Birkac saat uyumak mı, yoksa hic uyumamak mı daha iyi? Bu sorunun cevabı hic kuşkusuz her ikisinin de kotu olduğu yonunde. Yetişkin bireylerin gun icinde en az 7, cocukların ise 9 saat uyumaya ihtiyacı vardır. Ancak hayatın yoğunluğu icinde yeterli miktarda uyumak her zaman mumkun olmayabiliyor. Ozellikle seyahat ederken, sınava calışırken ya da yeni doğmuş bir bebeğiniz varsa uyku suresi kısalabiliyor. Eğer boyle bir donemden geciyorsanız, sabah uyanma saatine az bir sure olsa dahi uyumayı secmelisiniz. İşte nedeni…
[h=2]Birkac saat icin uyumalı mısınız?[/h] Uzmanlar az da olsa uyumanın hic uyumamaktan daha iyi olduğunu savunuyor. Uyku, vucut dokularının onarıldığı, hormonların yenilendiği ve hafızanın tazelendiği bir donemdir. Sadece bir gun dahi uyumazsanız, zihinsel işleviniz ve ruh haliniz onemli olcude etkilenir. Oyle ki gectiğimiz yıllarda yapılan bir araştırma, 18 saat uyanık kalmanın sarhoş olmakla aynı zihinsel bozukluğa sebep olduğunu ortaya koydu.
Uyku, dort temel aşamadan oluşuyor. Birkac saat uyumak ideal olmasa da kısa bir uyku bu dongulerden birini tamamlamanıza yardımcı olabilir. Vucudun tam bir uyku dongusunu tamamlaması icin en az 90 dakikaya ihtiyacı vardır. Bu nedenle gun icindeki 90 dakikalık kısa uykular, sersemliği azaltmaya yardımcı olabilir.
[h=2]Uyku dongusu nedir?[/h] Uyku dongusu, uykunun yavaş dalga ve REM arasındaki fazlarını ifade eden bir kavramdır. Uzmanlar dort uyku aşamasını iki kategoriye ayırıyorlar: Hızlı goz hareketi (REM) ve hızlı olmayan goz hareketi (NREM).
Aşama 1 (NREM): N1 olarak adlandırılan 1. aşama, uykunun en hafif aşamasıdır ve yaklaşık 1 ila 5 dakika surer. Beyin dalgalarınız, nefesiniz ve kalp atış hızınız yavaşlamaya başlar ve kaslarınız gevşer.Aşama 2 (NREM): N2 olarak adlandırılan 2. aşamada, kalp atış hızınız ve nefesiniz yavaşlamaya devam ederken vucut sıcaklığınız duşer. 2. aşama, ilk uyku dongunuzde yaklaşık 25 dakika surer.Aşama 3 (NREM): N3 veya derin uyku olarak da adlandırılan 3. aşama, vucudun kendini onardığı ve bağışıklık sisteminizi guclendirdiği zamandır. Bu aşamada yuksek sesler dahi sizi uykunuzdan uyandıramayabilir.Aşama 4 (REM): REM uykusu, ruya gorme olasılığınızın en yuksek olduğu dongudur ve hızla hareket eden gozlerle karakterizedir. Genellikle uykuya daldıktan yaklaşık 90 dakika sonra başlar ve gece boyunca her dongude bu sure uzamaya devam eder. [h=2]Uykuyu tamamen atlamanın dezavantajları[/h] Gun icindeki uyku hali iki surec tarafından duzenlenir: Sirkadiyen ritim ve uyku baskısı. Sirkadiyen ritim, kısaca vucudun biyolojik saati olarak tanımlanabilir. Biyolojik saat, geceleri uyumayı ve gunduzleri dinc hissetmeyi sağlayan bir duzen oluşturur. Uyku baskısı olarak isimlendirilen durum ise, uyanık kaldığınız zamanlarda hissedilen yorgunlukla ilgilidir.
Birkac saat uyumak, uyku baskısını azaltarak gun icinde daha enerjik hissetmenizi sağlayabilir. Az uyumak yerine hic uyumazsanız şu belirtileri gosterebilirsiniz:
Zayıf konsantrasyonKısa sureli hafızada sorunlarReflekslerde zayıflamaSinirlilik haliStres hormonlarının artmasıBaş donmesi [h=2]Az uyumanın riskleri[/h] Uyku eksikliği gun icindeki zihinsel ve fiziksel butun yeteneklerinizi olumsuz etkiler. Yeterince uyumamak; bağışıklık sisteminin zayıflamasına, obeziteye, kalp hastalıklarına ve depresyon gibi ruh sağlığı sorunlarına neden olabilir.
Az uyumak ya da hic uyumamak arasında secim yapmak zorundaysanız, birkac saat uyumayı tercih etmelisiniz. Boyle zamanlarda 90 dakikadan daha fazla uyumaya calışın. 90 – 110 dakika arasında uyumak, uyku dongusunun bir aşamasını tamamlamak icin yeterli bir suredir. Boylece uyandığınızda baş donmesi ve sersemlik hissini en aza indirmiş olursunuz.
Kaynak: 1