Intel i845 E/G Yonga Seti Incelemesi (Epox 4BEA / Epox 4G4A+ Anakartlariyla)

Sizlere Intel P2 2.4 GHz incelememizde yeni P4'ler ile bir test dizisi baslattigimizi soylemistik. Bu testimizde dizinin devami olarak merakla beklenen i845-E ve i845-G cipsetlerini inceliyoruz. Anakartlar Epox gibi kullanicilarin oldukca begendigi bir markadan da olunca bir tasla iki kus vuracagiz.
Isimlerinden de anlasilacagi gibi bu cipsetler aslinda bildigimiz i845 cipsetininin varyasyonlari. Peki nedir bu cipsetlerin ozellikleri?
Her iki cipset de yeni Pentium 4'lerin 133MHz FSB'sini -533MHz Quad- destekliyor. Her iki cipset de DDR 266 MHz RAM destekliyor. ICH 2 yerini ICH 4'e birakmis. Bu, artik USB 2.0 destegimiz var demek.
Bunlar yeni cipsetlerin one cikan ozellikleri.
Simdi anakartlari inceleyerek detaylara girelim. Once i845-E ve Epox 4BEA.
EPOX 4BEA

Resimde gordugunuz model '+' modeli. Benim inceledigim duz modeliydi ama Mascom '+' modelini de satacak. Hatta belki sadece onu satarlar.
Kartin Yapisi
Anakart, 100-133 MHz Soket 478 Pentium 4 islemcilerine destek veriyor. RAM olarak ise DDR 266 destekleniyor.
3 adet RAM slotu var ve desteklenen RAM miktari en fazla 2 GB.
Kartta 6 adet PCI slotu var. '+' modellerinde HPT 372 cipi bulunuyor. Bu sayede RAID destegi aliyoruz. HPT 472 sayesinde ayrica ATA 133 destegi de geliyor. Normalde ATA 133 destegi yok.
Kartta 6 adet USB portu destegi var. Bunlardan ikisi opsiyonel dordu entegre. Ayrica AC 97 onboard ses karti da mevcut.


Kuzey koprusunde pasif sogutma kullanilmis. AGP slotunda klips bulunuyor
Guc konnektoru bizi rahatsiz etmeyecek bir yerde. Anakartta BIOS resetleme jumperi disinda RAM voltaj ayarini yapabileceginiz bir jumper var. BIOS'da bu ozellik yok. Yani DDR RAM'inizin voltajini degistirmek isterseniz anakarttan ayarlamaniz gerekiyor. Resimde sag tarafta bu jumperi -sari renkte- gorebilirsiniz.
Kartin montaji esnasinda bir sorunla karsilasmadim.
Kartin genel yapisi boyle.
Suruculer BIOS ve Kutulama


Kutudan alisilmisin disinda bir sey cikmiyor. Surucu CD'si, kitapcik, IDE kablolari yerli yerinde.
Bu arada resimlerde hep gordugunuz metal parcanin ne oldugunu da aciklayalim.

Bu plakadan bir tanede kasanizda var. Anakartinizin entegre parcalari -on board ses karti, USB portlari gibi- kasaniza uymayabilir. Ornegin Ses karti cikislari yatay ise ve anakartta yatay cikis varsa sorun olmaz. Ancak anakartta dikey ses cikislari varsa kasaya uymayacaktir. Uymayinca da anakarti kasaya oturtamayabilirsiniz. Bu durumda anakart ureticisi size uygun parcayi-resimdeki- saglar. Ancak eger kasanizda bu plaka sokulebilir degilse ozaman anakartinizin yaninda verilen parcayi takamazsiniz. O yuzden kasa alirken mutlaka bu kismin sokulebilir oldugundan emin olun.
Anakartin BIOS'unda RAM voltaj ayari haric her turlu ayar var. Islemcinizi rahatlikla overclock edebilirsiniz.
Anakart kurulum sirasinda sorun cikartmadi. Beraberinde gelen suruculer kolaylikla ve problemsizce kuruldu.
Simdi i845-G cipsetli Epox 4G4A+'a bakalim.
Epox 4G4A[ i845G )

