buyuk Otogarı, İstanbul’un en buyuk ulaşım noktasıdır. Gunde yaklaşık 15 bin otobusun hareket etmesine imkan veren Buyuk İstanbul Otogarı’nda 5 binden fazla kişi istihdam edilmektedir. Halen 168 adet acente, 350 otobus firması, 350 işyeri otogarda faaliyetlerini surdurmektedir.
Bayrampaşa’da, 1 devlet ve 4 ozel olmak uzere toplam 5 hastane bulunmaktadır. Bu hastanelerin toplam yatak kapasitesi 250’dir. Sağlık Grup Başkanlığımıza bağlı 3 Sağlık Ocağı, 2 Ana Cocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi, 1 Verem Savaş Dispanseri mevcuttur. Yine ilcemizde 1 adet semt polikliniği ve dispanser hizmet vermektedir. Ayrıca 12 ozel poliklinik mevcuttur. Ote yandan Bayrampaşa Belediyesi tarafından acılan, Kadın ve Aile Sağlığı Merkezi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi, Sağlık Hizmetleri Birimi vatandaşlarımıza sağlık hizmeti sunmaktadır.
Bayrampaşa’da yaşayan insanların okuma yazma oranının yuzde 99 olduğu tahmin edilmektedir. İlcemizde 25 ilkoğretim okulu bulunmaktadır. Bu ilkoğretim okullarında faaliyet gosteren anaokullarına ek olarak, Hacı Halide Canayakın Anaokulu, Tuna Anaokulu ve Bayrampaşa Belediyesi tarafından kurulan Bayram Yuva 1 ve Bayram Yuva 2 cocuklarımıza eğitim vermektedir. Bayrampaşa’da 1 Anadolu Lisesi, 3 tanesi yabancı dil ağırlıklı olmak uzere, 5 Genel Lise, 1 Ticaret Lisesi, 2 Anadolu Teknik Lise, 1 Endustri Meslek Lisesi, 1 Teknik Lise ve 1 Kız Meslek Lisesi olmak uzere toplam 12 lise bulunmaktadır. Mevcut eğitim kurumlarına ek olarak, Bayrampaşa Belediyesi’nin hayata gecirdiği BAYGEM (Bayrampaşa Genclik Merkezi), Bilim Merkezleri, Bilgi Evleri genclerimize ve cocuklarımıza temel ve destekleyici eğitimler vermektedir. İlcemizde, Mesleki Eğitim ve Halk Eğitim Merkezlerinde ceşitli konularda halkımıza mesleki eğitimler verilmektedir.
Kaynak
__________________