Safevilere karşı 1514 yılında kazanılan Caldıran savaşından sonra Yavuz Sultan Selim hedefini guney komşusu Memlûk Sultanlığı uzerine cevirmişti. Peki halifelik Osmanlı ’ya nasıl gecti? Mercidabık ve Ridaniye zaferleri nasıl kazanıldı? Kısaca halifeliğin Osmanlı ’ya gecişi.1516 yılında Yavuz Sultan Selim, ordusuyla Memlûk Sultanlığı ’na karşı Suriye ve Mısır seferine cıktı. Suriye ’de Memlûklu hukumdarı Kansu Gavri komutasındaki Memlûk ordusuna karşı 24 Ağustos 1516 ’da Mercidabık Muharebesi ’ni kazanan Yavuz Sultan Selim Han komutasındaki Osmanlı ordusu Halep, Hama, Humus ve Şam ’ı teslim aldı.
Ardından Lubnan emirleri de Osmanlı hakimiyetini kabul etti. 21 Aralık 1516 ’da Sadrazam Hadım Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Han Yunus Muharebesi ’nde Memlûklu emirlerinden Canberdi Gazali ’yi yenerek yoluna devam etti. I. Selim, Kudus ’u teslim alıp ziyaret ettikten sonra Osmanlı ordusu Gazze ’ye yoneldi.
MEMLÛK SULTANI BARIŞ TEKLİFİNİ REDDEDİYOR Mercidabık Muharebesi ’nden sonra Memlûk Sultanlığı'nın başına gecen Tomanbay; Osmanlı hakimiyetini kabul etmediği gibi, barış teklifi icin gelen Osmanlı elcisini de oldurtmuştu. I. Selim, ordusuyla birlikte Sina Colu ’nu 13 gun icinde (3 Ocak-16 Ocak) gecerek, Ridaniye'de Memlûk Ordusu ile karşılaştı.
Ridaniye'de yeni Memlûk Sultanı Tomanbay, Venedikliler'den top ve silah alarak kuvvetli bir savunma hattı kurmuştu. Memlûk Ordusu ’na, El-Mukaddam Dağı'nın etrafını dolaşarak guneyden saldıran I. Selim, bu manevra sayesinde Memlûk Ordusu ’nun yonleri sabit olan toplarını etkisiz hale getirdi.
OSMANLI VEZİRİÂZAMINA SUİKAST YAPILDI Memlûk Sultanı Tomanbay, cok buyuk cabalarla yaptığı savaş hazırlıklarına rağmen, 22 Ocak gunu Ridaniye Muharebesi ’ni kaybetmekte olduğunu anlayınca en cesur askerleri ile bir birlik kurup Osmanlı komuta merkezine bir baskın duzenledi. Sultan Selim'in otağı sandığı veziriazamın cadırına girdi ve Veziriazam Sinan Paşa olduruldu.
“MISIR ’I ALDIK AMA SİNAN ’I KAYBETTİK!” Vezir Yunus Paşa, Memlûklara karşı zaferin kazanıldığını ve Tomanbay ’ın kactığını, Sultan Selim Hana bildirdiğinde, Sultan Selim Han “Lala Lala! Mısır ’ı aldık ama Sinan ’ı kaybettik. Sinan ’ı, Mısır ’a değişmezdim. Sinan ’sız Mısır ’da ne guzellik olur?” sozleriyle Sinan Paşanın, yanındaki kıymetini belirtti. Bu suikast baskınının da istenen hedefi bulmaması sonucu, Tomanbay savaş alanından cekildi.
22 Ocak 1517 ’de Ridaniye Zaferi kazanıldı.
Kahire'yi hic zayiat ve şehrin sosyal ve ekonomik hayatına zarar vermeden ele gecirmek niyetiyle 25 Ocak'ta Selim direniş gostermeden teslim olan butun Memlûkluların affedileceğini ilan etmişti. Fakat Tomanbay ve ona yakın Memlûklu komutanları gerilla tipi direniş organize etmeye başladılar ve bu nedenle Kahire ancak uc gun suren cok şiddetli sokak savaşlarından sonra ele gecirilebildi ve şehir kısmen yıkıldı ve binlerce kişi oldu.
HALİFELİĞİN OSMANLI ’YA GECİŞİ 4 Şubat 1517 ’de I. Selim torenle Kahire'ye girdi ve “Yusuf Nebi Tahtı”na oturdu. Memlûklular, Nil deltasında ve Yukarı Mısır'da direnişe devam ettiler. Fakat fazla zaman gecmeden Osmanlı gucleri bu direniş merkezlerini bertaraf edip Tomanbay'ı yakalamayı başardılar. Tomanbay, 13 Nisan 1517'de Kahire kale kapısında asılarak idam edildi.
Bu zaferle birlikte Memlûk Sultanlığı yıkılmış, butun toprakları Osmanlı egemenliğine girmiştir. Memlûk Sultanlığı tarihe karışmış, Osmanlı Devleti Mısır'a hakim olmuş ve Halifelik Osmanlılara gecmiştir. Mısır'daki kutsal emanetler İstanbul'a getirilmiştir. Osmanlı Devleti, Doğu Akdeniz'in ve Baharat yolu'nun tek hakimi durumuna yukselmiş; Kızıldeniz ve Hint Okyanusuna acılmıştır.
İslam ve İhsan