Arzu Film ’in neredeyse tum filmlerini restorasyonlu olarak Youtube ’a yuklemesi vesilesiyle, hem bu guzel haberi sizlerle paylaşmak, hem de bu vesile ile Yeşilcam Sokağı ’nın en gorkemli ailesini bir liste ile taclandırmak istedik.
Sinemamıza Kemal Sunal ’ı, Şener Şen ’i, Yavuz Turgul ’u ve nicelerini kazandıran, hemen hemen her filminde beyaz perdeden/ekranlardan taşarak, olanca sahiciliği ve sıcaklığı ile izleyicilerin ruhlarına dokunmayı başaran Arzu Film ’e ne kadar şukran duysak az. Sinema tarihimizin 60 ’lı yılların başında Ertem Eğilmez Efe ve Nahit Ataman ile birlikte Arzu Film ’i kurmasaydı bu toprakların gulmeye tutkun vatandaşları olarak Hababam Sınıfı ’ndan, Neşeli Gunler ’den, Sut Kardeşler ’den veya Kibar Feyzo ’dan mahrum kalabilirdik.
Her biri, birbirinden kıymetli, bu olağanustu klasiklere buradan ulaşabileceğini hatırlatır, filmi bir miktar başa almak isteriz.
1. İmparatorluğun Kuruluşu Arzu Film demek oyuncuları, filmleri kadar biraz da Ertem Eğilmez demek elbette. Haliyle sarfedilecek coğu cumle biraz da Turk sinemasının en buyuk dehalarından biri olan Ertem Eğilmez hakkında olacak. Yeşilcam sokağının adresini henuz bilmediği yıllar boyunca Ertem Eğilmez Moda ’da bir bakkal dukkanı işletmeciliği yapmış, Turkiye ’ye ilk langırt makinelerini getiren isim olmuş, kitabevinde calışmış, Tef adında bir mizah dergisi cıkarmış biriydi. Hatta donemin fenomeni olan Mayk Hammer “Cep Romanları”nı Orhan Kemal ’e yazdıran kişi Ertem Eğilmez ’di.
60 ’lı yılların başında Efe ve Nahit Ataman ’la birlikte Arzu Film ’i kurarak, sevdalısı olduğu sinema sektorune giriş yapınca, Turk Sineması icin yepyeni bir donem başlamış oldu.
2. Yeşilcam Sokağındaki İlk Adımlar 1964 ’te Fatoş ’un Fendi Tayfur ’u Yendi ile ilk filmine imza atan Arzu film, sinemamızın seri uretim yıllarına uyum sağlamakta gecikmedi ve takip eden yıllarda ceşitli turlerde bir suru filmler cekti. Senede Bir Gun, bizzat Metin Oktay ’ın başrolunde oynadığı Tacsız Kral, “En İyi Tarihi Film” kategorisinde Antalya ’da Altın Portakal kazanan Bir Millet Uyanıyor bu başlangıc doneminin dikkat ceken işleri oldu.
3. Tarkan Filmleri Arzu film komedi ve melodram turundeki filmlerde daha başarılı olduğunu keşfedene dek neredeyse her turu denedi. Tarihi/Avantur tarzı filmler de bunlardandı. 1972 ’de cekilen “Karaoğlan geliyor” ve Sezgin Burak ’ın olumsuz eserinden uyarlanan Tarkan filmleri ile Yeşilcam ’ın en populer serilerinden birine imza atıldı. Filmlerin başrolunde donemin unlu jonlerinden ve ilerleyen yıllarda pek cok Arzu Film yapımında yonetmen koltuğunda oturacak olan Kartal Tibet vardı
4. Canım Kardeşim
Neresinden ele alınırsa alınsın, kesinlikle bir başyapıt. Gecekonduda mahallesinde hayata bir yerinden tutunma cabasındaki insanların hikayesine tanık olduğumuz bu filmi izledikten sonra okkalı bir yumruk yemeniz cok olası. Kahraman Kıral ’ın, ağabeylerinin yeni dalga izleri taşıyan bir uslupla ele alındığı huznu, samimiyeti bol, alabildiğine ozgun bir film oldu Canım Kardeşim.
