Araştırmalar, Sosyal Medyadaki Sahte Haberlerin Yapay Anılar Urettiğini Gosteriyor
Sosyal medyayla birlikte gunluk hayatımızda sahte haberler daha fazla yer etmeye başladı. Sahte haberler, bircok alanda etkilere sahip. Yapılan bir araştırmaya gore uydurulmuş sahte haberler, onları okuyanların zihinlerinde yapay anılar uretilmesine neden oluyor. İrlanda’da 2018 yılındaki referandumdan once yapılan araştırmaya 3.140 gonullu katıldı. Katılımcılara referandumla ilgili haberler gosterildi. Her bir katılımcıya ikisi sahte olmak uzere toplam altı adet haber gosterildi. Uydurulmuş sahte haberlerden biri; referandum kampanyası icin asılan afişlerin, ABD tarafından finanse edildiğinin ortaya cıkmasıyla beraber bu afişlerin parcalandığına dairdi. Katılımcılara gosterilen sahte haberler, katılımcıların yarısında yapay anı oluşturmaya başladı. Katılımcıların bir kısmı, bu gosterilen sahte haberleri hatırladıklarını bildirdiler. Olmayan ayrıntılar bile hatırlandı: Referandum icin olumlu goruş bildirenler, bu afiş olayını hatırladıklarını belirttiler. Benzer şekilde olumsuz goruş bildiren bazı katılımcılar da bu afiş olayını yaşadıklarını soylediler. Hatta bazı katılımcılar, bu sahte haberde olmayan detaylar bile uydurmaya başladı. Araştırmanın dikkat ceken sonuclarından bir başkası ise katılımcıların haberlerin sahte olduğu bilgisini oğrendiklerinde verdikleri tepki oldu. Katılımcıların buyuk bir coğunluğu, gosterilen haberlerin sahte oldukları soylenmesine rağmen hafızalarını sorgulamakta başarısız oldu. Anı bir kez oluştuğu zaman onu değiştirmek cok zor: Araştırmacılar, yapay bir anıyı bir kez yarattıktan sonra geri almanın cok zor olduğunu belirtiyor. Araştırmanın başyazarlarından Cork Universite’sinden Doktor Gillian Murphy, “Hafıza, yeniden inşa edilen bir surectir ve bizler hatıralarımızın bozulmasına karşı savunmasızız” acıklamasında bulundu. Murphy, “Secmenler, sadece sahte haberlere inanma konusunda savunmasız değil, onları gercekten yaşanmış gibi yanlış hatırlama konusunda da savunmasız” diyerek potansiyel tehlikeye karşı da insanları uyardı. 2012’de yapılan bir araştırmada, katılımcıların ABD Başkanı Barack Obama ile İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın tokalaştığına inanması sağlanmıştı. Boyle bir ana dair ise hicbir kayıt mevcut değil.
__________________