LISA gorevi isimli uzay calışmasında, bilim insanları uzaydan gelen yercekimi dalgalarını tespit etmek icin hassas bir uzay lazeri kullanacaklar. Bu hassas lazer uzerinde calışmalar devam ediyor.
Araştırmacılar icin yercekimi dalgalarını yakalamak kolay değil. Var olan lazer sistemleri ile yercekimi dalgalarını yakalamak icin, kara delik carpışması gibi bir buyuk kozmik olayının olması gerekiyor. ABD’deki LIGO tesislerinde ve İtalya’da bulunan Virgo tesislerinde bulunan radarlarla bu şekilde yercekimi dalgası tespit edilmeye calışılıyor. Ancak şu an devam eden calışmalar, ultra hassas bir lazer icin devam ediyor.
Ultra hassas lazer icin Avrupa Uzay Ajansı(ESA), NASA iş birliği yapıyor. ESA ve NASA’nın bu ortak calışmasına Lazer İnterferometre Uzay Anteni(LISA) gorevi denildi. LISA gorevinde, ultra hassas lazer icin uc lazer yayıcı kullanılacak. Birbirinden uzakta kurulacak bu lazer yayıcılar, lazer yayarak bir lazer yuzey yaratacaklar. Yercekimi dalgası bu lazer yuzeyden gectiğinde yuzey değişecek. Bu yuzey değişikliği ile yercekimi dalgaları daha hassas olarak tespit edilebilecek.
Dunya’daki gurultu, yercekimi dalgalarının tespit edilmesini zorlaştırıyor. Araştırmacılar, yeni lazer sistemi ile en yaygın olaylardan bazılarının yarattığı yercekimi dalgalarını izleyemeye calışacaklar.
İsvicre Elektronik ve Mikroteknoloji Merkezi(CSEM)’den araştırmacılar, ESA ve NASA tarafından belirtilen gereksinimlerin neredeyse tamamını karşılayan ve alanla uyumlu bir prototipin ayrıntılarını acıkladılar. Prototipler ozel bir test istasyonunda test edildiler ve lazer sistemi ile ilgili problemler tespit edildi. Şimdi bu prototip uzerinde calışmalar devam ediyor.
Test edilen prototiple alakalı detaylı bilgiler 29 Eylul- 3 Ekim tarihleri arasında yapılacak 2019 Lazer Kongresi’nde acıklanacak.
__________________