İstanbul'un Haskoy semtinde bulunan kasrı 17. yuzyıldan itibaren Halic kıyılarını susleyen ve gunumuzde Aynalıkavak Kasrı adıyla tanınan yapı, Osmanlı İmparatorluğu doneminde 'Aynalıkavak Sarayı' ya da 'Tersane Sarayı' olarak bilinen yapılar grubundan gunumuze ulaşabilen tek ornektir. Tarihsel kaynaklardan, yorenin Bizans doneminde de imparatorlara ait bir dinlenme yeri olduğu anlaşılmaktadır.

Fatih Sultan Mehmed?in (1444-1481) İstanbul?u fethinden sonra, Osmanlı sultanlarının da ilgisini ceken bu buyuk koruluk, bolgede kurulan Osmanlı Tersanesi?nden dolayı 'Tersane Hasbahcesi' adıyla anılmaya başlamıştır. Hasbahce?deki ilk yapılaşmanın tarihi Fatih Sultan Mehmed donemine dek inmekte, burada inşa edildiği kesin olarak bilinen ilk kasır ise Sultan I. Ahmed (1603-1617) donemine tarihlenmektedir.

Tarihsel surec icinde padişahların yaptırdığı kasırlarla gelişen ve 'Tersane Sarayı' olarak anılan bu yapılar topluluğu; 17. yuzyıldan başlayarak 'Aynalıkavak Sarayı' olarak da adlandırılmıştır. Saray butunu icinde yer alan ve Sultan III. Ahmed (1703-1730) doneminde yaptırıldığı sanılan Aynalıkavak Kasrı, Sultan III. Selim (1789-1807) doneminde buyuk bir onarım gorerek yeniden duzenlenmiş ve bugunku gorunumunu kazanmıştır.

Ağırlıklı olarak 19. yuzyıl saray, koşk ve kasırlarından oluşan Milli Saraylar yapıları arasında daha erken donemlerden gunumuze gelmiş tek yapı olan Aynalıkavak Kasrı geleneksel mimarîsi ve dekorasyon ozellikleriyle son derece ayrıcalıklıdır. DîvÂnhÂne ve Beste Odası?nda pencere ustlerinden dolaşan bir frizde donemin tanınmış şairleri Şeyh GÂlib ve Enderûnî FÂzıl?ın, kasrı ve III. Selim?i oven şiirleri Hattat Mehmed Esad El YesÂrî tarafından ta?lîk hat ile yazılmıştır.

Deniz cephesinde iki, kara cephesinde tek katlı kutlesiyle Osmanlı klasik mimarlığının son ve ilginc yapılarından biri olan Kasır; susleme acısından da cağının beğenisini yansıtmakta, ozellikle besteci Sultan III. Selim donemi kulturunun pek cok oğesini bunyesinde barındırmaktadır. Bu donemin ozelliği olan revzenli tepe pencereleri, geniş sacaklı catıları, ic dekorasyonda bulunan yerleşik sedir duzenlemeleri, geleneksel ısıtma bicimini oluşturan mangalları artık yok olmuş bir gecmiş yaşam biciminin gorunumlerini sergilemektedir. Restorasyonu ve tefriş calışmaları tamamlanarak 5 Kasım 2010 tarihinde ziyarete acılan Aynalıkavak Kasrı?nın alt katı, Sultan III. Selim?in sanatkÂr ve mûsikîşinÂs kişiliğine uygun olarak tarihî Turk calgılarının sergilendiği bir muze haline getirilmiştir.


Kaynak : turkceansiklopedi
__________________