Creative, coklu ses sistemlerinden ses kartlarına, kameralardan ekran kartlarına kadar bir cok konuda urunleri bulunan bir firma. Fakat fimanın ismi soylendiğinde her PC kullanıcısının aklına başarılı ses kartları gelecektir. Firma kullanıcılara sunduğu DSP'li (Digital signal processing) ses kartları Sound Blaster Live'lar ile kullanıcılara oyun ve ses işleme konusunda bir cok kolaylık sağlayan firma Audigy ses kartı serisi ile E-MU10Kx DSP işlemcisinini yeteneklerinini sınırına geldi.
Ses efekleri ve benzer işlemlerin yukunu merkezi işlemci uzerinden alarak kendi icerisinde donanımsal olarak cozumleyebilen E-MU10Kx bu gun 2.5 versiyonu ile Creative Audigy 2 ZS ses kartları uzerinde bizlere EAX 4.0, 3DCMSS, 7+1 ses sistemi desteği, 24bit / 48Khz ses işleme gibi bir cok gelişmiş ozelliği sunmakta. Fakat bu ozellikler ev kullanıcıları icin fazla bile olsa profosyonel ses işleme işiyle uğraşanlara yetmemekte. Audigy 2 ZS, E-MU10Kx DSP yeteneklerini kullansa da merkezi işlemciden faydalanmak zorunda ve bu cok karmaşık işlemlerde genel sistem performansının olumsuz etkilenmesine neden oluyor.
Creative, bu sorunu ortadan kaldıracak gunumuz ve gelecekteki uygulamalar icin oldukca yetenekli yeni bir DSP uzerinde uc (3) senedir calışmalarını surdurmekte. X-Fi kod isimli yeni DSP gucu ve yeni mimarisiyle firmanın ses kartı pazarında edindiği ustun deneyimin bir urunu. X-Fi işlem gucu olarak P4 3.6 işlemciden daha guclu. X-Fi 10,340 MIPS işlem gucune sahipken, P4 3.6 GHz işlemcide bu değer 10,224 MIPS. (MIPS işlemcinin saniyede kac milyon komut işleyebildiğini gosteren bir rakam. X-Fi sadece ses icin ozel olarak dizayn edildiğinden bu gucsel karşılaştırmayı X86 mimarisinini yetenekleri ile karıştırmayın.)

X-Fi şu anda kullanılmakta olan E-MU10K2.5'dan ise tam 24 kez daha fazla işlem yapabilme yeteneğine sahip. X-Fi sadace guc olarak bazı farklıklar icermiyor aynı zamanda AMA (Active Modal Architecture) olarak isimlendirilen yeni bir mimariyle uretilmekte. Creative, X-Fi ses işlemcisini sadece PC bazlı olarak duşunmuyor. 51,1 milyon transistorden oluşan 130 nm uretim teknolojine sahip 400 Mhz hızında olan DSP elektronik sektorundede kullanıma uygun olarak geliştirilmekte. Kimbilir belki ileride icerisinde boyle guclu bir ses işlem gucu bulunan konsollar, HDTV'ler veya anfiler oturma odamızda yerlerini alacaklar.
X-Fi esnek yapısı sayesinde uc farklı kullanım icin ozelleştirilebilmekte ; Oyun, gunluk kullanım ve muzik işleme icin farklı modları bulunan DSP, o anki secime gore gucunu optimize etmekte. Oyunlarda yoğun olarak kullanılan EAX3.0 3D ses ve gercek zamanlı efek motorunu bir adım daha ileri ****uren Creative, X-Fi ile kullanıcılara EAX5.0'ıda sunacak. Yeni EAX eskisine oranla daha karmaşık işlerin altından kalkabilecek ve gercek zamanlı ileri ses işleme yetenekleri sayesinde mesela coklu oyunculu bir oyunda arkadaşlarınıza mikrafondan seslendiğinizde sesiniz o anda karakterinizin bulunduğu ortama gore yankılanma yada bozulma efekleri ile karşı tarafa iletilecek, yani bir mağaradaysanız sesiniz hem mağara icine doğru hemde arkadaşlarınıza yankılanarak gidecek.
