Turkiye ’ye gelişini Anıtkabir Ziyareti ile başlatan Elon Musk gonulleri fethetti. Instagram ’da Anıtkabir onunde ve Ataturk ’un mozolesinin fotoğraflarını paylaşması ile de Turkiye ’nin gundeminde bir numaraya yukseldi. Tanıyan tanımayan herkesin gonullerini fetheden Elon Musk ’ın sıradışı hikayesi ve yaşamından detayları sizler icin hazırladık.
Gonulleri Fetheden Elon Musk Kimdir? Her gelen nesilde dunyayı onemli olcude değiştiren insanlar olur. Yaptıkları her ne ise, diğerlerinden daha farklı bicimde yaparlar. Elon Musk da bunlardan biri. Kendini tumuyle uzay ve alternatif enerji teknolojilerine adamış. Elektrikli araba ve uzay gemilerinin tasarımını bizzat yapıyor. Los Angeles ile San Fransisco arasını yarım saatte kat edecek yuksek hızdaki toplu taşıma sistemi Hyperloop ’u tasarladı. Bu adamın her konuda cok fazla bilgisi ve hep bir fikri var! Hayallerinin peşinde koşan ve buyuk riskler alarak yatırım yapmaktan korkmayan biri. Peki bu hayaller ne mi? Gezegeni iyileştirmek ve kurtarmak. İnsan ırkının devamını garanti altına almak icin başka gezegenlerin kolonileştirilmesi; ki bu amacla Mars ’a ayak basan ve orada yaşayan ilk insan olmak. Musk insanlığa iyi bir gelecek sağlayabilecek en acil hedefler uzerine calıştığına derinden inanıyor.
Bu sebeple, otomotiv, uzay ve havacılık, guneş enerjisi, enerji depolama, uydu sistemleri, yuksek hızlı kara taşımacılığı, gezegenlerarası seyahat ve yerleşim gibi konuların tamamına el atmış durumda. İnsanları birer bilgisayar olarak goruyor: Vucut ve beyin donanımı; duşunme tarzı, değerler sistemi, alışkanlıkları ve kişiliği ise yazılımı… İşin tuhafı her daim etrafındakileri zorlayan, ısrarcı ve paranoyak yapısını ve herkesten cok calıştığını gorenler “biz sadece insanız, o ise bir makina” diyorlar. Her tiran kadar faşist bir tarafının olduğu kendisine yoneltilen en başlıca eleştirilerden biri… Epey uzun ve iri kıyım olduğundan fotoğrafının cekilmesi pek kolay değil. Bir hamburgeri 10 saniye gibi bir surede mideye indirebiliyor. Iron Man ’deki Tony Stark karakterinin kanlı canlı ilham kaynağı olması bir tarafa; tanrı Zeus ’a benzetenler de hic azınlıkta değil. Gercekten abartıldığı kadar var mı? Servetini yoktan yarattığını soyleseler de, hic şuphesiz ki pek coğumuz hayallerini gercekleştirmek konusunda aynı imkanlara, donanım ve yazılıma sahip değiliz 😀 İşte, kendisinden cok, kurduğu vizyonla ve yaptığı işlerle on planda olmayı seven Elon Musk hakkında bilmemiz gerekenler…
1. “Yapılamaz” denen her şeyi yapıyor
350 ’den fazla şirketi bulunan Virgin şirketler grubunun CEO ’su Richard Branson onun icin; “Şuphecilerin ‘yapılamaz ’ dediği ne varsa Elon gitti ve yaptı. …Elon ’un bir taraftan gezegeni iyileştirmek icin calışırken, diğer taraftan gezegeni terk etmemiz icin uzay gemileri inşa etmesi bir paradoks” diye konuşuyor.
