Gaz turbini, yanma ile acığa cıkan ısı enerjisini mekanik enerjiye cevirmeye yarayan bir makinedir.
Bir gaz turbini basit olarak 5 bolumden oluşur:
Hava Alığı Kompresor Yanma odası Turbin Nozul Emiş ucundan emilen hava, kompresor tarafından basıncı artırıldıktan sonra, yanma odasında, icine yakıt puskurtulmek suretiyle yakılır. Yanma sonucu yuksek basınc ve sıcaklığa (entalpiye) kavuşan hava, turbin kanatlarına carparak turbini dondurur.
Ucak motoru olarak kullanılan gaz turbinlerinde turbin yalnızca kompresoru calıştıracak kadar enerji uretir ve yuksek enerjili hava (ve yanma sonucu acığa cıkan diğer gazlar) turbinden buyuk bir basınc ve hızla atmosfere cıkarak ucak icin gereken itme etkisini oluşturur.
Uretilen enerji diğer uygulamalarda bir şaftı cevirmek icin de kullanılır. Bu tip gaz turbinlerinde turbin bıcakları cok daha fazla sayıdadır ve turbine aktarılan kinetik enerji kompresoru calıştırmak icin gereken enerjiden cok daha fazladır. Turbinin şaftı dondurmesi ile elektrik enerjisi uretilebilir ya da tren, gemi, hatta bazı otobus ve tanklar hareket ettirilebilir.
Ucak motorları icten yanmalı motorlara gore duşuk verimli olsa da guc/ağırlık ve guc/hacim oranları bilinen motorların en yukseği olduğu icin tercih edilirler.
Gaz turbinleri icin kullanılan yakıt onemli değildir onemli olan yanma odasın da yuksek basınclı havayı elde edebilmektir. Ucak yakıtı olarak motorin tercih edilmez cunku motorin, duşuk sıcaklıklarda parafin kristallerinin oluşumu nedeniyle saydamlığını ve akışkanlığını kaybeder. Bunun yerine kerosen gibi soğukta akışkanlığını yitirmeyen petrol urunleri tercih edilir. Gaz turbinlerinin verimini artırmak icin tekrar ısıtma (reheat), eşanjor (heat exchanger) vb. kimi yontemler kullanılabilir. Ayrıca havadan daha iyi termo-mekanik ozellikleri bulunan kimi gazlar enerji uretim tesislerinde turbinleri cevirmek icin kullanılabilirler.
__________________