X-Fi, 44.1kHz den 96kHz'e kadar cozunurluklerde ses kaydına olanak vermekte. Creative, yeni ses işlemcisinin SRC (Sample rate conversion) performansını oldukca yuksek tutmuş işlemcinini toplam gucununu %70'den fazlası SRC tarafından kullanılmakta. SRC, gelen ses sinyalinin ornekleme oranını, işlenecek değere yukselterek veya alcaltarak işleme sokulmasını sağlama gorevini yapmakta. E-MU10Kx işlemcilerinde, gelen ses sinyalinin herhangi bir işleme sokulmadan once iki (2) kez SRC'den gecmesi gerekiyordu ve bu ses kalitesinde duşuşe neden olan bir etken. E-MU10Kx lerdeki sorun işlemcinin 48kHz e kitli olmasından kaynaklanıyor. Neredeyse bir cok ses ki buna muzik CD leride dahil, 44.1kHz cozunurlukte kayıt edilmekteler. E-MU10Kx'in bu ses sinyalini işleyebilmesi icin ilk olarak 44.1kHz'nin 48kHz cozunurluğe yukseltilmesi daha sonra sesin işlenmesi ve hemen ardından da tekrar 44kHz'ye duşurulerek sesin cıkışa aktarılması gerekiyor.
SRC oldukca karmaşık ve zor bir işlem olduğundan bu donuşturme işi cok fazla sistem kaynağına ihtiyac duymakta. Creative, X-Fi'da bu sorunu işlemciye programlanabilme yeteneği katarak cozmuş durumda. X-Fi icerisinde 44.1kHz ve 48kHz cozunurlukte ses sinyallerini direk işleme alabilmekte. Peki ya 96kHz cozunurlukteki sesler? 96kHz genelde DVD-Audio ve SACD medyalarda kullanılmaktalar. Creative Audigy 2 Zs her ne kadar 96kHz cozunurlukte ses işleyebiliyor gibi gozuksede bunu oldukca yuzeysel olarak desteklemekte ve donanımsal bir hızlandırma sağlayamamakta. X-Fi, 96kHz cozunurlukte ses işleyebilmek icin Band-Splitting adı verilen bir teknoloji kullanıyor. Sesi 48kHz olarak iki (2) farklı kanalda işleme alan işlemci, donanımsal hesap kısmı bittikten sonra cıkışta 96kHz cozunurlukte ses sinyali oluşturarak işlemi bitiriyor. X-Fi aynı anda dort (4) farklı 48kHz sinyali işleme sokabilecek kabiliyette, bu da teoride 192kHz cozunurlukte ses işleme yeteneği demek.
Aklınızda neden bunca gelişmiş yanına rağmen sesi direk 96kHz olarak alıp işlemiyor sorusu oluşmuş olabilir. Aslında bunun yanıtı basit, daha yuksek cozunurlukte sesi bir seferde işleyen bir işlemci daha fazla transistor ve daha karmaşık bir tasarım demek. Bunların hepsi maliyeti arttıran unsurlar. Sonucta Creative, X-Fi ile profosyonel kullanıcıları olduğu kadar oyuncuları ve iyi muzik dinlemek isteyen insalarıda hedeflemekte.
X-Fi, standart sterio kulaklıklarla bu gune kadarki en gercekci cok kanallı ses efektini oluşturacağını iddia etmekte. Creative yeni DSP'nin sanal olarak tam 128 farklı haporloru simule edebildiğini soyluyor. Bu artık bir cok haporlor ve kablo yığını ile uğraşmak yerine kulaklığımızla kimseyi rahatsız etmeden en ust duzey başarımı alabileceğimiz anlamını taşıyor. Teknoloji gercekten heyecan verici.
X-Fi, 3D MIDI desteği sayesinde cok kanallı muzik parcalarının yapılmasına olanak vermekte. 24bit kalitesinde kayıt edilmiş ses ornekleri ile evinizde studyo kalitesinde calışmalar yapabilirsiniz.

X-Fi, ses işleme surecini Audio Ring adı verilen bir duzenle yapmakta. Bu duzende butun birimler birbirlerine bağlılar ve işin herhangi bir anında istenen birime rahatlıkla ulaşılabilmekte. Programcıya oldukca buyuk esneklik sağlayan sistem kendi icinde 4096 farklı ses kanalı ile bağlı. Bu kanlların hepsi tabiki ses kayıt icin kullanılmamakta ses sinyallerini taşıma, birimler arası haberleşme icin kullanılmaktalar. Sistem bilgiye hızlı erişim icin uzerinde 2MB SD bellek bulundurmakta, daha ust versiyonlarda ise bellek miktarı 64MB a kadar cıkmakta.
Creative yeni ses işlemcisini taşıyan ses kartlarının ne zaman cıkacakları hakkında bir acıklama yapmamakta. Ama onumuzdeki son bahar gibi kartların pazarlanmasına başlanabilir. X-Fi, gercekten gelecek vaad eden bir teknoloji. Dual Core işlemciler, gelişmiş grafik kartları, fizik kartları gibi işine ozelleşmiş cihazlarla donanacak geleceğin PC'leri ses işleme konusunda da sıkıntı cekmeyecekler gibi gorunuyor.
__________________