İş arkadaşlarınız tatlı gazlı icecekleri ve meyve suyu bolumlerini incelerken sizin gozunuz neden koyu ve sert bir kahve ya da buz gibi bir biraya takıldı?
İcme suyu haric, coğu icecek acı veya tatlıdır. Tat algısı ve tercihler kalıtsaldır ve icecek seciminin ve tuketiminin belirleyicileridirler. Başlıca kronik hastalıkların gelişiminde, bazı acı ve tatlı tatlandırıcı iceceklerin tuketimi soz konusudur.
Bilim insanı Marilyn Cornelis, icecek tercihlerimizi acıklayabilen lezzet genlerimizdeki varyasyonları araştırdı. Cunku bu tercihleri anlamak, insanların diyetlerine mudahale etmenin yollarını gosterebilirdi.
Cornelis ’in Northwestern Medicine kapsamındaki araştırmasından cıkan surpriz sonuclarına gore, acı ya da tatlı icecekler icin tat tercihleri, tat genlerimizdeki değişikliklere değil, psikoaktif ozelliklere ilişkin genlere dayanmaktalar.
Northwestern Universitesi Feinberg Tıp Fakultesi ’nde (Northwestern University Feinberg School of Medicine) onleyici tıp alanında Yardımcı Docent olan Cornelis, “Tercihlerimizin altında yatan genetik, bu iceceklerin psikoaktif bileşenleri ile ilgilidir” dedi.
“İnsanlar kahve alkolu hissettirdikleri şeyler yuzunden tuketiyorlar. Tadı icin değil.”
Calışma 2 Mayıs gunu Human Molecular Genetics ’de yayımlandı.
Tadı değil duyguları satın alıyoruz Neden bazı insanlar hem kahve hem de alkolu sever? Yeni bir genetik, icecek tercihlerinin psikoaktif etkilere bağlı olduğunu gosteriyor. Cornelis, bu calışmada icecek secimindeki onemli davranış — odul bileşenlerini vurguladı. Bununla bilikte genetik ve icecek tuketimi arasındaki bağlantıyı ve insanların diyetlerine mudahale etmenin onundeki potansiyel engelleri anladığımızı da ekledi.
Şekerli icecekler bircok hastalık ve sağlık koşuluyla bağlantılıdır. Alkol alımı 200 ’den fazla hastalıkla ilgilidir ve dunya genelinde olumlerin yaklaşık % 6 ’sını oluşturmaktadır.
Cornelis, FTO adı verilen bir gende, şekerli ve tatlandırılmış icecekler (Sugar Sweetened Beverages “SSBs”) ile bağlantılı bir değişken buldu. FTO geninde bu değişkene (daha once daha duşuk obezite riski ile ilgili olan değişken) sahip olan insanlar, şaşırtıcı bir şekilde şekerli ve tatlandırılmış icecekleri tercih ettiler.
Cornelis, “Bu biraz sezgisel bir gercek” dedi. “FTO her zaman gizemli bir gen oldu ve obezite ile nasıl bağlantılı olduğunu tam olarak bilemiyoruz. Muhtemelen kilo yonetimi ie bağlantılı davranışlarda rol oyuyor.”
Northwestern ’deki onleyici tıp alanında doktora sonrası araştırma gorevlisi ve aynı zamanda makalenin baş yazarı Victor Zhong, “Bu bilgilerimize gore, calışmamız; tat almaya dayalı icecek tuketimi icin genom capında ilk ortak calışma” dedi. “Aynı zamanda icecek tuketiminin bugune kadarki en kapsamlı genom dernek calışması.”
Calışma Nasıl Gercekleşti “UK Biobank”, 2006 — 2010 yılları arasında Birleşik Krallık ’ta sayıları 500.000 ’e ulaşan kişilerin; genetik, fiziksel ve sağlık verilerini iceren prospektif bir veri toplama calışmasıdır. Bu eşi benzeri gorulmemiş acık erişim veritabanı, sağlıkla ilgili geniş kapsamlı ozellikler icin genetik ve epidemiyolojik dernekler uzerinde daha buyuk calışmalar yapılmasını sağlamıştır. İngiltere Biobank, veri kumelerini comertce tasarladı ve buralardan gelen araştırma sonucları; halk sağlığına fayda sağlamak icin araştırmacılara acık erişim kaynağı olarak sunulmaktadır. Calışma icin ekip oncelikle tat sınıflandırması adına daha onceden onaylanmış bir grup iceceği, acı ve tatlı tadım grupları olarak ikiye ayırıp kategorize etti. Acı tadım grubunda kahve, cay, greyfurt suyu, bira, kırmızı şarap ve likorun de dahil olduğu icecekler vardı. Tatlı tadım grubundaysa şekerli icecekler, yapay şekerli icecekler ve greyfurt dışında meyve suları bulundu.
İcecek tuketimlerine ait bilgiler 24 saati kapsayan diyet anımsatmaları ve anketler ile toplandı.
Bilim insanları, İngiltere Biobank ’ta (UK Biobank) yaklaşık 336.000 kişi tarafından tuketilen bu acı ve tatlı iceceklerin miktarlarını belirledi. Daha sonra ise, acı icecek tuketimi ve tatlı icecek tuketimi konusunda genom capında bir ilişki arama calışması (Genome-Wide Association Study “GWAS”) yaptılar. Son olarak calışmada elde ettikleri kilit bulguları inceleyerek, Amerikan topluluklarında daha once yayımlanmış olan 3 araştırmada paralelliklere rastladılar.
Calışma; alkol tuketimi, kahve tuketimi ve obezite ile ilgili genetik varyantların acı ve tatlı icecek tuketiminin birincil (primer) genetik belirleyicileri olduğunu gostermekte. Tat algısı ile ilgili genetik ceşitlerin, icecek tuketimiyle ilişkili olup olmadığı ise henuz belirlenebilmiş değil.

Calışmanın orijinaline aşağıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz.
Victor W Zhong, Alan Kuang, Rebecca D Danning, Peter Kraft, Rob M van Dam, Daniel I Chasman, Marilyn C Cornelis. A genome-wide association study of bitter and sweet beverage consumption. Human Molecular Genetics, 2019; DOI: 10.1093/hmg/ddz061
Victor W Zhong Alan Kuang Rebecca D Danning Peter Kraft Rob M van Dam Daniel I Chasman Marilyn C Cornelis. Erratum: A genome-wide association study of bitter and sweet beverage consumption. Human Molecular Genetics, 2019 DOI: 10.1093/hmg/ddz087