Şu sıralar Netflix ’te “Old Enough” isimli bir reality show buyuk bir ilgi goruyor. Ancak program, konusu ve katılımcılarının cocuklardan oluşması nedeniyle eleştirilere maruz kalıyor. Japonca ismi Hajimete no Otsukai (İlk Getir-Gotur İşim) olan programda yaşları 2-6 arasında değişen cocuklar ceşitli gorevleri yerine getiriyor. Orneğin yalnız başlarına sokaklarda yuruyorlar, ilk defa toplu taşımayı kullanıyorlar, elbiseleri kuru temizlemeye goturuyorlar…
Programın ilk bolumunde henuz yurumeyi dahi yeni oğrenen iki yaşındaki Hiroki ’nin markete gidip alışveriş yapması izleyicilerde buyuk bir şaşkınlık yaratıyor. Trafiğin hızla aktığı caddelerde minik Hiroki elinde sarı bayrağıyla suruculere “dur” işareti yapıyor. Sevimli Hiroki ’yi izlerken bircok kişi hem şaşırıyor hem de kucuk cocuklara bu işlerin yaptırılmasının ne kadar doğru olduğunu sorguluyor. Detaylara birlikte bakalım.
Japonya ’da cocukların neredeyse tamamı sokaklarda tek başına yuruyerek okula gidiyor ve bu da doğal karşılanıyor Turkiye ’de ozellikle ilkokul cağındaki cocukları yalnız gormeye alışık değiliz. Bırakın tek başlarına markete gondermeyi, cocukları okula gotururken dahi ellerini sıkı sıkı tutarız. Ancak Japonya ’da yurumeyi yeni oğrenen cocukların bile tek başına dışarı cıkması doğal karşılanıyor.
Tokyo Universitesi ’nde gorev yapan Hironori Kato, ulkedeki yolların cocukların guvenle yurumesine olanak sağlayacak şekilde yapıldığını ve hız limitlerinin duşuk tutulduğunu belirtiyor. Aynı zamanda suruculere mutlaka yayalara yol vermeleri gerektiğinin oğretildiğini ifade ediyor.
Japonya dışındaki bazı izleyiciler, cocukların bu kadar bağımsız ve oz guvenli olmalarına hayran kaldıklarını itiraf ediyorlar Bazı uzmanlar Japonya ’daki cocukların sorumluluk almayı oğrenmelerinin ne kadar onemli olduğuna vurgu yapıyor. New York Times ’a roportaj veren Japon cocuk gelişimi uzmanı Toshiyuki Shiomi, “Bu, tipik bir Japon cocuk yetiştirme bicimi ve diğer ulkelere hayret verici gelebilir.” ifadelerini kullandı.
Old Enough isimli programı, cocuk istismarı olarak değerlendirerek programı eleştiren bircok kişi var Orneğin Avustralyalı cocuk psikoloğu Liz Westrupp, iki yaşındaki bir cocuğun markete yollanmasını cok uc bir ornek olarak değerlendiriyor: “O yaştaki bir cocuğun bir şey ters gittiği bir durumda doğru rotayı tespit edecek zihinsel becerilere sahip olması kesinlikle imkansız.”
Program cekimi sırasında cocuklara gorunmeden onların guvenliklerini sağlayan kişiler bulunuyor Ancak bazı kişiler yapay guvenlik algısı yaratıldığını duşunuyor. Bu program, Japonya ’da her yıl iki defa ucer saatlik ozel bolumler şeklinde yayınlanıyor. Program oyle bir fenomen haline gelmiş durumdaki %25 gibi inanılmaz bir izlenme oranına sahip.
1977 yılında Yoriko Tsutsui tarafından yazılan ve Miki adlı bir cocuğun maceralarının anlatıldığı oyku kitabı, programın esin kaynağı olmuş. Programın gecmişi ise 30 yıl oncesine dayanıyor. Oyle ki bu sene Japonya ’da gosterilen bolumlerdeki bazı ebeveynler, gecmişin cocuk katılımcılarıydı. Bu formatın şimdilerde İngiltere ’de de benzer bir versiyonu yapılıyor.
Kaynak: 1