NASA'nın Uzay Gozlem Evi olan NuSTAR'da bir suredir Fireworks Galaksisi izleniyordu. X-Ray kullanılarak yapılan bu gozlemlerde ortaya cıkan ışıklar yuzunden Fireworks adı verilen galakside gok bilimcileri şaşırtan bir olay yaşandı.
Gok bilimciler bir suredir Fireworks Galaksisindeki supernovayı gozlemliyorlardı. Bunun icin kullandıkları X-Ray, ortaya yeşil ve mavi gorunumundeki ışıkları cıkartıyordu. Aşağıdaki fotoğrafta sağ ust koşede gorunen mavi ışıklar, orada bir supernovanın olduğuna işaret ediyordu.
Fakat bu gozlemleri yaparlarken garip bir olayla karşılaştılar. Fotoğrafın ortasında gorduğunuz yeşil ışık, 10 gun once yapılan inceleme sırasında orada değildi. Uzerinden 10 gun gectikten sonra yapılan gozlemlerde daha onceden orada olmayan bu yeşil ışığı gormek, gok bilimcileri şaşırttı. Gozlem yapmaya devam ederlerken bir sure sonra yeşil ışığın tekrar yok olduğuna tanık oldular. Bu son derecede sıra dışı olan durum cozulmesi gereken bir gizemi ortaya cıkarttı.
Yeşil ışık neden belirip kayboluyor?
"10 gun bu derecede parlak bir objenin belirmesi icin cok kısa bir sure" acıklamasını yapan gok bilimci Hannah Earnshaw sozlerine şu şekilde devam etti: "Genellikle NuSTAR'da zaman icerisinde kademeli olarak gercekleşen değişimleri gozlemleriz. Bu derecede hızlı değişen ve olağan dışı bir kaynağı gozlemleme şansı bulduğumuz icin cok şanslıyız."
Earnshaw'un calışmalarına gore ortada iki secenek var. Bunlardan birincisi, yeşil ışığın yakınlarında bir yıldızı yutan kara deliğin olabileceğini savunuyor. Maddeler kara deliğin icerisine cekilirken cok sıcak bir hal alırlar ve etraflarına X ışınları yayarlar. Bu işlem genellikle uzun bir surecte gercekleşir. Cunku kara delikler yıldızlardan kademeli ve yavaş bir şekilde beslenir. Fakat bu durumda kucuk bir yıldızı tek seferde yutan bir kara delikle karşı karşıya olabiliriz.
İkinci secenek ise, X ışınlarının guclu manyetik alanlar oluşturabilen bir notron yıldızından gelebileceğini savunuyor. Eğer bir notron yıldızı yeterince hızlı donerse manyetik alanlar, maddelerin yıldızın yuzeyine gelmesini engelleyen bir bariyer gibi davranabilir. Earnshaw bu durumu "Saatte binlerce kilometre hızla giden bir atlıkarıncanın uzerine atlamaya calışmak kadar imkansız olur" cumleleriyle anlattı. Bariyerin bazı zamanlarda guclenmesi bazı zamanlarda zayıflaması yani hızının değişmesi bu durumun sebebi olabilir. Bariyer zayıfken X ışınları bariyerin arasından gecmeyi başarabilir.
Sebebi her ne olursa olsun araştırmacılar, durumun sebebini tam olarak bulabilmeleri icin gozlemlerine devam etmeleri gerekiyor. Eğer X ışınları tekrar gozlenebilirse, yani yeşil ışık tekrar ortaya cıkarsa notron yıldızı teorisi daha mantıklı olacak. Tam tersi durumda olursa muhtemelen kucuk bir yıldızı yutan kara deliktir.
__________________