Bu cipset icin bir benzetme yapmak gerekirse nForce gibi oldugunu soyleyebiliriz. i845-G cipseti, onboard ses karti yaninda onboard ekran kartina da sahip. Bu ekran kartinin ureticisi de Intel.
Anakartin Yapisi:
Anakart ozellikler bakimindan 4BEA'ya benziyor.
133 MHz destegi var. MAX 2GB RAM destekliyor. Desteklenen RAM'in turu DDR 266. Yine bu cipsette de guney koprusu ICH 4.
Yani USB 2.0 destegi mevcut. Anakartta 6 adet PCI, 1 CNR slotu bulunuyor. HPT 372 destegi sayesinde RAID ve ATA 133 imkanina kavusuyoruz.
Yine bu anakartta da ikisi opsiyonel olmak uzere toplam 6 USB port destegi var.
Entegre ozellikleriyle one cikan bu anakartta entegre LAN da -Realtek- bulunuyor. On board ses karti nForce gibi degil ama dijital baglanti icin gerekli SPDIF cikisini koymayi ihmal etmemisler. Fakat kutudan SPDIF icin bir kablo cikmadi.
Basta da soyledigim gibi kuzey koprusunde entegre ekran karti bulunuyor.



Kuzey koprusu sik gorunumlu bir heat sink ile sogutuluyor. AGP slotunda klips bulunuyor.

Anakartin sag alt kosesinde RAID ve Floppy portlari var.

AMD anakartlarindan hatirladigimiz hata gosterme LED'i bu anakartta da var. Yeni, kucuk olan versiyonundan koymuslar. LED'in hemen yaninda HPT 372 kontrolcusunu goruyorsunuz.
Bu anakart da kurulum asamasinda bir sorun cikartmadi. Anakartin ustunde BIOS'da olmasini tercih edecegimiz bir jumper yok.
Yalniz kurulumda dikkat edilmesi gereken bir nokta var.
2. ve 3. RAM slotlari paylasimli. Yani ilk slotu doldurduktan sonra 2. ve 3. slotlari gelisi guzel dolduramiyorsunuz. Cift taraf tek taraf sorunu ortaya cikiyor.
Neyseki kitapcikta RAM'leri nasil takmaniz gerektigi gosterilmis.
Suruculer BIOS ve Kutulama

Resimde belli olmuyor ama kutu, AMD anakarlarinda oldugu gibi canta seklinde.
Suruculer yine oldukca rahat ve sorunsuz kuruldu. BIOS'da ise overclock icin gerekli her ayar var. Ancak bir tanesi cok onemli ve alim kararinizi direk etkileyecek: Anakartin 4/5 boleni var.
Peki bu ne demek ?
Daha once de soyledigim gibi i845-E ve G, DDR 266 RAM destekli. Yeni Pentium 4'leri i845-E uzerinde DDR 333 RAM ile kullanmak icin FSB'yi 166MHz yapmaniz gerekiyor. Tabii bu sirada islemcinin hizini da artiriyorsunuz. Bu durumda islemci 166MHz de ulasacagi hizi kaldirmayabilir. Ancak 166MHz'ye cikarsaniz ve CPU normal calisirsa o zaman sorun yok. Yine bir ayar sayesinde PCI ve AGP hizini standat 33/66 MHz ayarinda tutabiliyorsunuz.
Ancak 4G4A'da cok daha iyi bir ozellik var. 4/5 carpani sayesinde islemcinin 133Mhz de kalmasini saglayarak DDR 333MHz RAM kullanabilirsiniz. 133:4= 33x5= 166MHz. DDR oldugu icin 2 ile carpiyoruz ve 333MHz.
Yani alacaginiz yeni 133 MHz'lik islemcilerle hic sorun yasamadan DDR 333 RAM kullanabilirsiniz. Tek yapmaniz gereken BIOS'dan RAM ayarini DDR 333' e getirmek. Evet aynen boyle yaziyor.
SIS 645DX cipseti bu isi yapiyordu zaten ama Intel'in cipsetinde de olmasi bircok kisiyi mutlu edecektir.
Anakartlari tanimis olduk. Simdi performanslarini gorecegiz. Once test sistemi.

TESTLER
Test sistemi ( INTEL)
Anakart: Epox 4BEA ve 4G4A+ Islemci Pentium 4 2.4GHz RAM 2x 256MB DDR 266 CL2 RAM Leadtek Geforce 3 Ti 200 (231/485) Maxtor D740X DL 40 GB HDD SB Live! Ses Karti 16X Asus DVD-ROM 24X Yamaha CD Yazici Windows 2000 Pro

Test sistemi ( AMD )
Anakart: MSI nForce 420-D Islemci: Athlon 2000XP RAM 2x 256MB DDR 266 CL2 RAM. Leadtek Geforce 3 Ti 200 (231/485) IBM 60 GXP HDD SB Live! Ses Karti 5X Sony DVD-ROM 16X LG CD yazici Windows 2000 Pro
Artik testlere gecelim.
SYS Mark 2000

Bu testte AMD yok. nForce SYSmark ile sorun cikariyor.
i845-G rakiplerine fark atiyor. SIS 650, 645'in entegre ekran kartli cozumu. Performanslari yakin. O yuzden buarada 645 DX cipseti hakkinda da fikir edinmek mumkun.

