Amerika Birleşik Devletleri ’nde, yayın hayatına 1845 ’de başlayan ve en eski dergilerden biri olarak bilinen populer bilim dergisi Scientific American ’da 2011 ’de bir makale yayımlandı. Toronto Universitesi oğretim uyesi psikiyatr Keith Oatley ile Ingrid Wickelgren ’in yazmış olduğu makale; edebiyat eserlerinin insan beynine olan etkilerini iceriyor. Buna gore romanlar gercek duygularımızı etkileyebilme ve onlara dokunabilme ozelliğine sahip eserler butunu. Bir romandaki iyi orulmuş bir kurgunun etrafındaki karakterle kurduğumuz bağlar sosyal ve duygusal zekamızı etkileyebiliyor. Adeta gercek bir yaşam deneyiminin ardından kazanacağımız ozelliklere, romanlar sayesinde ulaşabiliyoruz. İşte araştırmanın listelediği ve insan beynini etkileyen 10 roman!
1. Genc Werther ’in Acıları – Johann Wolfgang von Goethe
Yayımlandığı ilk yıllarda -1770 ’lerde- bircok kişinin intiharına sebep olan eser, listemizin ilk sırasında yer alıyor. Tum sınırları aşmış evrensel bir yapıt olan Genc Werther ’in Acıları ’nı yazar henuz yirmi beş yaşındayken yazmış. Karşılıksız aşkından dolayı intihar eden Werther ’in şiirsel ve tutku dolu sozleri insanın zihnini en cok etkileyen eserlerin başında geliyor. Hassas ve narin yapılı bir ressam olan Werther ’in, hayalî dostu Wilhelm ’e yazdığı mektuplardan oluşan eser buyuk bir aşka karşılık alamamanın, aklın yerine duygusallığın gectiği buyuk bir yapıt.
Amazon ’da Fiyatını Gor

2. Aşk ve Gurur – Jane Austen
Aşk ve Gurur, Jane Austen ’in yirmili yaşlarının başındayken yazdığı ve bir klasik halini alan romanıdır. ‘ ’Gurur ve Onyargı ’ ’ olarak da bilinir. Zengin bir beyefendi ile yoksul bir ailenin taşralı bir kız cocuğu arasında gecen catışma anlatılır. Bennett ailesinin hanımefendisi Mrs. Bennet ’in tek amacı kızlarını zengin bir ailenin ferdiyle evlendirmektir. Eşi Mr. Bennet ise tam aksine sağduyulu ve akıllı bir babadır. Ailenin genc kızlarından Elizabeth Bennett ile varlıklı ve toprak sahibi Fitzwilliam Darcy arasında gecen ve icerisinde servetten kaynaklı gururun, yoksulluk kaynaklı onyargının olduğu bu ilişki bir klasik halini almıştır.
Amazon ’da Fiyatını Gor

3. Kızıl Damga – Nathaniel Hawthorne
Kadim ve buyuk coğunluğun yureğine işlemiş geleneklerle korpe ve ateşli tutkular catışırsa sonuc ne olur? Kızıl Damga; 17. asrın Boston kentindeki katı ve ananevî dunyayla ihtirasların yuzleşmesini anlatıyor. Tutkulu bir genc kadın, onun urkek Âşığı ve intikamdan başka gozu bir şey gormeyen ihtiyar bir koca romanın kahramanları. Evli ve genc kadın işlediği zina sucundan oturu uzerinde kızıl bir harf taşımak zorunda kalır. Ancak bu kadın sahip olduğu gucun ve gelmekte olan modern kadın figurunun bir temsilcisi olduğunun farkındadır. Onun ardına saklanan korkak Âşık ile ihtiyar koca ise gitmekte olanı, bir nihayeti temsil etmektedirler.
Amazon ’da Fiyatını Gor

4. Madam Bovary – Gustave Flaubert
Fransız edebiyatının, temsil ettiği değer ve işaret ettiği sosyal ilişkileri gereği en onemli romanlarından biridir. Madam Bovary; 19. yuzyıl Fransız kadınının kapana kısılan hayatını ve devrin kadın erkek ilişkilerini bize cıplak bir şekilde gosterir. Bir doktorla evlenip taşrada standart bir hayat yaşamaya gonlu razı olmayan Madam Bovary, okuduğu romanlardaki tutkulu hayatları istemektedir. Eser işte bu başına buyruk kadının, mutsuzluğa boyun eğmemesi ve bu uğurda giriştiği her turlu fedakÂrlığı anlatır.
Amazon ’da Fiyatını Gor

5. Middlemarch – George Eliot
Kitabın Turkce tanıtım yazılarında eserin şohreti şu cumleyle anlatılır: pek cok eleştirmen tarafından İngiliz edebiyatının en buyuk, gorkemli kurgu eseridir. George Eliot, diğer eserlerinden de bilindiği uzere insan tabiatının derinliklerine inme meselesinde, cağdaşlarına kıyasla onemli merhaleler kat etmiştir. Middlemarch ise yazarın 1869 ila 1871 arasında yazdığı sekiz kitaptan oluşur ve olgunluk eseri olarak kabul gorur. Roman 1820 ’lerin sonunda Middlemarch adlı hayalî bir kasabada gecse de tabii ki yazarın gorup tanık olduğu ilişki ve duzenleri icerir. Viktoryen devrindeki kadınların statuleri, din, politika, eğitim, evlilik ilişkileri gibi hayatın kritik konuları romanın ele aldığı başlıca konulardır.
Amazon ’da Fiyatını Gor

