İcinde bulundurduğu zehirler itibarı ile insanı tedricen olume yaklaştıran ve sağlıklı yaşam ritmini bozan sigarayı buyuk coğunluk hÂl terk etmekte zorlanıyor. İcinde bulundurduğu zehirler itibarı ile insanı tedricen olume yaklaştıran ve sağlıklı yaşam ritmini bozan sigarayı buyuk coğunluk hÂl terk etmekte zorlanıyor. Ancak son yıllarda kamuoyuna mal olmuş unlu tiryakiler arasında sigarayı bırakanların sayısındaki artış dikkat cekiyor. Guler Sabancı, Orhan Gencebay, Ece Temelkuran ve Yalcın Menteş bu isimlerden sadece birkacı. Guler Sabancı, 31 yıllık tiryakiliğine 2004'un Şubat ayında son verdi. İlk gunlerinde, tesbih cekti, plastik sigara kullandı ama başardı. Orhan Gencebay ise 16 yıllık bir tiryakilik doneminin ardından kalp ritmi bozulunca sigaraya veda etti. 30 yıl boyunca her gun 5 paket sigara icen Yalcın Menteş ise bir tedavi surecinin arkasından sigarayı bırakanlar kervanına katıldı. Kronik sigara icicilerine ise sigarayı terk etmesi icin profesyonel destek almaları tavsiye ediliyor. Ayrıca yeme alışkanlığını yeniden duzenlemesi ve ilk birkac gun sinema ve tiyatro gibi yerlerde daha cok vakit gecirmesinin faydalı olacağı ifade ediliyor.
Sigaradan Korumak İcin Cocuklarınıza Sahip CıkınSigara, en cok cocukları ve gencleri tehdit ediyor. ABD ve Avrupa ulkelerinde satışları azalan sigara firmaları, ozellikle Turkiye gibi gelişmekte olan ulkelerde cocuk ve gencleri hedef alıyor. Televizyonlardaki gizli sigara reklamlarından ve arkadaşlarından etkilenen ilkokul oğrencileri de sigara bağımlısı oluyor. Psikiyatrist Prof. Dr. Hamdi Tutkun, cocukları sigaradan korumak icin en buyuk gorevin ailelere duştuğunu soyluyor. İlkokul 1. sınıftan itibaren cocukların kimlerle arkadaşlık ettiğinin ve nerelere gittiğinin takip edilmesi gerektiğini belirten Tutkun, “Kucuk cocuklar okulda arkadaşlarının da etkisiyle kolaylıkla bu alışkanlığa başlayabiliyor. Bu nedenle aileler belli etmeden cocuklarını takip etmeli.” diyor. Okumayan cocukların da sigara, alkol ve uyuşturucu gibi zararlı alışkanlıklardan korunması icin uygun bir mesleğe verilmesi gerektiğini kaydeden Tutkun, kadınların eskisine gore daha fazla sigara icmesini ise şoyle yorumluyor: “Eskiden toplumda bayanların sigara icmesi ayıplanırdı. Ancak gunumuzde kadınların iş hayatına daha fazla katılmasıyla bu bakış, değişti. Bazı kadınlar da ekonomik ve toplumsal acıdan ozgur olduklarının ispatı icin sigarayı bir arac olarak goruyor.”
Dumanı da Hasta Ediyor Bu arada yuz binlerce insan, sigara yuzunden ceşitli hastalıklara yakalanıyor. Ustelik sigara yalnızca icenleri değil, icmediği halde dumanına maruz kalanları da hasta ediyor. Buna en iyi ornek unlu ses sanatcısı Selcuk Alagoz (60). 40 yıldır şarkı soyleyen Alagoz, hayatında hic sigara icmemiş. Ama sigara icilen ortamlarda bulunduğu icin akciğeri zedelenmiş. Halen tedavi gorduğunu anlatan Alagoz, “Turkiye'de her yıl 10 bin kişi sigara icmediği halde sigaradan kaynaklanan hastalıklar nedeniyle oluyor. Lutfen kapalı yerlerde sigara icerek, başka insanların sağlıklı nefes alma hakkını gasp etmeyin.” cağrısında bulunuyor.
Adanalı Zekeriya Eren (62) de sigara nedeniyle sağlığını kaybedenlerden. 15 yaşında başladığı sigarayı bir turlu bırakamayan Eren, sigara icmenin bedelini once bir bacağı ile oder. Ameliyattan kısa bir sure sonra gizli gizli sigarasına giden elinin bedelini 2003 yılında ikinci bacağıyla oder. Eren, artık sigaraya tovbe etmiş ancak iki bacağını feda ettikten sonra. Sigaranın insan sağlığına verdiği zarara bir ornek de Ramazan Kalaycı (55). Ankaralı Kalaycı, 40 yıl boyunca bırakamadığı sigarayı gecirdiği kalp krizi ve ardından yapılan anjiyo ve kalp ameliyatından sonra bırakabilmiş. Kalaycı, sigarayı bırakmasında ailesinin buyuk etkisi olduğunu soyluyor.