2. Peki Elon yaptıklarını nasıl başarıyor?
2013 TED Konferansı ’nda Chris Anderson ’un ona sorduğu “Bunu nasıl yaptın? PayPal, SolarCity, Tesla, SpaceX ; bu projelerin her biri birbirinden cok farklı. Hepsi cok iddialı ve capları cok buyuk. Bir insan nasıl işleri bu kadar değiştirebilir? Senin olayın nedir? Gizli sosundan biraz da biz alabilir miyiz?” Onunla yapılan pek cok roportajın farklı varyasyonlardaki ortak merak konusu. Musk ’ın duşunme bicimi, problemlerle uğraşma yontemleri ve hayata bakışı yani kendi deyimiyle “yazılım”ı farklı diyebiliriz.
3. “Kabul edilemez derecede duşuk download hızı” nedeniyle geleneksel eğitimi reddedip, Britannica Ansiklopedisi ’ne gomulmek…
Kanadalı bir anne ve İngiliz bir babanın uc cocuğundan en buyuğu olarak 1971 ’de Pretoria/Guney Afrika ’da dunyaya geldi. Sıkıntılı bir aile yaşamı varmış ve okul ortamına hic bir zaman uyum sağlayamamış. Fakat cok kucuk yaşlardan beri tutkulu bir şekilde kendi kendine oğrenen biriymiş. Kardeşi Kimbal onun coğu zaman gunde 10 saat okuduğunu soyluyor. Bilim ve elektroniğe merakından oturu genellikle bilim kurgu ve pek cok guncel kitabın dışında hayal gucunu besleyen envai ceşit cizgi roman… Onun icin oğrenmek demek; aynı Matrix ’teki gibi basitce “beyne veri ve algoritma download etme” sureci. Geleneksel sınıf eğitimi Elon ’u hayal kırıklığına uğratmış. Sebebi: Sınıfta oturup oğretmeni dinleme eyleminin kabul edilemez bicimde yavaş olması. Bugune kadar oğrendiği coğu şeyi kendi kendine okuyarak oğrendiğini soyluyor.
4. 12 yaşındayken ilk bilgisayar oyununu programladı ve 500 Dolar ’a sattı
Dokuz yaşındayken ailesi ilk bilgisayarını (Commodore VIC-20) aldığında okumaktan başka bir takıntıyla tanışıyor. 5 kilobyte ’lık hafızaya sahip bilgisayarının yanında “Programlama Nasıl Yapılır?” kitapcığı vardır ve bitirilmesi genelde altı ay suren kitapcığı Elon uc gunde okur. 12 yaşına geldiğinde “basit bir oyun fakat Flappy Bird ’den daha iyi” dediği ve “Blastar” adını verdiği oyunu tasarlar ve 1983 yılının 500 Amerikan Doları ’na bir bilgisayar dergisine satarak hem ilk parasını kazanır hem de teknoloji sektorune adım atmış olur.
5. Kuş, yuvadan “muhteşem şeylerin mumkun olduğu yer”e doğru ucuyor
Guney Afrika ’ya hicbir zaman guclu bir bağlılık hissetmeyen Elon, sporu aşırı onemseyen, beyaz Afrikalı kulturune pek uymuyordu ve ulkeyi girişimciler icin bir kabus olarak goruyordu. 1988 ’de henuz 17 yaşındayken askerlik yapmamak icin evinden ayrıldı. “Askerlik yapmakla ilgili bir sorunum yok ancak Guney Afrika ordusunda askerlik yapıp siyahi insanları bastırmaya calışmak bana vakit gecirmek icin iyi bir yol gibi gorunmedi.” ABD ’ye taşınmak istiyor ve şoyle diyordu: “Orası muhteşem şeylerin mumkun olduğu yer.” Ama ABD ’ye hemen gitmedi. Once, annesinin vatandaşlığıyla sağlanan vize kolaylığından faydalanarak Kanada ’ya gitti.
