
M.O. 287 civarında İskenderiye'de doğan Archimedes, iyi bir ailenin cocuğuydu. Babası astronom ve kralın en guvendiği adamlarından biriydi. Unlu bilgin cocukluğunun ve gencliğinin buyuk kısmını İskenderiye'de gecirdi. Bu bolgenin sulama ihtiyacı, onun Archimedes burgusu olarak bilinen burguyu icat etmesine yol actı.
Archimedes'in bu buluşu, onun icadı olan bircok aractan sadece biridir. Romalıların ordusunu yaptığı savaş araclarıyla yerle bir ettiği rivayet edilir. Şehre yaklaşan duşman gemilerinin bazıları kıvrık demirlere ve kancalara takılarak havaya kaldırılıyor, sonra hızla denize atılıp batırılıyordu. Diğer bir kısmı da iplerle karaya cekilerek kayalıklara vurularak parcalanıyordu.
Archimedes'in tarih sayfalarında une kavuşturan asıl olay, Sirakuza kralı Hiero'nun şehrin yeni kuyumcusuna ısmarladığı altın tacın gercekten som altından olup olmadığından kuşkuya duşmesiyle başlar. Kral, Archimedes'ten tacın som altın olup olmadığını anlamasını istedi. Archimedes duşunmeye başladı. Bu bilimsel bilmecenin cozumune iyice kaptırmıştı kendini. Her yerde herzaman aklında bu konu vardı, hic durmadan bu meseleyi duşunuyordu.
Bu sıralarda bir gun hamama gitti. Gunluk, olağan şeylerden biriydi bu. Musluğu actı; su mermer banyoya dolarken o da yıkanmaya hazırlanıyordu. Sonra dalgın dalgın yavaşca banyoya girdi. Aklı yine altın meselesindeydi. Bir yandan yıkanıyor ote yandan da suya girip cıktıkca cocukca bir merakla suyun seviyesindeki değişiklikleri izliyordu.
İşte ne olduysa o anda oldu ve birden banyodan fırlayan Archimedes, avazı cıktığı kadar, ''Eureka, Eureka'' (Buldum,buldum) diye bağırarak kendini sokaklara attı. Unlu matematikci hemen evine koştu, bu buluşu uzerine deneyler yapmaya başladı ve bir sıvı icine daldırılan bir cismin kendi ağırlığına eşit ağırlıkta sıvı taşırdığını kanıtladı. Boylece başlangıc noktası olarak bu buluşunu kullanarak hem daha bircok keşiflerin ilk adımını atmış, hem de krala tacında ne olcude saf altın bulunduğunu soylemenin yolunu bulmuş oldu.
Buyuk bilginin olumune de ne yazık ki bilim aşkı neden oldu. 212 yılında, 3 yıl boyunca şehrin kıyısında gemilerini batırdığı Romalı kumandan Marcellus,Sirakuza şehrini en sonunda kuşattı. Şehir duştuğu sırada Archimedes, evinde yine bir problemle uğraşıyordu. Kumandan buyuk saygı duyduğu ve zekasını 3 yıl boyunca altedemediği bu bilginle tanışmak istedi ve bir askerini gonderip saygılarını sunmak icin onu huzuruna davet etti. Fakat Archimedes, cozmeye calıştığı problemle oylesine meşguldu ki daveti cozume ulaşmadan kabul etmeyeceğini soyledi. Bunun uzerine asker kumandana yapılan bu saygısızlık karşısında sinirlenerek Archimedes'i bir kılıc darbesiyle oracıkta oldurdu.
Emirlerinin boyle yanlış sonuclar doğurduğunu oğrenen Marcellus, yurekten uzuldu ve oldurulen adamın ailesine bağışta bulundu. Bilgine onur verici bir cenaze toreni yapıldı. Archimedes'in en değerli buluşu olarak nitelendirdiği silindirle kure arasındaki ilintiyi duşunmuş mezar taşına bir silindir icine bir kure cizilmesini vasiyet etmişti. Bu isteği yerine getirildi. Şehrin ondan sonra yaşadığı savaşlar ve yıkımlar yuzunden unutulmuş olan bilginin mezarını, olumunden yuz otuz yıl sonra Romalı hatip Cicero buldu.
Cağdaşlarımızın ve Archimedes'ten sonra yaşamış olan bilginlerin yazdıklarından, Archimedes'in bugun elimizde bulunandan cok daha fazla eser vermiş olduğunu anlıyoruz. Ancak bunların coğunluğu sonradan kaybolmuştur. Bu kitapların başlıca konuları, geometri olmakla birlikte bu eserlerde denge kaldıracları, optik, astronomi ve ışık gibi konularda da bilgi verildiğini oğrenmekteyiz.
Eserleri; Silindir ve Kure Uzerine, Cemberin Olculmesi, Koniler ve Yarım Silindirler Uzerine, Helezonlar Uzerine, Duzlemlerin Dengesi ve Cekim Merkezleri Uzerine, Parabol Karesi Alınması, Yuzen Cisimlerin Uzerine, Kum Hesapları, Metot, Duzlem Geometri Onermeleri.
Kaynak: forumdas.net
__________________