Nasihat veren kişinin ozellikleri nelerdir? KeykÂvus Bin İskender ’in kaleme aldığı nasihatnÂmesinden bÂzı secmeler.Peygamber Efendimiz, Muslumanın Musluman uzerindeki haklarından birinin din kardeşine samîmiyetle nasihatte bulunması, gıyÂbında onun iyiliğini isteyip ona du hÂlinde bulunması olduğunu bildirmiştir. (Tirmizî, Edeb, 1; NesÂî, CenÂiz, 52.)
NASİHAT VEREN KİŞİNİN OZELLİKLERİ Nasihatcinin uc husûsiyeti olmalıdır. Bunlar:
Muslumanların uğradığı musibetlere kalben uzulmesi, Muslumanlara nasihat etmeyi kendisine vazife bilmesi, Şahsiyetiyle guzel bir ornek olarak insanlara kurtuluş yollarını gostermesidir. KEYKAVUS BİN İSKENDER ’DEN NASİHATLER VelhÂsıl Muslumanın Musluman uzerindeki bir hakkı olan nasihat, din kardeşliğinin bir vecîbesidir. Bu sebeple İslÂm tarihinde, “NasihatnÂme” turunde pek cok eser kaleme alınmıştır. Buna kucuk bir misÂl kabilinden, mîlÂdî 11. asırda İran ’ın Taberistan ve GurgÂn eyalet­lerinde hukum surmuş olan ZiyÂrî hÂnedÂnının hukumdÂrı KeykÂvus Bin İskender ’in kaleme aldığı nasihatnÂmesinden bÂzı secmeler sunmak istiyorum:
Allah TeÂl ’nın emrine uygun şukredersen, azın cok yerine gecer.
***
Şahsiyetini, ana-babanın verdiği unvan ile değil, kendi gayretinle kazanmaya calış! Cunku anan ve baban sana Ahmet, Mehmet gibi isimler vermiştir. HÂlbuki senin kazandığın ad ve unvan; senin mÂneviyat, şahsiyet ve karakter sıfatın olacaktır. Bu sıfatlar sana halk arasında husn-i şehÂdet kazandırır.
***
Ummadığın bir yerden umidini tam olarak kesme ve bir şey umduğun yerden de sakın cok umitli olma! Cunku nasip, umduğun yerden değil, ummadığın yerden de gelebilir.
***
Kendini sıkıntıya sokacak sozu soyleme! Bu durumda sukût daha iyidir. Guzel soz soyleyene, guzel cevap gelir. Gelişiguzel ve pervÂsızca konuşan, istemediği şeyler işitir. “Kotu soz insanı dinden, tatlı dil yılanı ininden cıkarır.” demişlerdir.
***
Başkasının sana dil uzatmasını istemiyorsan, sen de kimseye dilini uzatma.
***
İnsan iki hÂl uzeredir: Sevinc ve keder. İster kederli, ister sevincli ol, kederini ve sevincini oyle birisine soyle ki, uzulduğun zaman o da seninle birlikte uzulsun, sevindiğin zaman o da seninle birlikte sevinsin!
***
Kimsenin uzuntusune sevinme, boylece kimse de senin uzuntune sevinmez. Senden aşağı olanlara guzel muÂmelede bulun, hakkÂniyet goster. Boylece sen de, senden buyuk olanlardan guzel muÂmele gorur, hakkÂniyet bulursun.
***
Kimseyi incitme. Birisi seni incitse de sen onu incitme, fazîletin nişanı budur.
***
İyiliğe ve kotuluğe cabuk sevinme ve uzulme! Zira bu, cocukların işidir. Olmayacak şey icin hayallere kapılma, yani olur olmaz şey icin gonul dunyana zarar verme! Cunku akıllı kişiler, esen her ruzgÂra îtibar etmezler.
Kaynak: Osman Nûri Topbaş, Genc Dergisi, Eylul-2011
İslam ve İhsan