6. “Bir Otostopcunun Galaksi Rehberi”yle aşılan depresyon ve zor sorular…
Başta duşuk maaşlı işlerde calıştı ve bir sene kadar fakirliğin sınırında yaşadı. Yetişkinlik depresyonunun da etkisiyle hayatta ne yapmak istediğini duşunmeye başlamış ve insanlığın bilincin sınırlarını genişletmek zorunda olduğu, bunun icin de doğru soruları sorması gerektiği kanısına varıp en değerli derslerini aldığı Douglas Adams ’ın kitabı “Bir Otostopcunun Galaksi Rehberi”nin ilhamıyla kendi sorusunu buldu ve bunu başlangıc noktası olarak kabul etti.
7. “İnsanlığın geleceğini en cok etkileyecek sorunlar nelerdir?”
Cevap altı maddelik bir liste: “internet, surdurulebilir enerji, uzayın keşfi, dunya dışında kalıcı yaşam alanları, yapay zeka ve insan geninin tekrar programlanması.” Tum bu birbirinden bağımsız ve alakasız gibi duran konularda dunyaya katkı sağlamak istediğine karar verdi. Ontario ’daki Queen ’s Universitesi ’nde iki yıl gecirdikten sonra 1992 ’de Pennsylvania Universitesi ’nden işletme ve fizik alanlarında burs alarak Kanada ’dan ABD ’ye geciş yaptı. Daha sonra “Uygulamalı Fizik ve Malzeme Bilimi” alanında doktora yapmak icin Silikon Vadisi ’ne taşındı. Ancak doktorayı tamamlamadı. Geleneksel pillerden daha kullanışlı bicimde enerji depolama teknolojisi olan yuksek enerji yoğunluklu kapasitorler uzerine calışmak icin Stanford ’da bir doktora programına kabul edildi.
8. İki gunde fikir değiştirip şirket kurmak: Zip2
Lisansustu programının ikinci gununde programı bıraktı. Yıl 1995 ’ti ve “internetin gozleri onunde gecip gitmesini izleyemezdi.” Yanına gelen kardeşi Kimbal Musk ’la birlikte IT şirketi Zip2 ’yu kurdu. Hedef, işyerlerini sarı sayfaların artık işlemediğine ve online bir rehberde yer almanın iyi bir fikir olduğuna ikna etmekti. Bir coğu internette reklam vermenin ”duydukları en salakca şey” olduğunu soyluyordu. Sabahtan akşamın gec saatlerine kadar calıştı. Ofis olarak kiraladıkları depoda yaşadı ve duş almaya ihtiyacı olduğu zaman yakındaki bir yerel stadyumun soyunma odalarını kullandı. Karşılığında maddi birikim yapıp ilk iki yılda şirketi ayakta tuttu. 1999 ’da Compaq, Zip2 ’yu 307 milyon nakit ve 34 milyon dolar değerinde menkul kıymetler karşılığında satın aldığında 27 yaşındaki Musk bu satıştan 22 milyon dolar kazandı. Musk ’ın ilk yaptığı bunun 20 milyonunu McLaren F1 ve Dassault 900 ozel jet satın almak gibi lukslere harcamak. Kendini odullendirmek diye buna denir.
9. 31 yaşındaydı, Justine ’le birlikteydi ve 180 milyon doları vardı
1999 ’da Musk o donemde populerlik kazanmaya başlayan elektronik odeme sistemleri uzerinde calışmaya başladı. X.com yeni işi oldu ve 2000 ’de Peter Thiel ile Max Levchin tarafından yonetilen rakip firma Cofinity ile birleşti. Cofinity ilk dijital cuzdanı yaratmıştı. 2001 ’deki birleşmeden sonra X.com ’un adı PayPal oldu. Yeni takımlar arasında strateji ve yonetim konusunda anlaşmazlıklar vardı ama şirketin dinamiklerini ya da buyumesini hic etkilemedi. 2002 ’de eBay, PayPal ’i 1.5 milyar dolara satın aldı. Elon Musk PayPal ’deki hissesinden 180 milyon dolar kazandı. Diğer ilgi alanlarına yonelmek icin yeterli parası vardı: Uzay muhendisliği ve alternatif enerji kaynakları…
10. Musk durmuyor, sınır gokyuzu ve onun roket hızındaki şirketi SpaceX
PayPal ’ın satışı gercekleşmeden once Musk durup dinlenmez bir şekilde roket teknolojisi hakkında okumaya başlamış bile. 2002 ’nin sonlarına doğru; 100 milyon dolar sermayeyle inanılmaz bir atılım yapıyor. Uzay seyahatinin maliyetini devrimsel bir şekilde duşurup, gelecek yuzyılda Mars ’a en az bir milyon kişi yollayarak insanlığı birden cok gezegende yaşayan bir tur haline getirmeyi amaclayan bir uzay şirketi: SpaceX.
