Turkiye ’de ‘Sezen Aksu ’nun hastalığı ’ olarak bilinen Cushing Sendromu, vucudun aşırı miktarda kortizol hormonları salgılamasıyla ortaya cıkan bir hastalık. Tedavi edilmediğinde ciddi sorunlara yol acan bu hastalık vucudumuzdaki kortizol hormonlarının aşırı salınması sebebiyle ortaya cıkıyor.
Cushing sendromu anormal derecede yuksek kortizol duzeylerinin neden olduğu bir bulgular ve belirtiler grubudur. Kortizol vucudun fiziksel ve duygusal strese tepki gostermesine, kan basıncını duzenlemesine ve yiyecekleri metabolize etmesine yardımcı olan steroid yapısında bir hormondur. Kortizol salgılanması normalde gun boyunca değişir. Sabahları (saat 8 ’de) en yuksek, gece yarısı en duşuk duzeydedir. Gun aşırı nobet tutan ve gun boyunca farklı zamanlarda uyuyan kişilerde bu duzen değişmektedir. Cushing sendromu olan kişilerde sıklıkla bu duzen bozulmaktadır.
Ulkemizde Sezen Aksu ’dan sonra, Turkan Şoray ’da da gorulen Cushing ’i daha bilimsel bir dille anlatmamız gerekirse “hipofiz bezinin bobrekustu bezini uyaran adrenokortikotrop hormonu (ACTH) fazla urettiği durumlarda ortaya cıkıyor” diyebiliriz.
1932 yılında Harvey Williams Cushing tarafından ilk kez tanısı konulan Cushing Sendromu ’nun en belirgin ozelliği ise yuzun zaman icinde yuvarlaklaşması ve kırmızılaşması… Cushing Sendromu ’nun bundan sonraki en belirgin ozelliği ise kilo artması ve obezitedir.
Araştırmalar gostermiştir ki Cushing sendromu kadınları erkeklerden uc kat daha fazla etkilemektedir.
Cushing sendromu neden olur?
Cushing sendromunun en onemli nedenlerinden biri kortizol iceren ilacların sık kullanımıdır. Bunun dışında ise hipofiz bezinin iyi huylu tumorlerinden veya başta akciğer kanseri olmak uzere ceşitli tumorlerden salgılanan bazı maddelerin bobrek ustu bezini uyararak (Ektopik ACTH sendromu) veya bobrek ustu bezinin, kendi tumorlerinin fazla kortizol salgılanması sonucu oluşur.
Hipofiz bezinden kaynaklanan olgulara, Cushing hastalığı adı verilmektedir.
Cushing sendromunun belirtileri neler?
Evet en belirgin ozelliği yuzun yuvarlaşması olarak bilinen Cushing Sendromu ’nun belirtileri sırasıyla şoyle: Karın, uyluk, goğus ve kolların derisinde kırmızımısı mor renkte catlaklar, ciltte incelme , kolay yaralanma ve curume, sivilcelenme, kas kaybı ve gucsuzluğu, yağlanma, şiddetli yorgunluk, yuksek kan şekeri, yuksek tansiyon ve kardiyovaskuler hastalık, depresyon, anksiyete ve sinirlilik, bilişsel zorluklar, e lve ayakta şişmeler, duygu durumunu kontrol edememe, uykusuzluk ve baş ağrısı…
Kadınlar da ayrıca regl duzensizliği, yuz kıllanması ve ciltte yağlanma gorulur. Erkekler de ise cinsel isteksizlik ve sertleşme sorunları en belirgin ozelliklerindendir.
Cushing sendromu icin hangi test yapılır?
Cushing sendromu tanısı icin belirli saatlerde alınan kan, tukruk testi ve 24 saat biriktirilen idrar orneği sonrası yapılan idrar testiyle konuyabilir.
Cushing sendromu tedavisi nasıl yapılır?
Cushing sendromu icin ise en uygun yontem cerrahidir. Burundan girilerek hipofiz bezine ulaşılır ve tumore mudahale edilir. Tumorun cıkarılamaması halinde radyasyon tedavisi uygulanır.
Cerrahi tedavinin yetersiz kaldığı ve radyasyon tedavisinin etkisinin ortaya cıkmasının beklendiği donemlerde ise ilac tedavisiyle devam edilir. İlaclar kesinlikle doktor konrolunde kullanılmalıdır.