Yeşilcam ’dan pek cok efsane isim geldi gecti. Halit Akcatepe, Munir Ozkul, Adile Naşit, Kemal Sunal ve tabii ki Sadri Alışık. Her biri gonullerimize taht kuran bu isimler, Turk sinemasının ustaları niteliğinde. Kendinden sonra gelen isimlere de ilham olan değerli sanatcılar, donemin zorlu şartlarında pek cok başarılı filme imza atmıştı. Biz de bugun sizlere, 50 yıllık kariyerinde 200 ’u aşkın filme imza atan Sadri Alışık ’ı anlatacağız. Doğum gunu olan 5 Nisan ’da buyuk bir saygı ve ozlemle andığımız Sadri Alışık ve yarım asırlık kariyeri.
Sadri Alışık ise 5 Nisan 1925 ’te İstanbul ’un Beykoz ilcesinde doğdu. Alışık, cocukluk yıllarında tiyatroya ilgi duydu ve okul piyeslerinde rol aldı. Beykoz Ortaokulu ’nu ve İstanbul Erkek Lisesi ’ni bitirdi Alışık sahneye ilk olarak, 1939 yılında Eminonu Halkevi ’nde amator olarak cıktı. 1943 ’te Raşit Rıza Tiyatrosu ’nda profesyonel oldu. Kucuk Sahne, Oda Tiyatrosu, Kent Oyuncuları, Oraloğlu gibi topluluklarda pek cok oyunda yer aldı Sadri Alışık ’ın ilk sinema deneyimi ise 1944 yılında Faruk Kenc ’in yonettiği Gunahsızlar filmi ile gercekleşti Ardından, 1961-62 ’de Nejat Saydam ’in yonettiği, başrollerinde Ayhan Işık ve Belgin Doruk oynadığı Kucuk Hanımefendi serisinde rol aldı 1964 ’te ise kariyerinin donum noktası olan rolleriyle hafızalara kazındı. Bu yıllardan itibaren, canlandırdığı Turist Omer ve Ofsayt Osman tipleriyle ile dikkat cekti Alışık 1963 yılında ilk defa Ayhan Işık ’ın başrolde olduğu Helal Olsun Ali Abi adlı polisiye-komedide bir yan karakter olan “Turist Omer” rolunu canlandırdı. Yonetmen Hulki Saner ’in amcasından esinlenerek yarattığı bu karaktere Sadri Alışık da bir asker arkadaşından esinlendiği carpık selamı ve kendi gozlemlerini kattı. Bu filmin başarısının ardından 1964 ’te Yeşilcam ’ın populer cocuk yıldızı Ayşecik ile Turist Omer ’i bir araya getiren ve Turist Omer ’in yine yan karakter olduğu Ayşecik Cimcime Hanım ve Ayşecik Cıtı Pıtı Kız filmleri cekildi. Bu filmlerin gişedeki başarısından uzerine Alışık, 1964 yılında Turist Omer ’in ana karakter olduğu Turist Omer filminde başrol oynadı. Alışık, ilk Turist Omer filminden sonra on yıl icinde 7 filme ulaşacak olan Turist Omer serisinde baş rol oynadı ve geniş kitleler tarafından tanınıp sevildi.
1965 ’te Şaka ile Karışık filminde Ofsayt Osman karakterini canlandırdı. Ozellikle filmin final sahnesindeki performansı cok beğenildi. Film, hicbir işte başarılı olamamasından, “hic gol atamamasından” dolayı adı Ofsayt ’a cıkmış sevimli bir serseri tipi olan Osman ’ın şu repliği ile hatırlandı:
Toplam on yedi film cektiği 1964 yılı, Sadri Alışık ’ın kariyerinin en uretken yılı idi. 1964 yılında başrolde oynadığı filmlerden birisi de 1951 yapımı Aware adlı Hint filminden uyarlanan Avare (1964) filmi idi Alışık, bu filmle birlikte avare, gariban karakterler ile ozdeşleşti. Bu filmdeki repliklerinden biri zaman icinde ikonlaşarak Sadri Alışık imajının bir parcası oldu.