11. Fetiş hale gelen Tesla ’ya vefa: Tesla Motors
Tesla Motors adını elektrik ve fizik muhendisi Nikola Tesla ’dan alır. 2003 ’te Martin Eberhard ve Marc Tarpenning ’in kurduğu Tesla Motors ’a Musk, 2004 ’te kaltıldı. Şirket en başından beri kendini elektrikli arabaların ilk seri ureticisi olarak konumlandırdı ve muşterileri petrol yukunden kurtarmayı hayal etti. Sadece ismi değil, motorlarda Tesla ’nın tasarımları kullanılıyor ve onun misyonu takip ediliyor. 100 yıl once yapılması gerekenleri bugun yapıyorlar. Musk şirketin ilk yatırımlarına liderlik yaparak PayPal ’ın satışından kalan 70 milyon dolarını da buraya akıttı. Yonetim kurulunun başkanı oldu. İlk elektrikli arabaların dizaynında aktif rol aldı. Bu sayede Global Green 2006 odullerinde Tesla Roadster dizaynı icin tasarım odulu aldı. Yaptığı elektrikli araba yatırımları sayesinde Ford ve GM ’in gelecek planlarını değiştirecek başarılara ulaştılar. Google ’ın kurucuları Larry Page ile Sergey Brin gibi bircok yatırımcı topladılar. Larry Page şoyle demiş; “Servetimi bir hayır kurumuna bırakacağıma Elon Musk ’a veririm. Adam Mars ’a gitmek istiyor. Geleceği değiştirecek!”
12. Duşuk maaliyetli surdurulebilir enerji: SolarCity
PayPal ’ın satışından sonraki dort yıl icinde hem Space X hem Tesla ’da iki işte birden calışan Elon, kalan 10 milyon dolarlık sermayesini de kuzenleriyle birlikte 2006 ’da kurduğu SolarCity ’e yatırdı. Şirket, konutlara kurulacak guneş panelleriyle enerji uretimini kokunden değiştirmeyi, fosil yakıt kaynaklı elektrik uretimini, cok daha duşuk maliyetli bir yontemle değiştirmeyi ve surdurulebilir enerjinin kitlelerce benimsenmesini hızlandırmayı amaclıyor.
13. Uretim yapamayan şirketler, yonetim hataları, masraflar, kriz, kriz, kriz…
2007 ’den itibaren Musk icin ardı ardına gelen hatalarla birleşen şanssızlıklar silsilesi hayat… Tum yatırımını yaptığı uc şirketten ikincisi olan Tesla Motors, bazı yonetim hataları yaparak Tesla Roastar ’ın reklamı yapılan 92 bin dolarlık satış fiyatını iki katına cıkarıyor. Ustune Martin Eberhard ’ın araba icin yaptığı konsept şanzıman işe yaramaz cıkıyor ve arabanın teslim tarihinin bir yıldan fazla ertelenmesine sebep oluyor. O gune kadar yonetime mudahale etmeyen Musk, bu kriz esnasında Eberhard ve birkac kilit insan dahil projenin gelişmesini engelleyen herkesi kovuyor. Ardından yonetimi devralıyor. Calışan sayısını azaltarak, tedarikcilerden daha duşuk fiyatlar isteyerek, bazı ofisleri tumuyle kapatarak masrafları kısıyor. Sonuc olarak Tesla Roadster 2008 ’de sadece 20 bin dolarlık bir fiyat artışıyla piyasaya suruluyor.
