Pozitif disiplin, ebeveyn ve bakıcıların cocuğu fiziksel veya sozlu olarak incitmeden, iyi davranışları pekiştirebileceği ve istenmeyen davranışları ortadan kaldırabileceği bir yontemdir. Uzmanlar, pozitif disiplinin uzun vadede geleneksel disiplinden daha etkili olduğunu soyluyor. Aynı zamanda pozitif disiplin; cocuklara itaat etmeyi oğretmek yerine, daha etkili bir ders veriyor. Araştırmalar, daha geleneksel veya olumsuz ceza bicimlerinin uzun vadede oğrenmeye yol acmadığını gosteriyor. Bunun aksine ceza yontemi, istenmeyen davranışları daha fazla artırıyor. Peki cocuğunuz, yapmaması gereken bir şeyi yaptığında buna nasıl bir tepki vermemiz gerekir? Bu konuyu, sizin icin ayrıntıları ile ele aldık.
Pozitif disiplini anlamak Uzmanlar, hata yapan cocuklara bağırmak, azarlamak veya ceza vermek yerine daha bilincli yontemler denemenizi oneriyor. Zaten suclu hisseden bir cocuğun uzerine gidilmemesi gerektiğini duşunuyorlar. Bunun yerine cocuklarla, eylemlerinin sonucları hakkında konuşabilirsiniz. Onlara, hic kimsenin mukemmel olmadığını ve herkesin hata yapabileceğini hatırlatmanız, vereceğiniz cezadan cok daha faydalı olacaktır. Bu yontem, pozitif disiplin olarak biliniyor. Bu konu ile ilgili araştırma yapan uzmanlar, pozitif disiplinle eğitilen cocukların, yaramazlık yapma olasılıklarının daha duşuk olduğunu soyluyor. Aynı zamanda bu yontemle buyuyen cocukların, ceza verilen cocuklara gore, sosyal yaşam becerilerini oğrenme olasılıklarının da daha yuksek olduğu biliniyor.
Pozitif disiplinin geleneksel disiplinden farkı nedir Pozitif disiplin, sadece ebeveynlerin cocuklarına bağırmaması ve ceza vermeyi bırakmasından ibaret değildir. Lisanslı bir evlilik ve aile terapisti olan Ann Dewitt, 20 yıldan fazladır insanlara ebeveynlik konusunda eğitimler veriyor. Ann Dewitt, cocukları bir konuda eğitirken odul veya ceza yontemlerine başvurulmaması gerektiğini savunuyor. Orneğin, yemek yerken surekli masadan kalkan bir cocuğu duşunelim. Cocuğa, masadan kalkmaması durumunda ona oyun oynaması icin izin vereceğimizi ya da masadan kalkarsa tatlı yiyemeyeceğini soylemek gibi taktiklere başvuruyoruz.
Pozitif disiplin ise bu taktiklerin hicbirini onermiyor. Bunun yerine Dewitt, olumlu bir disiplin yaklaşımının, cocuğun neden masada oturmakta bu kadar zorlandığını anlamaya calışmakla başlayacağını soyluyor. Bunun ardından, cocuğun sorununu cozmek ya da ihtiyacını karşılamak ile cozumun bulunacağını ekliyor. Dewitt; bu yolla, geleneksel bir disiplin yolu arasındaki farkın, ebeveynin cocuğun davranışını kontrol etmesi değil, cocuğun ihtiyaclarına saygı duymaya calışması olduğunu soyluyor. Dewitt, bu yolun uzun vadede etkili olduğunu ve itaatten daha buyuk bir ders verdiğini duşunuyor.
Geleneksel disiplin neden etkili değildir? Uzmanlar, hata yapan cocuğa bağırmanın ya da vurmanın, cocukların bir dahaki sefere neden farklı bir secim yapmaları gerektiğini oğrenmelerine yardımcı olmadığını soyluyor. Aynı zamanda Amerikan Pediatri Akademisi, geleneksel ceza bicimlerinin uzun vadeli oğrenmeyi engellediğini iddia ediyor. Cunku ceza yontemi, cocuğun istenmeyen davranışı tekrarlamasına yol acabiliyor. Ebeveynlerin yapabileceği en onemli şey, cocuklarını kızgınken disipline etmemeye calışmaktır. Sinirle hareket eden ebeveynlerin, cocuklarına fiziksel veya duygusal olarak zarar verme olasılıkları daha yuksek olabilir.
Evinizde pozitif disiplini benimseyin Pozitif disiplin fikri size cok mantıklı gelse de, hayal kırıklığı ya da ofke anında nereden başlayacağınızdan veya buna nasıl bağlı kalacağınızdan emin olamıyor olabilirsiniz. Ebeveynlik zordur ve bazen ofke anlarını kontrol etmek de kolay olmayabiliyor. Grant, boyle durumlarda ebeveynlerin once, kendi duygularını yonetmesi gerektiğini soyluyor. Aynı zamanda pozitif disiplinin bir başka onemli noktasının da, cocuğunuzun yaptığı iyi şeyleri de gorup, onları overek teşvik edebileceğiniz olduğunu belirtiyor.
Pozitif disiplini kendiniz ve aileniz icin uygulayabilmek Dewitt bu konu hakkında, “Pozitif disiplin, değerlere dayalı net beklentiler belirleyerek ve ardından bu değerleri gunluk deneyimlerimizle sevgiyle besleyerek calışır” diyor. Cocukları disipline etmenin, bağırmak ya da vurmak gibi fevri davranışlar dışında da pek cok yolu olduğu biliniyor. Grant, “Ebeveynlerin; mutlu, oz guvenli ve sosyal becerileri kuvvetli cocuklar yetiştirebilmek icin izleyebilecekleri bir cok yol var” diyerek pozitif disiplinin onemine değiniyor. Evimizde pozitif disiplini benimseyerek daha sağlıklı aile ilişkileri kurabiliriz. Boylece, kendini motive eden, oz disiplinli ve motivasyonunu kendisi sağlayabilen cocuklar yetiştirmiş oluruz.
Kaynak 1