orgutsel iletişim orgutsel iletişimin onemi orgutlerde iletişim orgutlerde iletişimin onemi ve yeni bilgi teknolojileri
ORGUTSEL İLETİŞİM
Orgutler insanların gereksinimleri karşısında ortaya cıkan yapılardır. Yeryuzundeki ilk orgutler,insanların birtakım gereksinimlerini karşılamak amacıyla verdiği uğraşlar sırasında,bu ihtiyacını başka birinin ya da birilerinin yardımı olmaksızın karşılayamacağını anlamasıyla ortaya cıkmıştır. ( 1 )

Boylece insanlar,sosyal hayatın başlangıcından itibaren bilgi,kabiliyet,guc ve zamanlarının kendi istek ve gereksinimlerini karşılamada yetersiz olduğunu anlamış ve her zaman işbirliği yapma ihtiyacı duymuştur. Bu nedenle de,ortak amaclarını gercekleştirmek icin belirli yapı,kural ve sureclerle bağımlı olarak bir araya gelmişlerdir. ( 2 )

İnsanların her turlu gereksinimlerini karşılamalarında bireysel cabalarına gore,orgutsel cabaların daha etkili olması nedeniyle,orgutlerin sayısı ve turleri de insan ihtiyaclarına paralel olarak artmış ve onemli boyutlarına ulaşmıştır. Devletten aileye,kar amaclı işletmelerden vakıflara,uretim sektorunden hizmet sektorune değin kucuk ya da buyuk kar amaclı ya da kar
amacsız bir takım orgutler oluşmuştur. ( 3 )

Surekli değişim ve gelişim gosteren toplumsal yapı icinde bilginin teknolojik yeniliklerle hızla akışı,insanların ait olduğu orgutlere daha bağımlı hale getirmektedir. Değişsen toplumsal yapı icinde orgutlerde surec icerisinde değişim ve gelişim gostermişler insanların ihtiyaclarına yanıt verecek nitelik kazanmaktadırlar.
Bu nedenlerle orgut toplumla bir denge sağlamalıdır. Bu yapı orgutte acık bir sistem ve karşılıklı etkileşim sağlamaktadır.
Orgutler de biyolojik ya da mekanik sistemler gibi bir cok parcadan oluşmuş birer toplumsal sistemlerdir ve bunlar diğer acık sistemler gibi cevreden girdi alıp onu işleyen ve cevreye cıktı veren birere acık sistemdir. Bu ozelliği ile orgutler toplumla karşılıklı etkileşimi yerine getiren bir fonksiyona da sahiptirler. ( 4 )

Orgut : ozunde bir grup insanın belli amaclar doğrultusunda tasarlanmış işbirliğine dayanan birlikteliği ile oluşan toplumsal bir sistemdir. İnsanları bir araya getirecek ve birbirleriyle etkileşim icinde bulunmalarını sağlayacak temel unsur “ortak amac”lardır.İnsanlar belirli hedeflere ulaşmada “bicimsel yapı” icinde bir araya geldiklerinde orgutu yaratmış olurlar ( 5 )

Aileler,cemaatler,kucuk gruplar,arkadaş grupları gibi,uyeleri arasında etkileşimin,uyelerin birbirine karşı besledikleri duygularını,her uyenin rolunu,faaliyet ve gorevlerinin zamanla oluşup geliştiği orgutler sosyal orgutlerdir.
Sosyal yaşamın tum etkileşimlerinde yer alan iletişim olgusu,cağın hızla değişen rekabet ortamlarında yer alan orgutler acısından da buyuk onem taşımaktadır. Orgutler,”uretim” icin bir araya gelmiş,değişik goruş ve bilgilere sahip,farklı ama ortak amaca ulaşmak icin bir birlerine bağlayan orgutsel iletişimin sistemleri ise uretime yonelik,uzlaşmayı salamaya yonelik sistemlerdir. Daha geniş bir acıdan bakıldığında ,orgutler,yalnız uretime yonelik orgut ici işbirliği ve ortak goruş sağlama cabasının dışında “dış dunya” ile ilişki kurma cevreden aldıkları bilgiyi orgute icindeki bilgi işlem merkezlerine aktarıp bir strateji oluşturarak belirsiz,rekabetci ve dinamik cevre şartlarına uyum gosterebilme cabasının da icerisindedirler. Gerek orgut icerisindeki uyum,ortak goruş ve koordinasyon sağlamaya,gerekse de orgut dışı adaptasyon ve bilgi giriş cıkışına yonelik bu eylemlerdeki başarı,orgutlerde etkin bir iletişim oluşturmakta saklıdır. ( 6 )

Bu nedenle orgutlerde iletişimin onemi her gecen gun artmaktadır. Teknolojinin gelişmesi ile hızla gelişen iletişim akışı,orgutlerin buyumesi ve karmaşık hale gelmeleri,alanlarına gore uzmanlaşması oğutlerde iletişimin oneminin artmasının etkenleridir.