6. Anna Karenina – Tolstoy
Dunyanın en buyuk romancı ve yazarlarından Tolstoy ’un, tum devirlerin en iyi romanlarından biridir Anna Karenina. Roman sizi şu acılış cumlesiyle karşılar: “Mutlu ailelerin hepsi birbirine benzer, her mutsuz aileninse kendince bir mutsuzluğu vardır.” Sevgiden mahrum bir evlilik yaşayan Anna, akıl almaz bir şekilde Kont Vronsky uğruna sahip olduğu tum konfordan vazgeciyor. 19. asır Rusya toplumundaysa bu davranışın hoş karşılandığı soylenemez. İsyankar romantik Anna ile karizmatik bir asker olan Vronsky arasındaki huzunlu aşk hikÂyesi donem Rusya ’sını, toplumdaki carpıklıkları ve ikiyuzlulukleri gormek bakımından da oldukca faydalı. Anna Karenina her devirde tarihin en buyuk romanlarından biri olarak kalacak.
Amazon ’da Fiyatını Gor

7. Bayan Dalloway – Virginia Woolf
Eser bir kadının gun boyu yaşadığı duygu ve duşunce durumlarını işler. Romanın kahramanları olan Septimus Warren Smith ile Clarissa Dalloway birbirleriyle asla karşılaşmamışlardır, ancak Septimus ’un olumu uzerine Clarissa ile aralarında bir bağ kurulur. Clarissa kendini, Septimus ’un yerine koymuştur. Bir parlement uyesi ile evli olan Clarissa mutlu değildir; zira erkeklerden ziyade kadınlara ilgi duyar. Roman tum bu calkantılı dunyalar icerisinde Clarissa ’nın kafasında, gecmiş ve bugun arasındaki git gellerle oruludur.
Amazon ’da Fiyatını Gor

8. Sevilen – Toni Morrison
Bir mucadelenin ve taviz vermemenin oykusudur Sevilen. Koleliğe iceriden bir bakışın işlendiği eserde; cocuklarıyla beraber kole duzeninden kacan bir kadının ozgurluk mucadelesi anlatılmaktadır. Yazarına Pulitzer Odulu ’nu de kazandıran Sevilen ’de, Sethe karakteri hem kadınlık hem de annelik ile bir ic hesaplaşma haline giriyor. Afro – Amerikalıların yaşamlarına ışık tutması bakımından da tarihî bir ağırlığa sahip olan eser, cok kereler de tum zamanların en iyi romanları arasında kabul edilmiştir.
Amazon ’da Fiyatını Gor

9. Utanc – J.M. Coetzee
1999 Booker Roman Odulu ’nu kazanan Utanc; Guney Afrika ’da carpıcı ve dehşetli bir donuşum yaşayan toplumu anlatıyor. İki evliliğinden sonra şimdi bekÂr olan, elli yaşlarında ve bir kız babası Prof. Lurie ’nin oykusu bize sosyal, siyasî ve bireysel donuşumler yaşayan o coğrafya insanını tanıtıyor. Mektepten bir oğrencisiyle girdiği ilişki sonucu okuldan ayrılan, eski karısı tarafından da alaya alınan Lurie icin tek samimi ve dostane yer kızı Lucy ’nin ciftliğidir. Irk ayrımının, kudurmuşcasına yaşanan bir şiddetin anlatıldığı Utanc ’ta yazar yumuşak ve pamuk olmak gibi bir derde duşmeden, carpıcı ve yaman bir şekilde bildiklerini aktarıyor.
Amazon ’da Fiyatını Gor

10. Gonulsuz Koktendinci – Mohsin Hamid
Başarılı, ‘ ’secilmiş ’ ’ ve tam anlamıyla sistemin adamı olmayı başaran bir genc adamın Amerika ’daki yaşamının, 11 Eylul sonrası nasıl değiştiğini, nasıl her şeyi bırakıp memleketi Pakistan ’a geri donduğunu anlatıyor eser. Cok başarılı, etkileyici ve gunumuze ışık tutan şahane bir yapıt. Doğu ile Batı ’nın catışması cok gercekci ve akıcı bir dille anlatılmış. Eserin tanıtım yazısında her şey o kadar berrak ki: ‘ ’Kahramanı Cengiz, Amerika ’ya okumaya giden yetenekli, zeki, pırıl pırıl Pakistanlı bir genc. Princeton Universitesi İşletme Bolumu ’nden mezun olur. Sınıfının birincisi, okulun en iyisidir. Toplumdaki seckinler arasına katılır. Tum dunyadan kendisi gibi yetenekli, gelecek vadeden gencler Amerika ’ya gelerek, Amerikan ruyasına bir an evvel dahil olabilmek icin canla başla calışırlar. O da hırslı, azimlidir. Ve cok cok az sayıda işletme mezununun girebileceği, hatta hayal edebileceği prestijli bir Amerikan firmasında muhteşem bir iş edinir. Artık senede seksen bin dolar kazanmakta, business class ucmakta, son derece şık giyinmektedir. Bundan sonra tek yapması gereken, kendini kapitalizmin ritmine uydurmak, devamlı calışmak, paralanmak ve yukselmektir. Bir Amerikalı genc kadına Âşık olması onun “Amerikanlaşma”sını once kolaylaştırır, ancak hikÂye ilerledikce beklenmedik bicimde zorlaştırır. Mohsin Hamid bu “secilmiş”, “suruden ayrılmış”, fazlasıyla Amerikanlaşmış Pakistanlı gencin nasıl olup da 11 Eylul sonrası kendi icinde derin bir kimlik bolunmesi yaşadığını, etrafındaki herkesten ve her şeyden soğuduğunu, tepkisel ve kindar olduğunu ve son tahlilde Amerika ’yı terk edip Pakistan ’a donmeyi sectiğini anlatıyor kitabında. ’ ’
Amazon ’da Fiyatını Gor

Kaynak: 1