Yine i845-G onde. i845-E ve SIS 650 sirayla takipteler.
Ziff Davis Content Creation 2001

Bu testten itibaren AMD yarisa dahil. i845-G yine rakiplerini hissedilir sekilde geride birakmis. AMD ikinci.
SIS 650 ile i845-E arasinda cok fark yok ama hangisi alinmali sorusunun cevabini daha sonra verecegiz.

Bu testte Intel cipsetleri onde ve birbirlerine yakin sonuclar vermis. SIS'in geri kaldigi gozden kacmiyor.
PC Mark 2002

Burada en dusuk sonuclar islemcinin zayif kalmasi nedeniyle AMD nForce ikilisinin. Diger 3 anakart da yakin sonuclar verdi. Ancak i845-E'nin dusuk bellek performansi aradan siritiyor.
Hayra alamet degil.
Sisoft Sandra Professional

Bu testte genelde yakin sonuclar cikti. Athlon 2000 XP'nin P4 2.4 GHz ile cok yakin sonuclar vermesi bu islemcinin hala ne kadar iyi bir islemci oldugunu gosteriyor. i845-E yine en dusuk sonucu aldi.

Sandra testlerinde Intel platformlari genelde yakin sonuclar verdi. Her iki test de islemci gucune 'asildiklarindan' platformlar geri planda kaliyor. 2000XP de burada geride kaliyor. Ama yinede kotu degil.

Ve onemli bir test daha. DDR 266 ile alainabilecek bant genisligi en fazla 2.1GB/s yani 2100MB/s'dir. i845-G bu sinira en cok yaklasan platform oldu. Intel, i845-G'nin DDR 266'nin suyunu sikmasi icin ozen gostermis.
Ancak ayni ozenin i845-E'ye gosterilmedigi ortada. Sonuc ancak felaket diye yorumlanabilir. i845-E'nin zayif bellek performansi su nedenlerden kaynaklaniyor olabilir:
1- Hazir olmayan BIOS
2- Hazir olmayan suruculer
3- Cipset problemi
Ilk durum Epox, digerleri ise Intel'in sorumlulugunda.
Dusunursek i845-E'nin BIOS'unun hazir olmamasi ihtimali zayif. i845-G'de sorun yoksa E'de neden olsun. G cipseti E cipsetinin entegre ekran karti sunan hali. Yani aslinda cok fakli degiller.
2-Suruculerde mi hata var diye i845-E yi sokup G'yi taktim. Suruculer de nerdeyse ayni oldugundan uyum sorunu olmadi ve testleri tekrarladim. i845-E'nin dusuk sonuclar verdigi ortamda i845-G yine yuksek sonuclar verdi.
Bence sorun ilk iki secenekten kaynaklanmiyor ama yinede bir acik kapi birakalim. Eger sorun cipsetten kaynaklaniyorsa ya Intel yeni revizyonlar cikaracak ya da bu anakart pek ilgi gormeyecek. Bunlari zaman gosterecek.
Simdi OpenGL testleri.
Quake 3

i845-G'nin performansi oyunlarda da hayli iyi. Yuksek cozunurlukte yine ekran karti limiti konusuyor.
Jedi Knight 2

Jedi Knight Quake 3 motorlu olmasina ragmen Quake kadar ekran karti limitli degil. Sistemin genel hali oyunun performansini etkiliyor. O yuzden yuksek cozunurlukte i845-G farkini yine ortaya koymus. i845-E ise dusuk bellek performansi nedeniyle geride kalmis.
3D Mark 2001 SE

Default ayarlarinda calistirdigim 3D MArk 2001Se de ekran kartli limitli ancak sistemin genel performansindan etkileniyor. Bu yuzden i845-E'nin zayif bellek performansi burada da kendini gosteriyor.
Cinema 4D

Burada raytracing sonuclari onemli. Intel platformlari islemci gucunu gosteren bu benchmarkta dogal olarak esit sonuclar vermis.
FlaskMPEG/Divx5Pro

Bu ve alttaki 2 testte dusuk degerler daha iyi. En dusuk degerleri yine i845-G veriyor.
Musicmatch Jukebox

Bu uygulamalarda platformlarin etkileri genelde az.
Winzip 8

Winzip'de XP 1600, P4 2.4GHz'nin hayli arkasinda kalmis. Yine platformlar arasinda fark yok. Simdi gelelim i845-G ile ilgili merak edilen bir konuya. Entegre ekran kartinin performansi ne olacak?
Hemen gorelim.