14. Roketleri calışmayan uzay şirketi mi olur?
SpaceX roket inşa etme işini cozmuştu cozmesine ama; calışan roket inşa etme işini cozememişlerdi. Uc fırlatma denemesi yapıldı. Denemeler, roketlerin yorungeye ulaşamadan parcalanmasıyla sonuclandı. Kuresel krizin tam ortasındayken dışarıdan aşırı iddialı gorunen projeye yatırım cekmek ve uydu fırlatma, Uluslararası Uzay İstasyonu ’na yuk ve insan taşıma gibi ihaleleri alabilmek icin yorungeye başarıyla ulaşabildiklerini gostermeleri gerekiyordu. Musk kalan parasının sadece bir denemeyi daha finanse edebileceğini soyledi. Eğer dorduncu deneme de başarısız olursa, SpaceX hikayesi sona erecekti. PayPal onu zengin etmişti fakat iki şirketi uzunca sure fonlayacak kadar değil. Dışarıdan gelen yatırım olmadan hem SpaceX, hem de Tesla ’nın cok az bir zamanı vardı. Bunun sebebi SpaceX ve Tesla ’nın yetersiz şirketler olması değil, başarılı olmaları icin daha uzun bir “kalkış pistine“ ihtiyac duymalarıydı.
15. İşin ozel hayata etkisi: Catırdayan evlilik
Kariyerindeki bu cifte hengame esnasında Musk ’ın hayatını cekilebilir kılacak tek şey sekiz yıllık evliliği… Ama o evlilik de her iki tarafın ruhunu bunaltan cetrefilli bir boşanmayla paramparca. 2008 ’de Elon en zor zamanlarını yaşarken eşi Justine onu “ilgi eksikligi ve tiranlık”la sucluyor ve boşanmaya karar veriyorlar. 2004 ’te ve 2006 ’da olan ikiz ve ucuzleri Damian, Xavier, Kai, Saxon, Griffin, Nevada Alexander adlı beş cocukları var. Elon icin en zorlu donemler… Bu donemi “karanlık” olarak tarif ediyor.
16. Kriz stratejisi olarak şirketlerin “kalkış pistini uzatmak”
Tam bu noktada, en dehşetli gunlerde her şey tersine donmeye başlamış. Once Eylul 2008 ’de, SpaceX dorduncu ve yorungeye ulaşamaması halinde son denemesini yaptı ve kusursuz bicimde başarılı oldu. Bu sayede NASA, SpaceX ’e 1,6 milyar dolarlık ve 12 adet fırlatma projesi kapsyan bir bir kontrat onerdi. “Kalkış pisti“ uzatılmış, SpaceX kurtulmuştu. 2008 ’in sonunda Musk ana hissedarı olduğu yazılım şirketi Everdream ’in, Dell ’e 120 milyona satılmasından aldığı fazladan ve son 20 milyonunu Tesla Motors ’a yatırıyor veeeeeee en sevdiği McLaren F1 arabasını da satıyor. Musk muşterilerine, şirketin batması halinde şahsi para iade garantisi vermiş. Yatırımcılar Musk ’ın yatırdığı kadar parayı Tesla ’ya yatırmayı kabul etmişler. Tesla Motors ’un da “kalkış pisti” boylelikle uzuyor. Beş ay sonra, Daimler Chrysler 50 milyon dolar yatırdığında şirket tumuyle duze cıkıyor.