Ote yandan Sadri Alışık, 1964 – 1970 yılları arasında filmlerde seslendirdiği şarkılardan oluşan uc kırkbeşlik plak cıkardı. 1968 yılında ise hem şarkı soylediği hem de hikayeler anlattığı gazino programlarına başladı; Gosterisini tek kişilik bir piyese ceviren Alışık, 1980 ’e kadar surdurduğu gazino programlarını “dunun meddahını bugune uyarlamak istedim” diye anlatmıştır. Sahne şovunda anlattığı “Mujgan” hikayesi cok beğenilince i 1970 ’te Ah Mujgan Ah adıyla sinemaya aktarılmıştır. Gazino programlarının ardından şarkıcılığını one cıkardığı Acı ile Karışık (1969), Menekşe Gozler (1969), Uvey Ana (1971) gibi filmler cevirdi. 71 yılından sonra gazino programlarına ağırlık verdi.
1977 ’de ise Atıf Yılmaz ’ın yonettiği Acı Hatıralar filminde başrol oynadı. Ancak bunun ardından sinemaya 9 yıl ara verdi. Yakın dostu Ayhan Işık ’ın 1979 ’da olumu ile cok sarsıldı ve adeta hayat kusen sanatcı 1986 ’da Şalvar Bank filmi ile sinemaya geri dondu 1986 ’nın ardından, gecirdiği karaciğer rahatsızlığı sebebiyle oyunculuğa yeniden ara verdi. 1990 ’da donemin Cumhurbaşkanı Turgut Ozal ’ın sağladığı imkanlarla karaciğer nakli icin ABD ’ye gitti. Dondukten sonra bir ozel televizyon kanalında Sadri Alışık Halk Show adlı bir program sundu ancak ilk sezonun tamamlanınca bu programdan ayrıldı.
Uzun bir hastalık doneminin ardından 1994 yılında son filmi Yengec Sepeti ’ni cekti. Bu filmindeki roluyle de Mehmet Aslantuğ ’la beraber 1994 Antalya Altın Portakal Film Festivali ’nde En İyi Erkek Oyuncu Odulu ’nu kazandı 50 yıllık kariyeri boyunca 200 ’den fazla filmde rol alan Sadri Alışık, Turk sinemasına ismini altın harflerle yazdırdı ve pek cok odule layık goruldu; Afacan Kucuk Serseri ’deki roluyle 1971 Antalya Altın Portakal Film Festivali ’nde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu, Yengec Sepeti filmindeki roluyle de Mehmet Aslantuğ ile beraber 1994 Antalya Altın Portakal Film Festivali ’nde En İyi Erkek Oyuncu Odulu ’nu kazandı.
Ote yandan Alışık, Alışık, ağırlıklı olarak İstanbul icin yazdığı şiirlerinin toplandığı bir şiir kitabı yayımladı ve yağlı boya ve kara kalem tablolara da imza attı. Şiirleri garip akımından izler taşıyordu. “Acaba Nerdeyim” şiiri şoyleydi:
“Bir sabah uyandığınızda
Beni bulamayacaksınız
Bir hicaz şarkı
Ruzgar olacak denizlerinizde
Uşuyeceksiniz
Bir rıhtımda tiz bir ıslık
Her kundakta yeni bir yalnızlık
Beni bulamayacaksınız
İstanbul ’un uzerinde kavak yelleri
Bir bir gemiler uzaklardan
Sizin eteklerinizde ziller
Sizinle olmayacağım
Anlamayacaksınız.“
Nitekim karaciğer, bobrek, solunum yetmezliği ve kemik iliği hastalığıyla mucadele eden Alışık, 18 Mart 1995 tarihinde İstanbul ’da yaşamını yitirdi Sanatcının anısına, eşi Colpan İlhan tarafından kurulan Sadri Alışık Kultur Merkezi ’nce her yıl Sadri Alışık Sinema ve Tiyatro Odulleri veriliyor.
Usta oyuncunun efsanevi filmindeki unutulmaz replikleri icin “Yeşilcam ’ın Gonlumuzde Taht Kurmuş Oyuncusu Sadri Alışık ’tan 16 Replik” iceriğimize goz atabilirsiniz! Kaynak: 1