Koksuz bir sac telinden yararlı bilgilere sahip bir DNA elde etmek neredeyse imkansız olarak gorunuyordu ancak antik fosillerle ilgili calışmalarıyla tanınan bir bilim insanı, bu sorunu cozdu. Dava cozme ve gozetleme adına buyuk bir devrim yaklaşıyor diyebiliriz.
Her gun ruzgÂr, yağmur veya ceşitli nedenlerden dolayı bir miktar sacımız dokuluyor. Bunu neden soyluyoruz? Oncelikle saclar, yıllardır televizyonda ve beyaz perdede dedektiflerin DNA tespit etmekte kullandığı bir oluşum olarak gosteriliyor. Dedektifler, bir kazaktan bulduğu sac tanesini alıyor ve laboratuvarda inceletiyor, ardındansa şahsın kimliği ortaya cıkıyor.
Gercek hayatta işler tam olarak boyle işlemiyor, en azından bu kadar kolay değil. Bir sac tanesinin duzgun ve yararlı bir DNA bilgisi verebilmesi icin sac kokune sahip olması gerekiyor. Yani filmlerdeki gibi kazaktan alınan sac tanesiyle DNA tespit etmek imkÂnsız denebilir.
Koku olmayan bir sac telinden DNA analizi imkÂnsız deniyordu
California Universitesi’nde bir paleogenetikci olan Ed Green, koksuz bir sac telinden DNA elde etmenin yolunu keşfetti. Gectiğimiz 18 aydır kendisi, emniyet teşkilatı ile birlikte sessizce calışmalar yapıyordu. Green, bu keşfettiği metot sayesinde cozulemeyen davalarda kurbanları ve katilleri kolayca teşhis edebildi.
Doktor Green’in birlikte calıştığı şerif yardımcısı Pete Headley, durumu şu sozlerle ifade etti: “Bunu yapamayacağımız neredeyse bir kural gibi yazılıydı ama o, bunu artık yapıyor.” İkili, New Hampshire bolgesinde bir davayı cozmek icin Green’in yontemini kullandı. Full Genomes Corporation’ın yoneticilerinden Justin Loe, bu keşif icin "tabuları altust edecek" tabirini kullandı.
(Golden State katili, sağ)
Dr. Green, New Hampshire davası haric calıştığı davaların detaylarını acıklama ozgurluğune sahip değil. 2018’de Dr. Green ve paleogenetikci bir arkadaşı, "Golden State katili" davasını şuphelinin soyağacını ortaya cıkararak cozdu. Bu da ortaya dava cozmede yeni bir yol cıkmasına vesile oldu.
Metodun temeli Mitokondriyal DNA (mtDNA):
Dr. Green ve ekibinin koksuz saclardan DNA elde etme metodunun temeli mtDNA, yani mitokondriyal DNA’ya dayanıyor. Mitokondriyal DNA, anneden cocuğa gecen bir bağımsız bir DNA parcasıdır. Bircok durumda mtDNA, sac telinin hangi kaynağa ait olduğunu kolaylıkla ortaya cıkartabiliyor.
Orneğin bu metot sayesinde tahmini olarak 1900’lu yılların başında olmuş beyaz elbiseli gizemli bir kız cocuğunun davası cozuldu. Kızın kaybolduğu gunden itibaren davası kapanmamıştı ve bu duyumla birlikte gonullu aile mensupları emniyet teşkilatına ve Dr. Green’e muracaat ettiler. Dr. Green de gerekli testleri yaparak gonullu kişiler ile kız cocuğunun akraba olduğunu onayladı.
__________________