17. Tarihe yazılan ilklerle SpaceX sınırları değiştiriyor
Bundan sonraki yedi yıla az cok hepimiz tanıklık ettik sayılır. SpaceX, 20 fırlatma daha yaptı ve tamamı başarılı oldu. NASA artık bir cok devamlı muşteriden biri. SpaceX ’in ortaya koyduğu inovasyonlar ve yarattığı rekabet ortamı sayesinde uzay tarihinin en duşuk butceli projeleri gercekleştiriliyor. Bu 20 fırlatma esnasında her turden bir cok “ilk” yaşandı. Tarihte dunyanın yorungesine bir uzay aracı yollayıp dunyaya geri dondurmeyi başarabilmiş sadece dort kuruluş bulunuyor: ABD, Rusya, Cin, ve SpaceX. Şirket şu sıralar insanları uzaya taşıyabilecek bir uzay aracını test ediyor. Ayrıca tek seferde Mars ’a 100 kişi goturebilecek bir roket uzerine calışıyorlar. Google ve Fidelity ’den gelen yatırımlardan sonra şirketin değeri 12 milyar dolara ulaşmış durumda.
18. Tesla Motors dunyayı sallıyor
Tesla Model S inanılmaz bir başarı yakaladı. 2013, 2014 ve 2015 ’de Consumer Reports ust uste Model S ’i dunyadaki en iyi araba secti. 99/100 ile tarihin en yuksek notlarını alarak otomotiv endustrisini sarstılar. Şimdi GM, Ford Mercedes ve Volkswagen gibi diğer markalar Tesla‘nın başarısını taklit etmeye calışıyor. 2010 ’da Tesla halka arzını başlattı. ABD tarihinde Ford ’dan sonra halka acılan ikinci araba şirketiydi. 5 Şubat 2015 itibariyle Tesla Motors ’un piyasa değeri 27.44 milyar dolara ulaşmış. Elon Musk, şirketin yuzde 30 ’unun sahibi fakat onun icin sadece bir iş değil bu. Dunyanın petrole bağımlı hale geldiğine inanıyor. Bu bağımlılık iklim değişikliklerine ve surekli jeopolitik gerginliklere sebep oluyor. İcten yanmalı motorların yerine elektrikli motorlar alternatif cozum ve bunun fark yaratacağını duşunuyor. Yaşanabilecek olası bir 3. Dunya Savaşı ’nın en cok bilim ve teknolojiye sekte vuracağını, dunya ulkelerinin mevcut tutumlarından endişe ettiğini dile getiriyor.
19. Kayınpederin bodrum katına taşınmayı duşunurken bugun geldiği nokta Steve Jobs ’la karşılaştırılıyor
2008 ’de neredeyse iflasın eşiğinde olup kendini bir arkadaşına, eşiyle birlikte kayınpederinin bodrumuna taşınabileceğini soylerken bulan Musk ’ın, şu anki kişisel serveti 13 milyar dolar civarında. Tam da bu sebepten kurucusu, muhendisi olduğu şirketlerden yıllık maaş olarak 1 dolar alıyor. Bir kac yıl icinde, Musk ’ın fabrikaları 30 bin kişiyi calıştırıyor olacak. 2012 ’de halka acılan ve mevcut değeri 6 milyar doların hemen altındaki SolarCity, ABD ’deki en buyuk guneş paneli şirketi. Tesla ile yeni tanıtılan ev bataryası Powerwall ile urunlerini kombinleyerek bir partnerliğe başlayacaklar. Tum bunlar Musk ’ı bir tur yaşayan efsane haline getirdi bu yuzden en cok Steve Jobs ile karşılaştırılıyor.
20. Iron Man ’in yaşayan karakter modeli
“Yaşayan Iron Man” yakıştırması boş ve alakasız değil. Filmin yonetmeni Jon Favreau, ilk filmin oncesinde başrol oyuncusu Robert Downey Jr. ’ı oynayacağı karakteri Musk uzerinden modellemesi icin SpaceX fabrikasına gondermiş. Musk ’ın The Simpsons ’ta da gozukmuşluğu var, hem de birkac defa… Şu an 44 yaşında, ikinci eşi İngiliz aktrist Talulah Riley ile boşandılar. Kısa bir ayrılık yaşadıktan sonra 2013 ’te ikinci kez evlendiler fakat 2016 ’da bu ilişkiye son noktayı koydular ve yine boşandılar. Boş zamanlarda Hyperloop ’un devreye alınmasıyla uğraşıyor. Sadece teknoloji değil bu teknolojileri kendisinden sonra devam ettirecek bir nesli de yetiştirmeyi kafaya takmış gorunuyor.
