Tum dunyayı etkisi alan corona virusu salgını yaklaşık 2.5 yıldır devam ediyor. Viruse karşı geliştirilen aşılar, virusun yayılım hızını duşurdu. Bircok ulkede ise aşılama calışmaları devam ediyor. Corona virusu aşısı oncelikle tek doz yapılmış ardından iki doza ihtiyac duyulduğu belirtilmişti. Bir sure sonra ise ucuncu dozun da gerekli olduğu acıklanmıştı. Şu anda Turkiye ’de 4. doz corona virusu aşısı randevuları verilmeye başlandı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 4. doz aşıların yabancı ulkelere seyahat edeceklere yonelik olduğunu acıkladı. 4. doz aşılar, 3. dozdan 21 gun sonrasına tanımlandı. Peki 4.doz gerekli mi, uzmanlar ne diyor?
Ulkemizde 14 Ocak ’ta başlayan yaygın aşılamada bugune kadar, Pfizer-BioNTech ortaklığıyla uretilen mRNA aşısı ile Cin şirketi Sinovac ’ın urettiği inaktif aşı kullanıldı Haziran sonunda ise 3. doz aşılamaya başlanıldı. Bakan Koca ucuncu doz aşılarla ilgili duyurusunda, “Ucuncu doz aşının faydalı olacağını kararlaştırdık” demiş ancak bu kararın gerekcesini acıklamamıştı 3. doz aşılamaya bir neden olarak, bazı ulkelerde hızla yayılan delta varyantına karşı koruyuculuğu kanıtlanmış bir aşıyla bu doz yaptırmanın varyanta karşı daha fazla koruma sağlaması gosteriliyor. BioNTech ’in kurucusu Uğur Şahin aşılarının delta varyantına karşı da etkili olduğunu soylemişti.
Şahin, “Ucuncu doz aşının bağışıklığı yenilemek icin yuksek bir değere sahip olabileceğini varsayıyorum. Ancak takviye aşılamanın ne zaman ve ne sıklıkta gerekli olacağını henuz bilmiyoruz” demişti. TTB de 29 Haziran ’da Sağlık Bakanlığı ’na gonderdiği mektupta, “Gelinen bu aşamada ucuncu doz aşı uygulaması bir zorunluluk olarak karşımıza cıkmaktadır” ifadelerini kullanmıştı.
4. doz aşı icin randevular verilmeye başlandı Turkiye ’de 3. ve 4. doz aşı uygulamalarının başlatılması temelde Cin aşısı Sinovac ’ın kullanımı ile alakalı. İki doz Sinovac aşısı vurulmuş kişilerde uzun sure koruyuculuğunun az olması nedeniyle, bu kişilere pekiştirme dozu olarak ifade edilen 3. doz aşılar da tanımlandı. 3. dozda ise kişiler Sinovac ya da BioNTech aşısı olabildi.
Bakan Koca ise 4. doz ile ilgili yaptığı acıklamada, iki doz BioNTech ya da uc doz Sinovac aşısı vurulmuş kişilere ilave bir doz daha aşının gerekli olmadığını soyledi ve “Boyle bir tıbbi gereklilik de kesinlikle yoktur” dedi.
Turk Tabipler Birliği ne diyor? Turk Tabipleri Birliği (TTB) ve uzmanlar 4. doz aşı kararını aşı tedarikinde sıkışmaya yol acabileceği ve belirlenen 21 gunluk surenin herhangi bir bilimsel veriye dayanmadığı gerekcesiyle eleştirdi. 4. doz aşı randevularında yaşanan karışıklığın da, aşı karşıtlarına yarayacağı uyarısında bulundu.
Kimler 4. doz aşıyı yaptırmalı? Dorduncu doz aşı ilk başta e-Nabız uygulaması uzerinden sağlık calışanları, 65 yaş ustu kişiler ve bazı oncelikli meslek grupları icin tanımlandı. Ancak daha sonra uygulamada aşı randevuları durduruldu ve yurt dışı seyahati olacak kişiler icin yeniden acıldı. Bu zaman zarfında ise bazı 65 yaş ustu kişilerle bazı sağlık calışanlarının dorduncu aşıları vurulduğu oğrenildi.
Haberturk TV yayınına katılan Ege Universitesi Cocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Zafer Kurugol, 3. ve 4. doz aşı arasındaki surenin kısa olmasına dikkat cekti. Prof. Dr. Kurugol şu acıklamayı yaptı:
“4. dozun 21 gun sonra yapılmasından bahsediliyor, buna gerek yok. Bu kadar kısa surede yapıldığında daha iyi antikor elde etmezsiniz, aksine yan etki riskiniz artar. Calışmalar gostermiştir ki; 1. ve 2. doz arasındaki en iyi sure 9 haftadır. Bu nedenle boyle bir uygulamanın herkese yapılması doğru değil. Yapılacaksa da riskli gruplarda 9 hafta sonra yapılması gerekiyor.”
Kaynak: 1