Kuşkusuz guneşin en buyuk nimetlerinden biri de vucudumuz icin sonsuz faydaları olan D vitamini. Tabii zaman sonbahar ve kış ayları olunca guneş ışınlarına hem daha az maruz kalıyor hem de daha kapalı giyiniyoruz, bu da vucudumuzun D vitamini eksikliği ile karşı karşıya kalmasına sebep oluyor. Bu yuzden bu donemde bu vitamine ozel dikkatimiz ve bilincimiz de artmalı. Gelelim bilmemiz gerekenlere :
1. D vitamininin en buyuk kaynağı guneş ışınıdır.
Vucutta yağ dokusunda depolanabilen bir vitamin olan D vitamininin %95 ’i ciltte guneş ışınları sayesinde uretilmekte iken % 5 kadarı besinlerle elde edilmektedir. Bu besinlerin başında mantar, yumurta, balık, peynir, sut, yoğurt ve tereyağı gelir.
2. D vitamini kas ve iskelet sağlığı icin vazgecilmezdir.
D vitamini sayesinde barsaktan kalsiyum emilimi olması ile kas lifleri ve kemiklerin guclenmesi ve gelişimi sağlanır ve bu vitamin eksikliğinde kemik erimesi, kas erimesi, cabuk yorulma, sırt ağrısı ve kramplar ile ayrıca cocuklarda buyume ve gelişme geriliği gorulebilir.
3. Kilo kontrolu icin mutlaka yeterli duzeyde D vitamini deposu olmalıdır.
D vitamininin hormonal etkilerle insulin direnci uzerinde rol oynadığı ve kilo kontrolu , yeterli metabolik hız ile sindirim sistemi calışması uzerinde faydalı olduğu bilinmektedir. Zayıflama diyetlerinin başlangıcında vucuttaki D vitamini duzeyinin kontrol edilmesi ve gerekliyse desteklenmesi onerilir.
4. D vitamini kalsiyum dengesinde rol oynayarak kalp ve damar sağlığını olumlu etkiler.
Kalp kası uzerindeki olumlu etkileri ile yeterli seviyede D vitamini deposu olanlarda eksik olanlara gore daha az kalp ve damar hastalığı olduğu gorulmuştur. Benzer şekilde diyabet, multipl skleroz ve yuksek tansiyon D vitamini eksikliği ile ilişkilendirilmiştir.
5. D vitamini solunum ve bağışıklık sistemini ayakta tutar.
Bircok vitamin ve mineral gibi D vitamini eksikliğinde de daha sık viral hastalık gecirme olasılığı artar. Sağlıklı bir solunum ve iyi bir bağışıklık sistemi ile daha az hastalıklı bir kış icin kanda D vitamini duzeylerini kontrol ettirip gerekirse takviye almakta fayda var.
6. Sinir sistemine olumlu faydalar sunar.
Serotonin salınımı ile yakın ilişkili olan D vitamininin eksikliği durumunda depresyon, kronik baş ağrıları, halsizlik ve ani ruh hali değişikliklerinin daha sık olduğu gorulmuştur. Bu durum icin guneş ışığının mutluluk vermesinin dolaylı nedeni de denebilir.
7. Guzel olmanın yolu D vitamininden gecer.
Genel zindelik hali dışında ozellikle cilt ve sac sağlığında cok onemli rolu olan D vitamininin eksikliğinde bazı cilt hastalıklarının ( sedef ve vitiligo gibi ) ve sac dokulmesinin arttığı bilinmektedir. D vitamini ayrıca yara iyileşmesine de olumlu katkılar sağlar.
8. D vitamini eksikliği bazı gruplarda daha sık gorulur.
Guneş ışınları ile yeterince temas etmeyen ofis calışanları, vucudun guneş ışınları ile D vitamini uretme kapasitesinin azaldığı ileri yaştaki insanlar, koyu tenliler,2 yaş altı cocuklar, epilepsi ilacları gibi vucudun D vitamini uretmesini engelleyen bazı ilacları surekli kullananlar, yağ emiliminin azalması ile D vitamini depolanmasında sorun yaşayan sindirim sistemi bozukluğu olanlar ,kronik bobrek ve karaciğer hastalığı olanlar, obezler, gebe ve emziren anneler ile vejetaryen beslenme tarzı benimseyen insanlarda D vitamini eksikliği daha sıklıkla gorulur.
9. Bazı bulgular D vitamini eksikliğini işaret eder.
Sırt ağrısı, kemik ve eklem ağrıları , halsizlik, cabuk yorulma, başta terleme , depresyon, acıklanamayan kilo alma ve/veya sık viral hastalık durumlarında kanda D vitamini duzeylerine mutlaka bakmak gerekir.
10. D vitamini eksikliğinin tedavisi icin besinler yeterli olmaz.
Hicbir besinde guneş ışınlarından uretilebilen kadar D vitamini bulunmadığı icin guneşlenmek mutlaka gereklidir. Saat 10.00- 15.00 aralığında guneş koruyucusu olmadan diz ve dirseklerden aşağıyı 15 dk guneşlendirmek yeterlidir.Daha fazlası ozellikle cilt kanseri riski taşıdığı icin onerilmez. Yeterli guneş maruziyeti olduğu halde kan testinde D vitamini eksikliği olanlar icin hekimler tarafından uygun ilaclar uygun dozda ve surede onerilip kontrol tetkik zamanları belirlenmelidir.
Sağlığınız eksik kalmasın.