21. Son projesi OpenAI hicbir kar amacı gutmeden sadece yapay zekanın gelişimi uzerine calışacak
En azından onun hedefi bu. Bu projeyle dunyayı kurtarmaktan daha fazlasını yapmayı planlıyor. Yapay zeka hakkında son derece paranoyak olan Elon, daha kapsamlı araştırmalar yapılabilmesi icin OpenAI ’ı kurduklarını acıkladı. Yaklaşık 1 milyon dolarlık bir butceyle kurulan OpenAI; Ilya Sutskever, Elon Musk ve Sam Altman tarafından yonetilecek. Amazon ve Infosys gibi buyuk firmaların desteğini almış durumda. Yapay zeka guvenliği konusu “bunun uzerine calışarak şeytan cağırıyoruz” demesine rağmen surdurulebilir enerji ve insanı birden cok gezegende yaşayan bir ture donuşturme konularıyla birlikte Elon ’un uzerine en cok duşunduğu uc konudan biri…
22. Fermi Paradoksu ve Buyuk Filtre
Fermi Paradoksu bir diğer endişesi. Bir “Buyuk Filtre”den dolayı başka bir zeki yaşam formu olmadığını duşunenler ve bir cok zeki yaşam formu olduğunu fakat bizim onların izlerini bir şekilde goremediğimizi duşunenler iki kampa ayrılmış durumda. Musk hangi fikrin daha olası olduğu konusunda emin değil. Fakat bir “Buyuk Filtre” durumunun olabileceğinden şupheleniyor. Paradoksun cok mantıklı olmadığını ve gun gectikce daha da endişe verici bir hal aldığını duşunuyor. Buyuk Filtre ’yi gecmiş ender bir medeniyet olabileceğimiz ihtimali, Musk ’ın SpaceX ’in misyonuna olan inancını daha da artırıyor: “Eğer gercekten cok nadirsek, hızlı bir şekilde birden fazla gezegene ulaşmamız lazım. Cunku medeniyetimiz guclu değilse, zayıf olan hayatta kalma şansımızı artırmak icin elimizden geleni yapmamız gerekiyor” diyor.
23. Elon ’la bilincin doğası, yaşlanma ve olum uzerine…
Bilinc olarak deneyimlediğimiz, insan seviyesinde bir zekaya sahip olmanın verdiği his midir? Şempanzeden daha akıllıyız ve o da bir tavuktan daha akıllı… Bizden daha zeki bir uzaylı karşısında, bir şempanze bizim icin neyse; biz de onun icin aynen oyle olabiliriz. Elon ’a gore; insan bilinci, evrim surecinde bir noktada aktif hale gelen ve diğer hayvanlarda bulunmayan bir ozellik gibi. İnsanların zayıf birer bilgisayar olduğunu, insandan daha akıllı bir şeyin daha guclu bir bilgisayar olabileceğini duşunuyor; varlığını dahi algılayamadığımız herhangi bir yaratık değil. Yaşlanmayı onleyici teknoloji uzerine yapılan calışmaların verimli olacağını duşunmuyor cunku insanların bir son kullanım tarihi var ve ona gore kimse de bunu değiştiremez. “90 ’lı yaşlarında, cok hızlı koşabilen fakat gozleri cok iyi gormeyen biri yoktur. Sistem bir butun olarak kapanıyor. Bu durumu ciddi bir şekilde değiştirmek icin, genetiği tekrar programlamalı ya da vucuttaki tum hucrelerin yerine yenilerini koymalısınız” diyor. İnsan DNA ’sını tekrar programlamak konusunda genetikcilerin hemfikir olduklarını o yuzden teknik değil ahlaki bir mucadele soz konusu olduğunu vurguluyor.