Cahit Oben ’in film icin bestelediği muzikler icin soylenecek cok fazla şey yok cidden.
5. Oncekilere Pek Benzemeyen Aşk Hikayeleri ve Halk Sineması Aroması Bol Romantik Komediler Arzu Film filmografisinde ekseriyetle gonul işlerini konu alan ve o klasikleşen “Arzu Film Samimiyeti”nin net şekilde gorulduğu filmleri Oyle Olsun, Ah Nerede, Yalancı Yarim, Delisin(Şemsiye… Şemsiye…) ile orneklendirebiliriz. Yeşilcam ’ın geride bırakılan donemindeki, gozyaşlarının sular seller gibi aktığı, sevenlerin bir turlu kavuşamadığı aşk filmlerinin aksine, komedi ve dramın akıcı bir şekilde harmanladığı halk sinemasına daha yakın eserlerdi bu filmler. Arzu filmin ve Turk Sinemasının onemli işlere imza attığı ve sektorel capta sinemamızın onemli olcude gelişim gosterdiği yıllar 70 ’lerin ortalarına gelindiğinde buyuk bir felaketle karşı karşıya kalacaktı.
6. Seks Filmleri Furyası Arzu Okay Sosyolojik bağlamda bu patlamanın cıkış sebepleri uzerine yapılmış cok fazla yorum var. Kimileri durumu 70 ’lerde ulkeye hakim olan catışma ve teror atmosferiyle, kimileri de yukselişe gecen televizyon kulturunun sinema sektorunu vurması ve seyirciyi salonlara yeniden dondurme girişimleriyle sebeplendirdi. “Beş Dakkada Beşiktaş”, “ İsmet Bu Ne Kısmet”, “Her Yol Helal Zımbala Bilal” gibi fantastik isimlere sahip filmler kısa surede Mine Mutlu, Arzu Okay, Zerrin Egeliler gibi yıldızlarını yarattı. Yaşanan kriz ve maddi zorluklar sebebiyle pek cok tiyatro ve sinema emektarı işsiz kalmamak adına, bu filmlerde rol almak zorunda kaldı. O doneme kadar nitelikli bir aşama kaydeden Turk Sineması ’na buyuk darbe vuran donemin finali de 12 Eylul 1980 tarihine gelindiğine yine bir darbe ile gercekleşti.
Arzu Film seks filmleri furyasının patladığı donemde, cektiği birbirinden başarılı filmlerle adeta Fetret Devri ’ni yaşayan sinemamızın ihtiyacı olan oksijeni sağlayan kurum oldu
7. Tatlı Dillim Filmi ve Bir Starın Doğuşu Tatlı Dillim filmi Arzu Film bunyesinde yer alan en ozel filmlerden biri kesinlikle. Bunun sebeplerinden biri de Kemal Sunal ’ın beyaz perdede yer aldığı ilk film olma ozelliğini taşıyor olması. Filmde figuran olarak, yolu koyden gecen, antrenorluğunu Zeki Alasya ’nın yaptığı bir basketbol takımının oyuncusu rolunde karşımıza cıktı Kemal Sunal. Ertem Eğilmez işine yuksek tutkuyla bağlı bir duayendi. Filmleri vizyona girdikten sonra sinema sinema gezer, filmlerinde seyircilerin nerelere, hangi sahnelere gulduğune bakar ve notlar alırdı. Eğilmez, Tatlı Dillim gosterimlerinde filmde pek repliği olmamasına rağmen, Kemal Sunal ’ın ekranda her gorulduğunde reaksiyon aldığını gorunce ondaki cevheri farketti ve Arzu Film bunyesindeki pastadan kendisine daha fazla dilim vermeye başladı. Yine yardımcı rollerdeki Oh Olsun, Yalancı Yarim, Koyden İndim Şehire ve Mavi Boncuk performanslarının ardından cok kısa bir sure sonra Salako(1974) ile kendisine ilk başrol emanet edildi ve boylece Turk Sineması ’nda yepyeni bir fenomenin doğuşu başladı. Kemal Sunal listede bahsi gecen(ve gececek olan) Hababam Sınıfı, Tosun Paşa vb. klasiklerinin yanı sıra Kibar Feyzo, Copculer Kralı filmlerini de Arzu Film bunyesinde cekti.
