Bilgisayar dendiğinde akla genellikle erkekler gelir. Bilgisayar programlama dendiğinde ise eminiz ki aklınızda erkek isimleri aklınızda canlanır. Ancak duşunulenin aksine ilk bilgisayar programcısı olarak nitelendirilen kişi bir kadındır. Kısacık omrune cok onemli calışmalar sığdırmayı başaran ve en onemli kadın mucitler arasında gorulen Ada Lovelace, gunumuzde kullandığımız bilgisayar programlarının temelinde buyuk katkı sahibidir.
Yaptığı calışmaların onemi doğrultusunda 2009 yılından beri her Ekim ayının ikinci Salı gunu “Ada Lovelace Day” (Ada Lovelace Gunu) olarak anılmaktadır. Şimdi gelin dunyaya damga vuran bu guclu kadını biraz daha yakından tanıyalım.
Asıl adı Ada Lovelace değildir
Şair bir baba ve matematik duşkunu bir anneye sahip olan Ada Lovelace 10 Aralık 1815 yılında Londra ’da dunyaya geldi. Gercek adı Augusta Ada Byron olan oncu kadın tum dunya tarafından Ada Lovelace olarak bilinmektedir. Bu isim, 1835 yılında Lord Lovelace ile evlendikten sonra kullanmaya başladığı isimdir.
Sağlık sorunlarıyla dolu bir cocukluk yaşamıştır
Cocukluğunda surekli hasta olan Ada Lovelace cok zor bir cocukluk gecirmiş. 8 yaşındayken gormesine engel olacak derecede şiddetli baş ağrıları yaşayan Ada, 1829 yılının Haziran ayında kızamık gecirmiş ve ardından felc olmuştur. Bir yıl kadar yatağa mahkum kalmasına rağmen matematiksel anlamda kendini geliştirmekten geri kalmayan Lovelace, 12 yaşında ucmak istediğine karar vererek bu konuda araştırmalar yapmaya başlamıştır.
Ada Lovelace donemin onemli bilim insanlarından eğitim almıştır
Mary Somerville, William King ve William Frend gibi 19. yuzyılın onemli bilim insanları tarafından eğitilen Ada Lovelace, matematik ve mantık ustası Augustus De Morgan ’ın oğrencilerinden biri olma şansına erişmiştir. Matematik yeteneği 17 yaşından sonra one cıkmaya başlamıştır.
Hayatı Charles Babbage ile tanıştıktan sonra değişmiştir
Cambridge Universitesi ’nin en buyuk matematik profesorlerinden biri olan Charles Babbage ile 1833 yılında tanışan Ada Lovelace, Babbage ile birlikte matematik ve mantık alanında bircok calışmaya imza atmıştır. Ada ’nın matematik yeteneğinden etkilenen Babbage, Ada ’nın eğitimine ilgiyle odaklanmış, onun hayatında onemli bir rol oynamıştır.
Hem bilim insanı, hem anne, hem de “Kontes”tir
Ada Lovelace 1835 yılında William King ile evlendikten sonra 1838 yılında Lovelace Kontesi unvanını almıştır. İki oğlu ve bir kızı olan Ada Lovelace, uc cocuk annesi olduktan sonra bile calışmalarına ara vermemiştir. Kendisi matematik ve muziği rutin aile hayatından kacış noktası olarak gormuş, evlilikle birlikte gelişim surecini durdurmamaya cok dikkat etmiştir.
Erkeklerin dominant olduğu bir donemde zoru başarmıştır
Gunumuzde kadınların bircok alanda erkeklerle eşit şartlarda mucadele verdiğini hepimiz biliyoruz. Ancak o eski donemlerde kadınlar ne kadar eğitimli olurlarsa olsunlar domestik bir aile objesi olarak gorulmektelerdi. Ada Lovelace 1800 ’lerde gosterdiği gelişim başarısı ve azmi sayesinde sadece o doneme değil tarihe adını altın harflerle yazdırmayı başaran bir kadın olmuştur.
Yaşadığı donemde “Sayıların Buyucusu” lakabıyla tanınmıştır
Ada Lovelace ’ın en onemli yol gostericilerinden biri olan Charles Babbage, Ada ’ya unutlmaz bir lakap yakıştırmıştır. Babbage, Ada Lovelace ’ı tanımlarken onu “Sayıların Buyucusu” olarak tanıtmıştır. Matematiğe olan olağanustu ilgisi ve yeteneği, Ada ’nın bu lakabı hak etmesini sağlamıştır.
Ada Lovelace, Charles Babbage ’ın ilgi gormeyen bilgisayarına hayat vermiştir
Bugun kullandığımız bilgisayarlardan cok cok uzak yapıda olsa da, 1800 ’lu yıllarda Charles Babbage “Difference Machine” adlı bir ilkel bilgisayar uzerinde calışmaktaydı. Muziği, resimleri ve yazıları dijital ortama aktarma potansiyeline sahip olduğu duşunulen bu bilgisayar, Ada Lovelace tarafından oluşturulan algoritma sayesinde hayat kazanmıştır. Bu algoritma sayesinde Ada Lovelace, bilgisayar programcılığının anası olarak anılmaktadır.
2009 yılından bu yana her Ekim ’in ikinci Salı gunu Ada Lovelace Gunu!
Bilim ve teknoloji dunyasında bu denli onemli işler başaran bir kadını anmamak haksızlık olurdu. Teknolojist Suw Charman-Anderson tarafından 2009 yılında takvimlere kazandırılan Ada Lovelace Gunu de bu yuzden duşunuldu ve her yılın Ekim ayının ikinci Salı gunu anılmaya devam edilecek.
Kaynak: 1