İletişim,orgutlerde yoneticilerin doğru kararlar almalarına yardım eden temel bir oğedir. Ozellikle yoneticilerin yetki boyutlarının diğer işgorenlerle gore oranla geniş olması ve alacağı kararların işletmenin geleceğini doğrudan etkileyecek olması,yoneticilere verilen bilgilerin doğru olmasını gerekli kılmaktadır. Aksi taktirde,yoneticilere verilecek yanlış ve eksik bilgiler işletmelerde calışan tum işgorenlerin calışmalarını bozacağı gibi işletmeyi olumsuz yonde etkileyecektir. ( 7 )

Orgut amaclarının belirlenmesinde ve bu amaclara ulaşılabilmesi icin,orgutte bir iletişim sisteminin kurulmasına gereksinim vardır. İletişim sisteminin statik durumdan dinamik duruma gelişini ise,iletişim aracları sağlar. Orgut icinde etkili iletişimin meydana gelmesinde kullanılan yontem ve aracların onemi buyuktur.
Orgut olgusunu yaratan ve orgutun bis sistem olarak işleyişinde,orgutteki tum oğeleri birbirine bağlayarak butunluğunu sağlayan iletişim surecidir. Bu surec,orgut icinde ceşitli nedenlerle bağlı olarak tam anlamıyla işletemediğinde bireyi ve dolayısıyla oğutteki olumsuz yonde etkileyebilecektir. Orgut icinde etkin iletişimi engelleyen faktorler başlıca dort ana grupta toplanabilinir. Bunlar; işgorenden kaynaklanan,yoneticiden kaynaklanan,orgut yapısından kaynaklanan ve fiziksel ortamdan kaynaklanan etmenlerdir. ( 8 )

Ozetlersek,
Toplumsal yaşamda var olmamız ve uretebilmek,bunu davranışlara donuşturebilmek,ancak iletişim sureciyle gercekleşir. Bu iletişim surecinin en karmaşık olanı ise ; “orgutsel iletişim”dir. Cunku diğer iletişim surecleri orgutsel iletişim sureci kapsamında gercekleşir. Bir orgutun başarısı,calışanlarının orgut amaclarının ve hedeflerinin bilincinde olmalarına bağlıdır. Orgutsel iletişim bireyler arasında koordinasyonu sağladığı gibi,aynı zamanda calışanların bireysel amacları ile orgutun amaclarının paralellik gostermesi yonunde mesajlar icerir.

DİPNOTLAR

( 1 ) Karakoc Nihat, “Orgutsel İletişim ve Orgutsel Zaman Arasındaki İlişkiler”,A.U.AOF İletişim Bilimler Dergisi Kurgu,Sayı:6,Eskişehir:Haziran 1989),s.81.
( 2 ) Dincer Omer,Orgut Geliştirme,Teori Uygulama ve teknikleri, ( İstanbul: 1992 ),Timaş yayınevi,s.3.
( 3 ) Dincer Omer ve Yahya Fidan,İşletme Yonetimi,( İstanbul:Eylul 1996 ),s.378.
( 4 ) Halil Can,Organizasyon ve Yonetim, ( Ankara: 1992),s.16.
( 5 ) Guler deniz, “Orgutsel İletişim”,( Eskişehir :1998),s.2.
( 6 ) Ozarallı Nurdan , “Etkin Orgutsel İletişim Olarak,Etkin Kaynak Alış Verişi” ( İstanbul: 1997),s.71.
( 7 ) Aşık Meral, İşgoren Yonetiminde İletişim ve Şişe –Cam Endustrisinde Bir Uygulama Orneği , ( Eskişehir : 1986 ) sayı : 136 s.44.
( 8 ) Genel İletişim,Pegem Yayıncılık,(Ankara: 2003 ) s.164-165.


Kemal GOKCAN
Sosyal Hizmet Uzmanı