Iki testin sonucu da o kadar kotuki ortada bir sorun oldugu acik. 2D olarak en ufak problem yok ama sanki kartin 3D ozellikleri calismiyor gibi.
Geforce 2MX 400 ayari olacagi soylenen bu kart S3 Trio kadar calisiyor!
Ben bunu da bir sorun olarak algiliyorum ve duzelecegine inaniyorum. Performansin boyle olmamasi gerekirdi.
Bu arada bir test daha yaptim. Bildiginiz gibi entegre ekran kartlari sistem bellegini kullaniyorlar. Bu durumun sistemin bellek performansini nasil etkiledigini gormek icin Sandra'yi kullandim.
i845-G onboard Intel ekran karti

Nerdeyse 2000MB/s veren kartin haline bakin. Entegre ekran karti bellek performansini cok kotu etkiliyor. Merak ettim ve nForce'da bulunan entegre Geforce 2MX cekirdeginin bellek ustundeki etkisini de test ettim.
nForce onboard Geforce 2 MX

Dusus cok daha az.

i845-G'nin onboard ekran karti su haliyle sadece goruntu almak icin kullanilmaya uygun.
Testler bukadar. Testler sirasinda hicbir anakart sorun cikartmadi ve hepsi gayet stabildi.
Sonuc
i845-E ve G cipsetleri 133MHz Pentium 4'lere Intel cipsetli DDR platform cozumu getiriyorlar. Bildigimiz gibi bircok insan Intel islemciye Intel anakart almayi tercih ediyor. Bu bakimdan bu anakartlarin varligi onemli.
Her iki anakartin da resmi olarak DDR 333 desteginin olmamasi kotu tabii ama 4/5 carpani bu sorunu hallediyor. Sanirim her anakartta bu carpani gorecegiz o yuzden su durumda i845-G'nin simdiden DDR 333 destekledigini soyleyebiliriz. Intel bu cipsetlerin DDR 333'u resmi olarak destekleyecek versiyonlarini da 845PE ve GE cikaracak. Daha sonrada bir dual DDR platformu gelecek.
Hatirlatmakta fayda var: CL2 olarak calisan bir DDR 266, CL 2.5 calisan bir DDR 333 RAM'e esit performans veriyor. Tabii kaliteli bir DDR 333 de CL 2 calisabilir. O bakimdan elinizde CL2 bir DDR 266 RAM varsa DDR 333'um yok diye uzulmeyin.
Simdi durumu ozetlersek:
i845-E'nin bellek performansi kotu. Bence SIS 645 DX'e rakip olamaz. Ustelik SIS'in DDR 333 hatta 400 ile calisma ozelligi var. Yani i845-E yerine SIS 645 DX daha mantikli.
i845-G ise oldukca iyi performans veriyor.
i845 E ve G cipsetlerinin haberlerini ilk duydugumuzda performanslarinin pek parlak olmadigi soyleniyordu. Anlasilan Intel bazi iyilestirmeler yapmis.
Testlere bakilirsa i845-G hayli iyilestirilmis. i845-E ise iyi degil.
i845-G'nin kusuru ise onboard ekran karti. Hem 2D disinda ise yaramiyor hem de anakartin fiyatini artiriyor. Performans olarak ise bu cipset SIS 645 DX'den daha iyi.
Suan kesin olmayan fiyatlar su sekilde:
Epox 4BEA: 118$+KDV
epox 4G4A+: 144$+KDV
Yeni Pentium 4'ler icin en uygun DDR platformu bence i845-G. En iyi DDR cozum ise dual DDR platformlari olacak.
Eger i845-G pahali geldiyse sakin E cozumunu tercih etmeyin SIS 645 DX alin. Asus P4S533 115-120$ arasi.
i845-G cipsetli Epox 4G4A+'i islemcisine DDR platform arayan herkese onerebilirm. Her turlu overclock imkani ve DDR 333 destegi ile kendisinden bekleneni veriyor. i845-E'li Epox 4BEA ise cipsetten kaybediyor simdilik. Bu durum baska anakartlari test ettigimizde daha da netlesecek.
__________________