1951 yılında sadece 31 yaşındayken hayatını kaybeden Henrietta Lacks ’ın, dunyada yaşayan her insanın hayatına aşılarla, ilaclarla veya bir şekilde etki ettiği kabul ediliyor. Nasıl mı?
Henrietta Lacks 1920 yılında Virginia ’da dunyaya geldi. Tutun ciftciliğiyle uğraşan yoksul bir ailenin kızıydı.
Erken yaşta evlenen Lacks ’ın bu evlilikten 5 cocuğu oldu. 31 yaşındayken, son cocuğu Joseph ’in doğumundan sonra genc kadın hastalandı. Rahim kanseri olmuştu…
Tedavisi icin uğraşıldığı sırada, ondan alınan kanserli hucrelerin tum dunyaya katkı sağlayacağından kimse haberdar değildi… Hatta o hucrelerin uzaya gideceği hayal dahi edilemezdi!
Henrietta 31 yaşında yakalandığı rahim kanserini yenemedi ve hayata veda etti. Kısmen… Cunku onceden hic rastlanmayan ve doktorların onun icin ‘olumsuzluğe ulaştı ’ yorumlarını yaptığı olaylar gercekleşmeye başladı.
Doktorlar kanser tedavisinden sonra Henrietta ’nın kanserli hucrelerini labarotuvarda tutmuştu. O gune kadar bircok hastanın hucresi inceleniyordu fakat bu kez durum farklıydı. Bu hucreler hic olmuyor, durmadan coğalıyordu…
Henrietta ’nın hucreleri kultur laboratuvarında yetiştirilen ilk olumsuz insan hucreleriydi.
Olumsuz hucrelere “HeLa” adı verildi. Doktorlar ilk kez hucrelere yeni ve deneysel tedaviler uygulayarak neler olacağını gorebilme fırsatını yakalamıştı. Beklenenden bile fazlası oldu, HeLa hucrelerinin faydalarından tum dunya yararlandı…
O donemler bu konuda bir yasa olmadığı icin bu hucrelerin saklanıp kullanılmasından ne Henrietta ne de ailesinin haberi vardı.
Cocuk felci aşısının bulunmasına yardımcı olan HeLa hucreleriydi.
Bu zaman cizelgesi, HeLa hucrelerinin tıbbi araştırma ve tedavisindeki sayısız kullanımını gostermektedir.
Aynı zamanda AIDS ve tup bebek uygulamaları konularında da tıbba yol gosteren Henrietta ’nın hucreleri, rahim kanserine karşı bir aşı geliştirilmesine ve gen tedavisi konusundaki ilerlemelere de yardımcı oldu.
Henrietta ’nın bugune kadar uretilmiş tum hucreleri birleştirilirse, yaklaşık 50 milyon ton ağırlığında bir kutle elde edilebildiği acıklandı.
Hatta olumsuz HeLa hucreleri, uzayın astronotlar uzerindeki etkisinin araştırılması amacıyla uzaya bile gonderildi. Dunyada hala bircok laboratuvarda kullanılıyor ve ilac endustrisine milyarlarca dolar kazandırmaya devam ediyor…
Hollywood Henrietta ’yla ilgili bir film projesine girişirken, onemli bilim insanı Rebecca Skloot da, Henrietta ’nın hayatını anlatan bir kitap yazdı Olumunden tam 59 yıl sonra Henrietta Lacks ’ın dunyada yaşayan her insanın hayatına aşılarla, ilaclarla veya bir şekilde etki ettiği kabul ediliyor.
Kim bilir; Belki de Henrietta yakınlarınızda bir yerde sizinle yaşamaya devam ediyor…?
Kaynak;1