8. Arzu Film ’in Bizlere En Buyuk Armağanı: Hababam Sınıfı
Arzu Filmin en onemli projelerinden biri Hababam Sınıfı oldu tabii ki. İlk olarak Ulvi Uraz Tiyatrosu ’nda(Zeki Alasya, Metin Akpınar, Kemal Sunal Ulvi Uraz Tiyatrosu cıkışlıdır) sahnelenen eser, Ertem Eğilmez ’in fikriyle beyaz perdeye aktarıldı. Ertem Eğilmez gazete ilanı ile cast calışmalarına başladığı Hababam Sınıfı oyuncuları cekimlerden başlamadan haftalar once kampa girdi ve cekimlerin yapıldığı okulda birbirleriyle bolca vakit gecirip, kaynaşma fırsatı buldu. Cekimler başladığında ekip gercekten de Hababam Sınıfı olmuştu anlayacağınız. Muazzam bir uyum yakalayan oyuncu grubu, Rıfat Ilgaz ’ın yarattığı unutulmaz karakterlerle, Sadık Şendil ve Umur Bugay ’ın harika senaryoları ve Ertem Eğilmez ’in benzersiz dehasıyla birleşince başarı kacınılmaz oldu tabi. Hababam Sınıfı filmlerinin başarısıyla Ertem Eğilmez artık filmleri merakla beklenen, ulke capında buyuk bir unun sahibi bir sinema adamıydı artık.
9. Aile Filmleri Arzu Film klasiklerine değinmişken, cok ozel bir film grubunu da es gecmemeli. Bizim Aile ile başlayan, Aile Şerefi, Gulen Gozler devam edip Neşeli Gunler ’le zirve noktasına ulaşan aile filmlerinde, izleyici samimiyeti, komediyi, uzuntuyu aynı netlikte beyaz perdede gorme şansı buldu. Aile Şerefi ve Bizim Aile dram unsularının daha hakim olduğu filmler olurken, tipik Turk ailesinin gundelik yaşantılarını kuvvetli ve sahici catışmalarla besleyip, lezzetli bir mizah sosuyla, sade ve yalın bicimde anlatan Gulen Gozler ve Neşeli Gunler gonullerde benzersiz yerlerin sahibi oldu.
10. Tarihin Komediye Doyduğu Anlar
Sut Kardeşler, Şaban Oğlu Şaban, Tosun Paşa, Şekerpare filmleri de, Arzu film ailesi mensuplarının hemen hemen her filmde dokturduğu, coğunun virtuozluk mertebesine eriştiği ziyadesiyle başarılı olmuş filmler olarak karşımıza cıktı.
