İcinde bulunduğumuz durumda nakit paralar maalesef eski değerini gormediğinden sokaktaki simitciye bile kart uzatır hÂle geldik. Neredeyse her odememizi kredi veya banka kartlarıyla yapabildiğimiz icin de bu durum, yanımızda nakit paraları gereksiz gormemize sebep oldu.
Eğer alıcıysanız, -her ne kadar ekonomik şartlardan dolayı olsa da- nakit taşımak zorunda olmadan her odemeyi kartla halledebilmek elbette buyuk bir kolaylık. Fakat satıcı tarafına baktığımızda kartlı odemelerdeki kesintiler bizi karşılıyor. Satıcılar da bu kesintileri azaltmak icin alıcıdan daha fazla para cekiyor. Peki bu yasal mı?
Hayır, yasal değil. Herhangi bir ekonomik kriz ve durum da buna mazeret olamaz.
İş yerlerine verilen POS cihazları, esnafın bu POS ’tan aldığı odemeyle anlaşmalı kuruluşa komisyon odemesini sağlıyor. Avukat Bahadırhan Tabak ’ın cok daha onceden de dile getirdiği uzere bu komisyon miktarı kuruluştan kuruluşa değişiyor. Fakat bu kesintiyi en aza indirmek isteyen iş yeri, komisyonu muşteriye yansıtmış oluyor. Yani iş yerinin anlaşmalı kuruluşa olan komisyon borcunu muşteri oderken o para da satıcıya kalıyor.
Durup; “1-2 lira benim icin ne ki, değeri bile yok” deyip ustunuze yuklenen bu komisyonu haklı bulabilirsiniz fakat burada konu bizim haklı/haksız bulmamızın cok otesinde, yasalarla sabit. Bahsettiğimiz kanun, 2006 yılında yayımlanan Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu ’nun ta kendisi.
Peki burada ne acıklanıyor?
Bu kanunun 17 ’nci maddesi, durumu şoyle netleştiriyor:
“Uye işyerleri, kart hamillerinin yapmış oldukları mal ve hizmet alımlarının bedelini banka kartı ya da kredi kartı ile odeme taleplerini kabul etmek zorundadır. Bu zorunluluk indirim donemlerinde de gecerlidir. Uye işyerleri, kart hamilinden kartın kullanılması dolayısıyla komisyon veya benzeri bir isim altında ilave bir odemede bulunmasını isteyemez. Bu hukme aykırı davranılması halinde, uye işyeri anlaşması yapan kuruluşlar tarafından uye işyeri sozleşmesi feshedilir ve bir yıl sureyle yeni bir sozleşme yapılamaz”
Eğer POS cihazını veren anlaşmalı kuruluş bu durumu tespit ederse sozleşmeyi feshedebiliyor. Bu durum gercekleşirse farklı bir kuruluştan POS alabilmek gibi bir durum da yok. Zira kanunda da gectiği uzere iş yerleri, 1 yıl sureyle yeni bir anlaşma yapamıyorlar. Ayrıca tek sorun yeni POS cihazı alamamak değil. İş yeri sahibine de adli para cezası kesiliyor. Daha once de dediğimiz gibi bunu haklı bulabilirsiniz fakat POS cihazı alırken iş yeri zaten buna yonelik bir anlaşma yapıyor. Daha sonra da bu komisyon size yansıtılmış oluyor.
Bunun onune gecip gecmemek sizin elinizde: Bahadırhan Tabak, bunun onune gecmek icin Tuketici Hakem Heyeti ’ne başvurulması gerektiğini soyluyor. Tabak ’ın soylediğine gore işletmeyle ilişkisini kesen bankanın tuketiciye odeme yapmak gibi bir yukumluluğu bulunmuyor. Kendi iadenizi alabilmek icin fiş gibi delillerle birlikte Tuketici Hakem Heyeti ’ne başvurmanız gerekiyor.
Yazıda da surekli belirttiğimiz gibi sorun, 1-2 lira fazladan cekmenin onemli olup olmaması değil. Zaten bizim icin onemsiz olan bu meblağlar, ay sonunda oldukca buyuyebiliyor. Bu durumda satıcının cebine fazladan haksız kazanc sokarken eş zamanlı olarak kuruluşa olan borcunu da odemiş oluyoruz. Komisyonların artması ve muşterinin bu miktarı odemesi konusunda sizin duşunceleriniz neler?
Kaynaklar: Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu, Bahadırhan Tabak Webtekno'yu Threads'de takip et, haberleri kacırma