Sabancı, Sigarayı Bırakınca Tespihle Oyalanmış Son yıllarda sağlığa zararının bilimsel olarak kanıtlanmasıyla kamuoyuna mal olmuş isimler de sigarayı bırakıyor. Bunlardan biri Marlboro sigaralarının Turkiye'deki ureticisi Sabancı Holding'in Yonetim Kurulu Başkanı Guler Sabancı. Babası Sakıp Sabancı'nın olumunden sonra grubun zirvesine yerleşen Guler Sabancı, 2004 Şubat ayında 31 yıllık tiryakisi olduğu sigarayı bırakmış. İlk gunlerde elini oyalamak icin tesbih ceken Sabancı, plastik sigara bile kullanmış.
Ozgun muziğin kralı Orhan Gencebay, 16 yıllık tiryakilik doneminin ardından kalp ritmi bozulunca sigaraya veda etmiş. 1981 yılına kadar gunde 1,5 paket sigara icen Gencebay, sigarayı bıraktıktan sonra tekrar başlamamış. Unlu halkla ilişkiler uzmanı Betul Mardin, sigara icmeye 20 yaşında başlamış. İki kez sigarayı bırakmış; fakat iradesine yenilip tekrar başlamış. 1991 yılında Viyana Opera Balosu'nun acılış konuşmasını yaparken sesinin kısılması uzerine, sigarayı bir daha başlamamak uzere bırakmış.
Oyuncu Mujde Ar, sigarayı 1984 yılında bırakmış. Once akupunktur tedavisini deneyen, ancak başarılı olamayan Ar, ABD’ye gittiğinde Amerikalıların sigarayı icmeyip, gelişmekte olan ulkelere sattığını anlamış. Bu geziden sonra da sigarayı bırakmış. 30 yıl boyunca gunde 5 paket sigara icen tiyatrocu Yalcın Menteş, Sigarayla Savaşanlar Derneği sayesinde tutune veda etmiş. Gazeteci Ece Temelkuran da 15 yıl boyunca ictiği sigarayı, bir anlık kararın sonucunda bırakmayı başarmış. 30 yıl boyunca gunde 4 paket sigara icen karikaturist Haslet Soyoz ise 3 yıl once hepatit B aşısı olunca sigarayı bırakmış. Soyoz, şimdilerde 30 yıl sigara ictiği icin kendisinden utanıyor.
Dunyanın Yarasını Sarmak Mumkundu Turkiye'de gecen sene sigaraya 9 milyar dolar harcanırken, aynı yıl ilaca harcanan para 8 milyar dolar civarında oldu. Turkiye'deki 25 milyon tiryaki, sigaraya ayırdığı parayı yardıma muhtac insanlara harcasaydı, son yıllarda dunyada meydana gelen bircok felaketin yaralarını sarabilecekti. Sigaraya harcanan paranın yanında, sigaranın sebep olduğu hastalıklardan dolayı oluşan sağlık harcamaları da onemli seviyelerde. Akciğer ve gırtlak kanserlerinin yuzde 90'ı, tum kanserlerin yuzde 30'u, bronşit olumlerinin yuzde 75'i ve kalp krizlerinin yuzde 25'i sigaradan kaynaklanıyor. Bu şekilde sigara, sağlık harcamalarının onemli bir kalemini oluşturuyor. Tum bunlar goz onunde bulundurulduğunda sigaranın vucudumuza verdiği zararın yanında, cebimize verdiği zararı da daha iyi anlamak mumkun.
Tiryakilikten Kurtulmanın Altın Kuralları Yeme alışkanlığınızı, sigarayı bırakacak şekilde değiştirin.Kafanızı toplamak istediğinizde sigara yerine meyve suyu icin.Sigarayı bırakmak icin bir tarih belirleyin ve buna uyun. Bıraktığınız gun butun sigaraları ve kibritleri atın. Cakmak ve kul tablalarını saklayın.Sigarayı bıraktıktan sonraki ilk birkac gun muze, tiyatro, ibadethane gibi sigara icilmesine izin verilmeyen yerlere gidin.Sigarayı kendi başınıza bırakamıyorsanız profesyonel destek alın.Kendinize bir mukafat ya da kutlama niyetiyle ozel bir şey verin.