11. Yetenek Avcısı Bir Goz Ve Onu Parlatmasını İyi Bilen Bir Kurum
Karakter oyuncularına başrol teslim ederek zaten hali hazırda radikal bir yol haritası cizmişti Arzu Film. Ve bu şansı verdiği hemen hemen herkes Turk sinemaseverlerin gonlunde benzersiz guzellikte yerler işgal etmeyi başardı. Bununla beraber Arzu film kendi keşfettiği isimleri sinemamıza kazandırmasıyla da dikkat ceken bir ekol oldu. Kemal Sunal, Şener Şen, İlyas Salman, Yavuz Turgul ve daha niceleri… Kemal Sunal ’ın hikayesinden onceki maddelerde bahsetmiştik. Meraklısı icin maddeye birkac ismin oykusunu de kısaca ekleyelim. Yeşilcam ’ın en nevi şahsına munhasır isimlerinden biri Ali Şen ’in oğlu Şener Şen, oyuncu olmadan evvel oğretmenlikten şoforluğe, reji asistanlığından turlu işlere kadar bir suru işte calışıyor. Şehir Tiyatroları ’nda parlak performanslar gosterdiği donemde Ertem Eğilmez kendisine“Badi Ekrem” rolunu teklif etmesiyle, kariyerinde buyuk bir donum noktası yaşanıyor. Gerisi hepimizin malumu zaten. İlyas Salman da Şehir Tiyatroları ’nda beraber calışma fırsatı bulduğu Şener Şen ’in onerisiyle Arzu Film ailesine katılıyor. Yine sinemamızın onde gelen yonetmenlerinden olan Yavuz Turgul ile senarist olarak başladığı kariyerinde Arzu Film tarafından keşfedilen isimlerden. Kendisi yonetmenliğiyle ustalık payesini elde etmişse de unutulmaz filmlerin senaryolarında imzası olan isimdir aslında. Banker Bilo, Şekerpare, Tosun Paşa, Sultan, Erkek Guzeli Sefil Bilo, Tarkan Guclu Kahraman, Hababam Sınıfı Gule Gule, (Arzu film bunyesinde cekilmemiş olsa da Davaro) filmleri Arzu Film bunyesinde filme donuşen Yavuz Turgul senaryolarıdır. Soylenenlere gore Ertem Eğilmez kendisini Ses Dergisi ’nde yazarken keşfedip, Arzu Film bunyesine dahil etmiş.
12. Başarının şifreleri Filmlerdeki sıcaklığın ve samimiyetin sebeplerinden biri de Ertem Eğilmez ’in tutkulu ve işine disiplinle bağlı bir sinemacı olmasının yanında, yapım şirketi bunyesinde bir aile oluşturmasıydı. Ona gore bir filmin ortaya cıkış surecinde senaryo her zaman en başta gelmeliydi. Filmlerin hazırlık surecinde Sadık Şendil, Yavuz Turgul, Umur Bugay gibi usta isimlerin kaleminden cıkan senaryoları uzerinde aylarca calışan ve bu calışmalara oyuncularını da davet eden bir duayendi o. Munir Ozkul, Kemal Sunal, Metin Akpınar, Zeki Alasya gibi isimlerin dahil olduğu okuma seanslarında bu oyuncuların tiyatro gecmişlerinden istifade etmekten hic cekinmedi. Onun icin diyalog ve diyalogda akıcılık cok onemliydi. Sinematografide de senaryodaki bu akıcılığı engellemeyecek dinamik bir gorsel dil oluşturuldu. Bu basit, hazmı kolay teknik Arzu Film ekolune ait eserlerin yeni kuşak tarafından da beğeniyle izlenmesinin anahtarı olarak değerlendiriliyor.
13. Senaryo Demişken… Tam bu noktada Turk Sinema tarihinin en iyi senaristlerinden biri olarak kabul edilen 180 kadar filmin senaryosunun sahibi Sadık Şendil ustadan bahsetmemiz gerek. Arzu Film ’in oyunun her iki yonunu de başarıyla oynayabilen orta sahası Sadık Şendil, bir cok farklı turde aynı kaliteyi yakalayabilen nadir sinema emekcilerimizden. Onu ne kadar ovsek az. Arzu Film ’de ne denli onemli bir yere sahip olduğu sadece imza attığı senaryolara bakarak bile anlayabiliriz aslında. Canım Kardeşim, Koyden İndim Şehire, Mavi Boncuk, Salako, Neşeli Gunler, Bizim Aile, Gulen Gozler, Hababam Sınıfı Sınıfta Kaldı, Hababam Sınıfı Tatilde, Sut Kardeşler, Şaban Oğlu Şaban, Ah Nerede, Oyle Olsun, Banker Bilo, Cennetin Cocukları, Senede Bir Gun, Tarkan Viking Kanı, Tatlı Dillim Sadık Şendil ’in senaryosunu yazdığı filmlerden sadece bazıları…
14. 12 Eylul sonrası Arzu Film İşleri
80 ’lerin başında ilik kanserine yakalanan Ertem Eğilmez tedavi sureci boyunca tutkunu olduğu sinemadan hic ayrı duşmedi. Arzu film yapımlarının 80 ’li yıllarına baktığımız zaman Şener Şen ’in yıldızlaştığı filmler biraz daha on plana cıkıyor. Banker Bilo, Şekerpare, Milyarder, Selamsız Bandosu ve Arabesk bu filmlerdendi. Komedi unsurlarının yanında sosyal konulara da daha fazla dokunan filmlerin işledikleri hikayeler, fazlasıyla darbe sonrası Ozal donemi Turkiye ’sinin etkisindeydi.