24. Onun icin calışmak nasıl bir şey?
SpaceX ’de calışanlardan gelen bazı cevaplar şoyle: “Yapacağınız hic bir şey, yeteri kadar iyi değildir. O yuzden 80 saat calıştığınız ve gorunuşe gore yetersiz olan haftaları cekilebilir hale getirebilecek ovgulere değil, kendi katacağınız değere odaklanmalısınız. ”, “Onunla calışmak kesinlikle huzur veren bir tecrube değil. Kendisinden hic bir zaman tatmin olmuyor dolayısıyla etrafındaki hic kimse de onu tatmin edemiyor” ya da “Elon her zaman bilmek ister: ‘Neden daha hızlı ilerlemiyoruz? ’ Her zaman daha iyisini, daha buyuğunu, daha hızlısını ister.” Musk icin calışmak, buyuk bir hayranlık ile hiddeti bir arada barındırıyor. Bariz cehennem gibi bir tempoyu devam ettirmek adına ortaya konan “hınc dolu bir irade” ve “kult haline gelmiş bir yaltaklanma tavrı” temelde duyulan hayranlık dolu saygıda birleşiyor. Musk icin calışan insanlar, sert ve acımasız yonetim tarzıyla ilgili duşunduklerinden bağımsız olarak, onun zekasına, calışma etiğine, cesaretine, kendine bictiği ve geriye kalan tum cabaları ve inisiyatifleri onemsiz hale getiren misyonların ağırlığına saygı duyuyorlar.
25. Doğruluğa olan takıntısı: Ne duşunuyorsa acımasızca ve tumuyle aynısını soyluyor
Verdiği tum roportajlarda coğu zaman aynı cumlelerle aynı şeyleri soyluyor. Durum ne olursa olsun; neyi duşunuyorsa o. Musk ’ın doğruluğa olan takıntısına atıfta bulunanlar; “eğer soylenenlerin doğru olduğuna inanıyorsa, negatif eleştirilerle alakalı herhangi bir sıkıntısı olmuyor hatta bunu memnuniyetle karşılıyor” diyorlar. Genellikle akıl vermeyi amaclayan; “araştırmalara gore”, “bilim adamlarının karşı cıktığı … ” gibi belirsiz ifadelerden nefret ediyor. Diğer otomotiv şirketlerinin asla anlayamayacağı bicimde Tesla Motors ’un reklamını yapmaya şiddetle karşı cıkıyor cunku reklamların manipulatif ve aldatıcı olduğunu duşunuyor. Calışanlarına yonelik zalimce isteklerinde bu durustluğu daha da acıkca ortaya cıkıyormuş. Onu bir tiran olarak gorenler kesinlikle ikiyuzlu olmadığını soyluyorlar. Haftada 80 saat calışmaya zorlanan calışanlar, CEO ’nun 100 saat calıştığını gorunce şikayet etme eğilimleri azalıyormuş. Şirketlerinde “No asshole” prensibini uygulayan Elon Musk ’a tavsiyemiz hepimize kotu ornek olmaması acısından acilen calışma saatlerini azaltması… 😀
BONUS 1: The Big Bang Theory ’nin son bombası… En son The Big Bang Theory ’nin 9. sezonunun 9. bolumune konuk oyuncu olarak katılan Elon Musk, boş vakitlerinde ast-ust demeden hayır kurumlarında calışmanın onemine vurgu yapıyor… İngilizce bilenlere ozel videoların Turkce altyazılısının olmayışı ulkemizde kendisine yeterince onem verilmediğinin de bir başka gostergesi.
BONUS 2: Kendisini daha yakından tanımak isteyenler icin Elon Musk ’un gelecek vizyonu BONUS 3: Elon Musk ’tan başarının 10 kuralı Kaynaklar: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10