Hipofiz bezinde ve hipotalamusta oluşan hasarlardan meydana gelen; hipofiz yetmezliğinden oluşan bir hastalıktır. (Hipofiz On Lob Hormonlarının Yetersiz Salgılanışı) Hipopituitarizm, hipofiz bezinin hipofiz bezi hormonlarından bir veya daha fazlasını yetersiz miktarda salgılaması ile gorulen bir rahatsızlıktır. Hastalığın adı Yunancada "altında" anlamına gelen hipo kelimesinden kaynaklanır. Bazı kişilerde kalıtsal olarak hipopituitarizme eğilim vardır. Diğer insanlar bilinmeyen nedenlerden dolayı bu hastalığa yakalanırlar. Ancak olayların bircoğunda nedenin belirlenmesi mumkundur. Bu durum bezdeki herhangi bir tumor nedeniyle ortaya cıkabilir veya ciddi bir kafa yaralanmasından sonra gelişebilir. Hipopituarizm bazı kadınlarda doğumdan sonra ortaya cıkar. Cunku hamilelik sırasında normal olarak buyumesi gereken bez oylesine fazla buyur ki, bunun icin gerekli olan oksijen veya kanla verilen diğer maddeler vucut tarafından temin edilemez hale gelir. Daha sonra hipofiz bezi dokularının bir kısmı veya hepsi olur.
BelirtilerCocuklarda:
Buyume ve cinsel gelişimde yavaşlamaHipoglisemi (kan şekerinin aşırı duşuşu)Yetişkinlerde:
Kadınlarda adetten kesilme, kısırlık veya doğumdan sonra sut verememeErkeklerde azalan cinsel istek, sakal ve vucut kıllarının dokulmesiGoz ve ağız cevresindeki ciltte ince kırışıklıklarBitkinlikİştahta azalma ve bazen kilo kaybıStresli bir durum veya enfeksiyon nedeniyle tansiyonun cok fazla duşmesi ve ateş.Hipofiz bezinin diğer bezleri de harekete geciren diğer hormonları salgılaması nedeniyle, bu hormonların yetersiz salgılanması hipotiriodizm ve Addison hastalığı da dahil olmak uzere diğer bazı hastalıkların belirtilerini ortaya cıkarabilir.
TeşhisHipofiz hormonlarının yetersiz salınımı cocuklarda cuceliğe neden olacaktır. En onemli bulgu buyumede yavaşlamadır. Bu yavaş gelişme cocuğun normal muayenelerinde doktor tarafından saptanacaktır Bu hastalık oldukca ender gorulur. Akranlarından daha kısa cocukların cok azında hormon yetersizliği vardır.
Eğer doktorunuz hipopituitarizmden kuşkulanıyorsa kan ve idrarda hormon duzeyini olcmek uzere ceşitli testler yapacaktır. Kan şeker duzeyini duşurmek uzere insulin iğneleri - yapılır ve bu durum hipofiz bezinde hormon uretimini sağlar. Sonra bu hormonların miktarı olculebilir.
Eğer test sonucu hipofiz hormonlarının duşuk duzeyde olduğunu gosteriyorsa, altta yatan nedeni saptamak uzere daha ileri tetkikler yapılır. Olasılıklardan biri hipofiz tumorudur.
Hipofiz hormonlarının azlığı ya da yokluğu yaşamı tehdit edebilir cunku bobrekustu bezi herhangi bir guclu stres ya da enfeksiyona cevap veremez hale gelebilir. Boyle bir durumda doktor kortikosteroid tedavisi yapacaktır.
Cuce bir cocuğa buyume hormonu enjeksiyonu yapılarak normal gelişimini sağlamak mumkundur. Cocuk tedavi edilmezse erişkin olculerine ulaşamayacaktır. Cinsel gelişimi de diğer hormonların normal miktarda olup olmamasına bağlıdır. Yetişkinlerde de aynı hormon tedavisi gereklidir.
İlac TedavisiHipopituitarizmin tedavisi hipofiz bezindeki işlev bozukluğunun derecesine bağlı olarak ceşitli hormonların verilmesine dayanır.
Buyume HormonuBu ilac tedavisi hipofiz bezi hormonlarının yerini tutabilecek hormonları icerir. Buyume hormonunun yanı sıra bobrekustu bezi ve tiroit hormonları ve hatta yumurtalık hormonları (kadınlar icin) ya da testosteron (erkekler icin) gerekli olabilir.
Kortikosteroidler: Bobrekustu bezinin işlevi azaldığında doğal kortizol hormonunun yerine genellikle prednizon ya da hidrokortizon gibi bir ilacın gunluk alınımı gerekir.
Ameliyat ya da ciddi bir stres karşısında bu steroid hormonların daha yuksek dozda alınması gerekebilir,
Diğer HormonlarEğer ostrojen, testosteron ya da tiroit hormonları yetersizse, bunlarında alınması gerekebilir.