Tuz kimyasal olarak yuzde 40 sodyum ve yuzde 60 oranında klor minerallerinden oluşur. Kimyasal formulu ise NaCI’dır. Suda cozunme ozelliğine sahiptir. Marketlerden satın aldığımız tuz rafine yani işlenmiş tuzdur, doğal olarak tuzu denizde, gol yataklarında ya da kaya tuzu şeklinde bulabilirsiniz.
Araştırmalar sonucunda hazır gıdalarda yuksek oranda tuz kullanımı kanser, tansiyon, astım gibi hastalıklara davetiye cıkardığı bulunmuştur. Hazır gıdaların raf omrunu uzatmak amacıyla kullanılan yuksek miktarda tuz besinlerin icersinde zehirlenmeye yol acacak bakterilerin uremesini engeller bunun yanı sıra sağlığımızı da onemli olcude tehdit etmektedir.
Neden Tuz Kullanıyoruz?
Tuzda bulunan sodyum bileşeni vucudumuzdaki su miktarını kontrol etmek, belli bir duzeyde tutmak, dağılımını sağlamak ve kan basıncını kontrol altında tutması acısından hayati onem taşımaktadır. Tuzun sadece cok fazla tuketimi değil aynı zamanda az tuketimi de sağlığımız icin tehdit oluşturmakta.
Biz farketmesek te tum gıdalarda sodyum bulunmaktadır. Bu oran hazır gıdalarda cok yuksek miktardadır. Ornek verecek olursak sağlıklı olmak adına yediğimiz yeşil salatanın icersinde ki hazır soslar, ketcap, mayonez, hardal sos yuksek miktarda sodyum icermektedir.
Doğal olarak sakatatlar, yumurta yuksek oranda sodyum iceren gıdalardır.
Gunluk Ne Kadar Tuz Tuketmeliyiz ?
İngiltere’de diğer minerallerin aksine gunluk tuz tuketimi oldukca yuksek orandadır.
Sağlıklı bir kişinin gunluk tuz tuketimi 6gram yani 3 cay kaşığı tuzu gecmemelidir. Yapılan araştırmalar gosteriyor ki İngiltere’de kişi başı gunluk tuz tuketimi % 50 daha fazla yani 9 gramdır.
Bu tuz miktarı soframızda bulunan tuzluktan kullandığımız miktar değil, tum gıdalardan aldığımız tuz
Yetişkinlere nazaran cocuklar ve bebekler daha az miktarda tuz tuketmelidir. Gelişme cağında olan cocuklar icin aşırı tuz tuketimi tehlikeli olabilir.
Tuz Tuketimini Azaltmak
İngiliz Hukumeti 2010 itibari ile kişi başı gunluk tuz tuketimini ortalama 6 grama duşurulmesini hedeflemiştir. Bu oldukca zor ancak sağlığa buyuk olcude katkıları olacak ulaşılır bir hedef. Araştırmalar sonucunda hedefe ulaşılması kalp hastalıklarında yuzde 10 oranında bir duşuş sağlayacak aynı zamanda sağlık sektorunde yapılan harcamalar azalacak ve toplum bilinclenecektir.
Kalp rahatsızlığı ya da yuksek tansiyonu olan kişilerin az tuzlu diyet yapmaları ve mutlaka bir uzman doktor gozetiminde olmaları gerekmektedir. Tuz vucutta depolanamaz ve gereğinden fazla tuketilen tuz idrar yolu ile dışarı atılır. Ancak fazla tuz, sodyum alımı bazı kişilerin bunyesini etkilemekte bu nedenle yuksek tansiyon sorunu ortaya cıkmaktadır.
Tuz Tuketimini Nasıl Azaltabiliriz ?
Hazır gıdalar, konserve yiyecekler ya da sık dışarıda yediğiniz fast food tum bunlar gizli bir sodyum kaynağıdır ve siz fark etmeden gunluk tuketim miktarınızı aşmış olabilirsiniz. Ancak alışveriş yaparken bunu kontrol altına almak sizin elinizde.
Mutlaka tum urunlerin etiketlerini dikkatlice okuyunuz. Bazı etiketlerde tuz ve sodyum miktarı ayrı olarak belirtilmesi bir karışıklığa neden olabilir. Ancak bilemeniz gerekir ki 1 gram tuz 0,4 gram sodyum icermektedir.
Etiketleri incelediğinizde 100gram ya da ml bir urunde:
Cok tuzlu = 1.25g tuz ( 0.5g sodyum)
Az Tuzlu = 0.25g tuz (0.1g sodyum)
Tuz tuketimini azaltmak icin uygulayabileceğimiz diğer yontemler ise:
Sebzelerinizi lezzetlendirmek icin tuz yerine taze baharatları kullanın.
Sofranızdaki tuzlukları kaldırın ve yemek yeme esnasında tuz tuketmeyin.
Soya sosu kullanımını azaltın, 1 cay kaşığı soya sosunda 0,36 gram sodyum yani, 9 gram tuz yer almaktadır.
Konserve gıdalar yerine taze sebzeleri tercih edin.
Konserve gıdaları tuzundan arınması icin mutlaka suyun altında bekletin.
Kahvaltılık mısır gevreklerinde sodyum miktarı duşuk olanı tercih edin.
Marketlerden aldığınız tuzun iyotlu olmasına ozen gosterin aynı zamanda kapalı karanlık kutularda saklanan tuzları tercih edin. Işık alan paketler iyot kaybına yol acmakta.
Tuzu muhafaza etmek icin icersine birkac pirinc tanesi koyabilir, koyu renkli şişelerde serin bir yerde muhafaza edebilirsiniz.