Psikoloji insan davranışını ve aklını inceleyen bilim dalıdır. Psikoloji davranışların nedenlerini psikolojik, biyolojik ve genetik yonden değerlendirir. Bu disiplin davranışların oluşumunda hangi duygusal, sosyal, gelişimsel faktorlerin devreye girdiğini anlamaya calışmaktadır.
[h=2]Psikoloji Nedir ?[/h]Psikoloji insanların dunyayı nasıl algıladıklarına, dunyaya nasıl tepkiler verdiklerine bakıyor. İnsan nasıl oğreniyor ? Nasıl anlıyor ? Diğerleriyle ne tur ilişkiler kuruyor ? İnsanın toplumda işlevi ne ? Kısaca insanın duşunce tarzını, neler hissettiğini, nasıl davrandığını sorguluyor.
Bu bilim insana dair bilgiye başvururken, kaynağını araştırmalardan ve onceki bilimsel acılımlardan almaktadır. Psikolojinin yontemi bilimseldir; kişilerle ya da gruplarla olan problemleri cozerken odaklandığı bilgi bu noktadan gelir. Psikolog ise insanlara mental sağlıklarını duzeltmek adına bilimsel yontem cercevesinde yardımcı olan insandır.
Bu bilim kaynağını felsefe ve biyolojiden almaktadır. Bu terim yunanca ”Psyche” kelimesinden geliyor. Psyche’nin anlamı ruh ve akıldır. Sokrates ve Aristoteles psikolojinin oluşmasına buyuk katkıda bulunmuştur.
[h=2]Psikolojinin Tarihcesi[/h]Psikoloji’nin kurucularından Wilhelm Wundt

Wilhelm Wundt’un 1879’da ilk deneysel psikoloji laboratuarını Leipzig’de kurması psikolojiyi tum alanlardan bağımsız ayrı bir calışma alanı haline getirdi. Wundt laboratuarında duyguları ve duşunceleri subjektif bir yontem olan icebakışla saptamaya calışıyordu. Wundt icebakış metoduyla ozdeş sayılan bilimcilerden.
Psikolojinin tarihinde pek cok farklı duşunce okulu ortaya cıktı. Yapısalcılık, davranışcılık, bilişsel yaklaşım, psikanaliz, humanizm ve işlevselcilik bazıları. Sayılan ekollerden her biri psikolojiye onemli katkılar sağladı.
Bugun psikologlar araştırmalarında daha objektif, bilimsel yontemleri kullanmayı tercih ediyor. İnsan davranışını acıklamak icin deneysel olarak test edilmiş yontemlere başvuruyorlar.
Psikoloji iki ayrı disipline ayrılıyor: Teorik ve uygulamalı. Teorik kısımda daha akademik calışmalar yapılıyor; uygulamalı kısım daha cok deneye dayanıyor.
[h=2]Psikoloji ve Alt Dalları[/h]Psikologlar bilimsel metodu daha da ağırlıklı kullanmaya, bu alanı geliştirmeye calışıyorlar. Korelasyonel calışmalar, deneyler, boyutsal ya da kesitsel araştırmalar buna ornek.
Psikolojinin alt dallarına bakalım:
Anormal Psikoloji: Klinik psikolojide ve psikoterapide yer alan olağandışı davranışları, bozuklukları araştırıyor.
Biyolojik Psikoloji: İnsan davranışının iceriğini biyolojik temellerle ilişkilendirmeye calışıyor. Norolojik bulgulara ve biyopsikolojik yapılara odaklanıyor. Beyin anomalilerinin davranışlarla ilişkileri bu alan kapsamında ele alınıyor.
Klinik psikoloji: Bilim, teori ve pratiği entegre eden, tanılama, tedavi etme surecini iceren alan. Bu alanın amacı adaptasyon, alışma ve kişisel gelişim uzerinde yoğunlaşmaktır. Klinik psikolog kişinin tum hayatı boyunca entelektuel, duygusal, biyolojik, psikolojik, sosyal ve davranışsal performansını değerlendirir.
Kognitif psikoloji: Bilişsel olarak da adlandırılan bu alanda insanın duşunceleri, zihinsel kognisyonları araştırılıyor. Hafıza, bellek, problem cozme, duşunme gibi surecler deneylerle anlaşılmaya calışılıyor. Bu alanın merkezinde insanların bilgiyi nasıl aldığı, işlediği ve depoladığı yatmaktadır. Bu alan noroloji, felsefe ve dil bilimiyle yakından ilişkilidir.
Gelişim psikolojisi: Bebeklikten olume, omrun tumune yoğunlaşan bu dal, gelişimi yaşam boyu bir surec olarak goruyor. Gelişim psikolojisinin alt dallarından biri de cocuk gelişimidir. Kimlik, sosyal gelişim, kognitif yapıların gelişimi gibi aşamalar tek tek irdeleniyor. Bu alanın psikoloğu, kişinin cevresel faktorlerle etkileşiminin, o kişinin gelişimini nasıl etkilediği ile ilgilenir.
Endustriyel psikoloji: İş yeri psikolojisi, calışma performansı, personel secimi gibi profesyonel iş yaşamını ve organizasyonları etkileyen psikolojik faktorleri araştırıyor.
Kişilik psikolojisi: İnsan kişiliğini ve kimliğini nelerin oluşturduğuna bakıyor. Kişilik hakkında ortaya atılan tum kuramları değerlendiriyor.
Evrimsel psikoloji: Evrim suresince insan davranışlarındaki değişiklikleri inceliyor. Biyologların doğal seleksiyon surecini incelediği gibi bu alt dalda psikolojinin evrimini benzer metodlarla mercek altına alıyor. Bir evrimsel psikolog dil veya hafızanın doğal seleksiyon ile geliştiğine inanır.
Sosyal psikoloji: Toplumları, toplumsal davranışların altında yatan nedenleri, toplum yapılarındaki psikolojik kokenleri sorguluyor. Sosyal kabuller, liderlik, agresiflik, sozel olmayan davranışlar da bu kapsama giriyor. Bir sosyal psikolog grup davranışları, sosyal algı, agresiflik, sozel olmayan davranışlar ve liderlik gibi konuları incelemektedir.
Okul Psikolojisi: Okul ici dinamiklerini anlamaya, okul surecinin cocuklardaki davranışsal – zihinsel etkilerini araştırmaya, yonlendirmeye calışıyor. Eğitim sistemleriyle duygusal, davranışsal, sosyal ilişkiler arasındaki etkiyi de inceliyor.
Psikoloji bilimsel yontemle gelişmeye devam ediyor; alt dalları gunden gune coğalıyor. Hayatın icindeki her alanda kendine kolayca yer bulan bu bilim, genclerin gozde meslek secimlerinden biri olarak da dikkat cekiyor.