Arabesk Filmi ve Kaptansız Kalan Bir Gemi
Gani Mujde ’nin senaryosunu yazdığı, Mujde Ar ve Şener Şen ’in başrolunu oynadığı, Uğur Yucel ’e “En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Odulu”nu getiren, Turk filmi klişelerinin tiye alındığı efsane film Arabesk, Ertem Eğilmez ’in son filmi oldu. İlerleyen hastalığına rağmen kendisinin, tum sağlık sorunlarını yok sayarak sete gelip filmi cektiği soylenir. Aynı yıl(1988) cekilen Vasıf Ongoren ’in tiyatro oyunundan uyarlaması Zengin Mutfağı, 80 ’ler donemi Arzu film yapımlarının sonuncusuydu.
21 Eylul 1989 ’da Ertem Eğilmez ’in vefatının ardından Turk Sineması ’nın altın cağı da bir anlamda kapanmış olur.
16. 90 ’lı yıllarda Arzu Film
Ertem Eğilmez sonrası Arzu Film, uzun bir sessizlik doneminin ardından 90 ’lı yılların ortalarında urunler vermeye devam etti. 1996 ’da Işıklar Sonmesin, 1999 ’da Asansor ile Kahpe Bizans ve 2000 yılında Hemşo filmleri “Milenyum”a geciş yaptı.
17. Hababam Sınıfı Yeniden Hababam Sınıfı 2003 yılında yeni oyuncular ve orijinal kadronun birkac isminin iştiraki ile “Hababam Sınıfı Merhaba” olarak yeniden izleyici karşısına cıktı. Ancak ne yazıki “Hababam Sınıfı Askerde, Hababam Sınıfı 3,5 gibi” filmlerle devam eden bu yeni seri, onlarca “Keşkeye” ve “Ne gerek vardı”ya sebebiyet vermekten oteye gidemedi. Yine de eski filmlerden oyuncular ve anılarla yeniden bir araya gelmek biraz da olsa mutlu etmeyi başardı. Bu donemden, gunumuz tarihine dek yer alan zaman diliminde Arzu Film ’in en “Dikkate değer” eserleri, Maskeli Beşler filmleri oldu.
18. Son, Fin, The End
Sonrasında olup bitenler Arzu Film ’in hatırasının ve hayatlarımıza kattığı guzelliklerden bir şey goturmez, eksiltmez elbette. Altın Cağ tarihsel olarak sona ermiş olsa da yukarıdaki maddelerde bahsini ettiğimiz filmler hala hayatlarımızın icinde, gundelik yaşantımızın coğu noktasında aynı samimiyet ve sıcaklıkla yaşantısını surdurmeye devam ediyor. Arzu Film yapımları halen dahi televizyonda her yayınlandığında sosyal medyada gundem olmayı ve reytinglerde ust sıralarda yer almayı başarıyor. Kendimize “Acaba cocukluk/genclik nostaljisiyle mi bu filmlerle boylesine guzel bağ kuruyoruz?” diye soracak olduğumuzda, bizden sonra gelen kuşakların bu filmlerin hastası olduğunu gorup, cevabımızı alıyor, Arzu Film yapıtlarının zamansızlığına ve olumsuzluğune tekrar tekrar hayran oluyoruz. Yaşadığımız cehennemde gulmenin kıymetini herkesten cok bilmesi gerekenler olarak o isimlere, o aileye, ve o filmlere gercekten cok şey borcluyuz.
Saygı ve minnetle…