OFKE NEDİR?

Ofke nedir? Ofke nasıl kontrol edilir? Peygamber Efendimizin ofke anında sakinleşmek icin verdiği tavsiyeler nelerdir? Ofkenin insan bedenine ve hayatına zararları nelerdir?

Rasûlullah -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- buyurur:

“Dikkat edin! Ofke Âdemoğlunun kalbinde bir ateştir. Ofkelenen kişinin gozlerinin kızardığını, boyun damarlarının şiştiğini gormez misiniz? Kim, ofkelenmeye başladığını hissederse, hemen otursun veya yatsın!” (Tirmizî, Fiten, 26/2191; İbn-i MÂce, Fiten, 18)


Ofke, insanı bir anda yıpratıp tuketen tehlikeli bir vasıftır. Aklı baştan gideren ve gonlu perdeleyen bir hÂldir. Dengeyi bozar, insanı cinnete kadar goturur. Nitekim hapishaneleri dolduran insanların coğu, bir anlık ofke patlamasının mahkûmu olmuşlardır.

Ofkeli insanın ic dunyası; “kin, intikam, hakÂret, kavga ve cinÂyet” gibi şerlerle doludur.

Hayat kitabının ofke faslı, bir fÂcia tÂrihidir. Bu vahim tehlikeden kurtuluşun cÂresi, ofke karşısında kardeşlik, af ve sabra yonelerek, muvÂzeneyi korumak ve sukûnete burunmektir.

OFKELENİNCE NELER OLUYOR?


CENNETE GİRMEME VESÎLE OLACAK BİR ŞEY OĞRETİR MİSİNİZ?
Ebu ’d-Derd -radıyallÂhu anh- Peygamber Efendimiz ’e:

“–Cennete girmeme vesîle olacak bir şey oğretir misiniz?” deyince; Allah Rasûlu -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-:

“–Ofkelenme!” buyurdu. (BuhÂrî, Edeb, 76; Tirmizî, Birr, 73)

Bir başka hadîs-i şerîfinde de Efendimiz -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- şoyle buyurmuştur:

“Dikkat edin! İnsanların kimisi vardır yavaş ofkelenir, ofkesinden cabuk doner.

Kimisi vardır cabuk ofkelenir, cabuk sakinleşir; bu iki haslet birbirini dengeler, dolayısıyla ovmek veya yermek soz konusu değildir.

Dikkat edin! Kimisi vardır, cabuk ofkelenir, gec sakinleşir. Bunların en hayırlısı gec ofkelenip, cabuk sakinleşendir. Bunların en şerlisi de cabuk ofkelenip gec sakinleşendir.” (Tirmizî, Fiten, 26/2191; İbn-i MÂce, Fiten, 18; HÂkim, IV, 551/8543; Beyhakî, Şuab, VI, 309)

3 ADIMDA OFKEYİ KONTROL ETMEK


Şeytanın işini kolaylaştıran en muhim insÂnî zaaf “ofke”dir. İnsan ofkelendiğinde, şeytan, bir cocuğun topla oynadığı gibi o kimseyle oynamaya başlar.

En akıllı insan, ofkesine hÂkim olabilen kişidir. Yani ofke, aklın en buyuk duşmanıdır. Nitekim şoyle denilmiştir:

“Ofke gelir goz kararır, ofke gider yuz kızarır.”

“Nasıl ki ateşe duşen bir canlı yanarak son nefesini verirse, bir kalbe de ofke ateşi duştuğunde, akıl orada can verir.”
Rasûlullah -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- sadece bir hak ciğnendiği ve bunda ısrar edildiği zaman ofkelenir, ancak hakkı tevzî ettikten sonra sukûnete burunurdu. Asl kendi nefsi icin ofkelenmez, kimseyle munÂkaşaya girmezdi.

CenÂb-ı Hak, ofkelerini yutan ve insanları affedenler hakkında şoyle buyurur:

“O takv sahipleri ki, bollukta da darlıkta da Allah icin infÂk ederler; ofkelerini yutar ve insanları affederler. Allah da, (bu şekilde davranan) ihsan sahiplerini sever.” (Âl-i İmrÂn, 134)

OFKE NASIL KONTROL ALTINA ALINIR?
Rasûlullah -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ofkelenen bir insana şunu tavsiye etmiştir:

“Biriniz kızdığında ayaktaysa otursun, ofkesi gectiyse ne ÂlÂ, aksi takdirde yatsın!” (Ebû DÂvûd, Edeb, 3/4782; Ahmed, V, 152)

Ebû VÂil der ki:

“Bir gun biz Urve bin Muhammed ’in yanına gitmiştik. Orada bir kişi, bÂzı sozler soyleyip Urve ’yi kızdırdı. Bunun uzerine Urve kalktı, abdest alıp yanımıza geldi ve Rasûlullah -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’in şoyle buyurduğunu nakletti:

“Ofke şeytandandır. Şeytan ise ateşten yaratılmıştır. Ateş, su ile sondurulur. O hÂlde biriniz ofkelendiğinde abdest alsın!” (Ebû DÂvûd, Edeb, 3/4784; Ahmed, IV, 226)

OFKEYİ KONTROL ETMENİN YOLLARI NELERDİR?


Ancak burada şunu da ifÂde etmek gerekir ki ofke, nefsÂnî ve şeytÂnî yonden olunca kotulenmiştir. Eğer o, ilÂhî cihettense, yani Allah yolunda ve sırf Allah icinse, bu takdirde bir fazîlettir. AllÂh ’ın rızÂsını kazanmak icin ofkeyi yenmek muhim olduğu kadar, gerektiğinde Allah icin ofkelenmek de son derece muhim bir vazifedir.

Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Hakk'a Adanmış Genclik , Erkam Yayınları


İslam ve İhsan