Emiliano Zapata Biyografisi Emiliano Zapata Salazar, 8 Ağustos 1879 - 10 Nisan 1919 yılları arasında yaşadı ve 1910 yılında patlak veren Meksika devriminde, kurduğu ve yonettiği Guney Kurtuluş Ordusu ile birlikte başkan Porfirio Diaz'a karşı verilen mucadelenin onderi oldu.
Gabriel Zapata ve Cleofas Salazar'ın on cocuğundan dokuzuncusu olarak, Anenecuicilo koyunde dunyaya geldi. 17 yaşına geldiğinde babasını kaybetti ve ailesine bakmak zorunda kaldı. Bu sıralarda Meksika Porfirio Diaz tarafından diktatorlukle yonetilmekteydi. Zapata'nın ailesi, Anenecuilco koyundeki pek cok aile gibi varlıklı olmamasına ve her an buyuk bir yoksullukla karşı karşıya kalma tehlikelerine rağmen, diktatorluk yonetimine boyun eğmeyerek topraklarını korumaya devam etti. Zapata, gosterişli ve zengin gorunumu ile her nekadar toprak sahiplerine yakın bir izlenim uyandırsa da, koyunde saygı duyulan ve hayranlık beslenen biri haline geldi. Bu durum onu, otuz yaşına geldiğinde yaşadığı koyun koruma komitesinin lideri yaptı. Bu goreve gelişinden bir yıl sonrada Meksika devrimi gercekleşti.
Zaman icinde yaşadığı koyun lideri olmaya başlayan Zapata, ciftcilerin hakları icin mucadele vermeye başladı. Barışcıl yollarla toprakları koylulere yeniden paylaştırmak istedi fakat bu konuyla ilgili yıllar suren cabalarının yanıtselesini silahlanarak surdurmeye karar verdi.
1910 yılına gelindiğinde diktator Porfirio Diaz iktidarı, Francisco I. Madero'nun adaylığıyla tehdit edilmeye başladı. Zapata, ulkedeki duzenin değişmesi icin gercek bir fırsat olarak gorulen Modero ile gizli bir ittifak kurdu. Bu yıllarda ulkedeki huzursuzluk gerilla gruplarının kurulmasını tetikleyecek noktaya geldi. Zapata da Morelos'ta kurduğu Ejército Libertador del Sur" un komutanlığını ustlendi. Mayıs 1911'de, Pancho Villa ve isyancı koylulerin desteği ile Diaz yonetimi yıkıldı.
Francisco I. Madero'nun yonetiminde bazı yeni toprak reformları yapıldı ancak bu reformlar ve icraatlar Zapata'yı tatmin etmedi. İkili arasındaki ittifak 1911 yılında tamamen sona erdi. Bu ittifakın bitmesiyle Zapata, Meksika'nın en radikal reform planı olan "Plan de Ayala"yı yaptığı guneybatı Puebla'daki dağlara yerleşti.
Oaxaca'lı bir anarşist olan Ricardo Flores Magon'dan etkilenen Zapata, ilk kez "toprak ve ozgurluk" sloganını dile getirdi ancak, Zapata'yı anarşizm ile, daha sonra kurduğu ordunun komutanlarından biri olan, Otilio Montano Sanchez adlı bir oğretmen tanıştırdı. Zapata daha sonra "Zapatista"ları Madero'ya karşı olan devrimci bir grup olarak ilan etti. Kurduğu ozgurluk ordusunu harekete geciren Zapata, eski bir Madero yanlısı olan Pascual Orozco ve Amerika sınırı yakınlarında yaşayan Emiliano Vazquez Gomez ile bir ittifak kurdu. Sınıra yakın yaşayan Gomez sayesinde ordusunun silah ihtiyacını karşılayabildi. Durumu oğrenen Madero, Zapata'yı silahsızlanması konusunda uyardı ancak Zapata insanların haklarının hemen verilmemesi durumunda silahlı mucadeleyi surdureceğini soyledi. Daha sonra Madero tarafından gorevlendirilen pek cok komutanın ikna cabaları da yetersiz kaldı.
1913 yılında Madero'nun Victoriano Huerta tarafından oldurulmesiyle, Zapata'nın ordusuna olan destek daha da arttı ve kuzeyde Pancho Villa'nın onderliğindeki Villistas grubunun kurulmasına yol actı. Huerta hapisanedeyken bir Zapatista'nın anlattığı Zapata'nın buyuk devrim planına hararetle karşı cıktı.
Huerta'nın bu yaklaşımı daha sonra, Venustiano Carranza adındaki meşrutiyetci bir lider tarafından bertaraf edildi. Bunun ardından da yeni yonetimi belirlemek icin bir kongre toplandı. Zapata, katılımcıların hicbiri secilerek gelmediği icin bu kongreye katılmayı reddetti, ancak incelenmesi ve değerlendirilmesi icin "Plan de Ayala" kongreye gonderildi. Daha sonra kendisini başkan ilan eden Carranza, Zapata'nın başına koyduğu odulle, Zapatista'ları kendi icinde bolmeye calıştı. Bu planlarıyla Zapata'yı alt edemeyen Carranza, Zapata'yı uzlaşmak icin cağırdığı goruşmede kurduğu pusuyla 10 Nisan 1919'da oldurdu. Zapata'nı olumunde sonra yavaş yavaş dağılmaya başlayan Zapatista'ların bir coğu, daha sonra orduda ve yonetimde yer aldılar.
Zapata, olumunden sonra da, ulkesinin en onemli halk kahramanı olarak anılmaya devam etti. Zapata'nın planladığı devrimin ilk kıvılcımlarının parladığı Chiapas'ta, bircok cadde, sokak ve ilce adı Emiliano Zapata olarak değiştirildi.