Halk arasında sara hastalığı olarak da bilinen epilepsi, kişilerin hayat kalitesini en cok etkileyen hastalıklar arasında ilk sıralarda geliyor. Doğuştan epilepsi hastası olan da var; travmaya bağlı olarak sonradan rahatsızlanan da… Hastaların buyuk bir bolumunun ise bunu gizli tuttuğu duşunuluyor. Oysa doğru mudahale ve destek icin cevreyi de bilinclendirmek gerekli. Epilepsi hastalığı hakkında bilinmesi gereken şeyleri tek başlıkta bir araya getirdik.
1. Cocukluk cağında en sık gorulen norolojik hastalık
Norolojik hastalıklar arasında cocukluk ve ergenlikte en sık epileptik nobetlere rastlanıyor. Yaşlılarda ise inmeden sonra ikinci sırada epilepsi var. Beyin hucrelerinde anormal elektrik yayılması meydana geldiğinde belirli sureyle bilinc, davranış, hareket ve algılama sekteye uğruyor. Bu nobetlerin tekrarı halinde ise EEG, MR ve kan tetkikleriyle epilepsi tanısı konuluyor.
2. Genetik kaynaklı olabilir
Epilepsinin farklı turleri ve bunlara uygulanan ceşitli tedavi yontemleri mevcut. Sebebi belirlenemeyen hastalıklar olabildiği gibi kiminde de genetik faktor on plana cıkıyor. Kafa travması, beyin kanaması ve anevrizma gibi sağlık sorunlarının devamında da epilepsi hastası olmak mumkun.
3. Tedavi edilebilir bir hastalık
Halk arasındaki yaygın kanı bu hastalığın caresiz olduğu yonunde. Oysa duzenli tedaviye cevap veren hastalar var. İlac tedavisi sayesinde nobetleri onlemek mumkun olabildiği gibi; ilaca direncli hastalarda cerrahi yoluna da gidilebiliyor. Tabii bunun değerlendirmesi mutlaka hastalığın turune gore uzman hekimler tarafından yapılmalı.
4. Nobetler sırasında ne yapmalı?
Sadece hastanın değil, cevresinin de nobetler konusunda bilincli olması gerekli. Nobet sırasında ceneyi acmaya calışmak ya da ağza sert bir cisim koymak hatalı davranışlar arasında yer alıyor. Bunun yerine kriz bitene kadar hasta yan yatırılmalı, kafası sert zeminden korunmalı, gozluğu varsa cıkarılmalı. Uzun sureli nobetlerde ambulans cağırmak da gerekebilir.
5. Anneliğe engel değil
Sara hastalığı olarak da bilinen epilepsi, yaygın inanışın aksine gebeliğe engel değil. Ancak hamile kalmadan en az 6 ay once doktorla konuşmak şart. Epilepsi tedavisinde kullanılan ilacları birden bırakmak tavsiye edilmediği gibi, bazı ilacların gebelik uzerinde olumsuz etkisi de olabilir. Bu nedenle; anne adayı tum surec boyunca yakından takip edilmeli.
6. Havale gecirmek epilepsiye yol acar mı?
Anneler, cocukları ateşlenince havale gecirip epilepsi hastası olması yonunde bir korku da yaşayabiliyor. Oysa yuksek ateş uzun surmediğinde, cocuğun bedeninin bir tarafında gucsuzluğe neden olmadığında doğrudan bir tehdit değil. Yine de gecirilebilecek bir nobet karşısında tetikte olmak ve ailede havale oykusu varsa yakından izlemek gerekiyor.
7. Tetikleyicilere dikkat TV channel zapping
Epilepsi hastaları hayatlarını iki kat dikkatle yonetmeli. Televizyon ve bilgisayar başında uzun zaman gecirmek, ilac kullanımını aksatmak, yorgunluk stres, uykusuzluk, ışık, aşırı kafein ya da alkol kullanımı gibi faktorler nobetleri tetikleyebilir.