Parasalcılık, yani Monetarizm buyuk olcude, 1976 Nobel Ekonomi Odulunu kazanan Amerikalı iktisatcı Milton Friedman tarafından geliştirilmiş bir teoridir. Friedman, 1976 yılında ?Paranın Miktar Teorisi Uzerine Calışmalar? başlıklı, editorluğunu yaptığı bir kitap yayınladı. Bu calışma ile Friedman esasen monetarizmin temel ilkelerini ortaya koymuş oldu. İleriki yıllarda Chicago Universitesindeki meslektaşları ve oğrencileri ile birlikte, teorik goruşlerini daha da geliştirdi ve bazı ampirik calışmalarla bu goruşlerini doğruladı.

Monetarizm, esasen cağdaş iktisadi sorunlardan biri olan enflasyon konusu uzerinedir ve enflasyonun temel nedeni olarak para arzının hukumetlerce gereksiz yere ve aşırı olcude artırılmasını belirtmektedir. Monetaristlere gore, ekonomideki istikrarsızlıkların bir coğu parasal kokenlidir. Bu nedenle para politikasının iktisadi sorunlara karşı, diğer iktisat politikası araclarından daha etkili olduğunu duşunmektedirler. Bu goruşlerini ozetle " Enflasyon her zaman ve her yerde parasal bir olgudur" sozuyle ifade ederler. Monetarizmin temel ilkeleri Para arzındaki buyume oranı ile nominal gelirin buyume oranı arasında cok kesin olmamakla birlikte bir ilişki bulunmaktadır. Bu ilişki cok kesin değildir cunku para arzındaki artışların geliri etkilemesi zaman alır.

Ayrıca, bunun ne kadar sureceği de belli değildir. Ortalama olarak para arzındaki artış, nominal gelirleri yaklaşık 6 ve 9 ay arasında gececek bir sure sonunda etkiler. Nominal gelirin buyume oranındaki artış etkisi, kısa donemde (5 veya 10 ay kadar bir surede) ilk olarak uretim uzerinde gorulur. Bu daha sonra, 10 ayı aşan bir surede, fiyatlara yansır. Ortalama olarak, para arzındaki artış ile enflasyon arasındaki toplam gecikme 12-18 ay arasındadır.(Kaynak: Macesich, 1983: 3-4). Miktar Teorisi Monetarizm, esasen bu ilkeleri ile klasik iktisatcıların acıkladıkları Miktar Teorisini yeniden on plana cıkarmıştır.

Bununla birlikte monetaristler Klasik Miktar Teorisini bazı yonlerden eleştirmişler ve bu teorinin enflasyonu acıklamak icin yeterli olmadığını one surmuşlerdir. Monetaristlere gore, MV=PT şeklinde ifade edilen klasik miktar teorisi formulunde yer alan paranın dolaşım hızı (V) sabit değil, aksine bazı değişkenlerin istikrarlı bir fonksiyonudur. Friedman? ın analizleri ile geliştirilen monetarizme aynı zamanda ?Modern Miktar teorisi? adı da verilmektedir Klasik iktisat ve Monetarizm Monetaristler, serbest piyasa ekonomisinin kendi ic dinamiği sayesinde istikrarlı bir model olduğunu savunmakla birlikte, klasik iktisatcılardan farklı olarak ekonominin her zaman tam istihdam duzeyinde olmayacağını kabul etmektedirler. Monetaristler, insanların daha iyi bir iş arama veya işsizlik yardımından yararlanmaları neticesinde belirli bir sure işsiz kalabileceklerini, boylece ekonomide her an bir ?doğal işsizlik? olabileceğini one surmuşlerdir.

Monetarizm, esasen klasik iktisatın temel ilkelerini aynen kabul etmekle birlikte, ondan başlıca iki noktada ayrılmaktadır: Klasik miktar teorisi acıklaması yetersizdir. Ekonomi her zaman tam istihdam duzeyinde dengede değildir; doğal işsizlik hipotezi.(Ekonomi icinde potansiyel uretım gucu fiili uretim gucune eşitlendiğinde yani %100 uretim kapasitesinde bile işsizlik olabilir buna doğal işsizlik denir.) Klasik iktisat ve monetarizm arasındaki bu iki temel farklılığa rağmen her iki teori de enflasyonun en onemli kaynağının para arzındaki artışlar olduğunu kabul etmektedir. Monetaristlere gore enflasyonu kontrol altına almak icin en etkin arac para politikasıdır.

Para arzındaki değişmeler, para talebinden bağımsız bir şekilde para otoritesince belirlenir. Ancak para otoritesinin bu gucunun sık sık değişen para artış hızları şeklinde uygulanması istikrar değil, istikrarsızlık getirir. Monetaristler, bu istikrarsızlıkları onlemek icin para arzının belirli bir oranda ve ekonomideki gelişmelerle orantılı olarak kademeli bir şekilde artırılmasını onermektedir.
__________________