Hipokrat


Doktorlarla ilgili bir olumsuzluk oldu mu, akla gelen ilk soz Hipokrat Yeminidir. ‘’Bunlar nasıl Hipokrat Yemini etmiş doktorlar? ‘’ diye başlayan sozler başladı mı, bitmek bilmez. Peki, ama siz Hipokrat’ın kim olduğunu, Hipokrat Yemini’ nin ne olduğunu biliyor musunuz?

HİPOKRAT KİMDİR?

Hipokrat tum dunyada pozitif tıp biliminin kurucusu, ‘Tıbbın Babası’ olarak bilinir. Bundan neredeyse tam 2.500 yıl once, yani Milattan Once 460 yılında Bodrum’un hemen karşısındaki bizim İstankoy, Yunanlıların Kos adını verdikleri adada doğduğu sanılmaktadır. Tıpla uğraşan bir aileden gelmektedir, babası Herakleides de zamanın unlu hekimlerinden biridir.

Hipokrat gozlem ve deneye dayanan tıbbın kurucusudur. Hastalıkların bir nedeni ve bunların fiziksel ve gercekci bir acıklaması olduğunu ortaya koymuş ve tıbbın bir bilim haline gelmesine onculuk etmiştir. Tıp, Hipokrat sayesinde akılcı ve bilimsel olma ozelliğini kazanmıştır.

Zaturree ve cocuklardaki epilepsi hastalıklarının belirtilerini ilk kez o tanımlamıştır. Duşunce ve duyguların kalpten değil, beyinden kaynaklandığı da onun tarafından ileri surulmuştur.

Hipokrat icin ‘tıbbı dinden ayıran kişi’ tanımlaması da yapılabilir, cunku o cağlarda, dinsel ve felsefi inanclar doğrultusunda uygulama yapan bir tıp anlayışı hakimdi. Hastalıkların tanrıların gazÂbından ve tabiat ustu guclerden kaynaklandığına inanılırdı. Hekimler o donemde aynı zamanda din adamları, tapınaklar da hastane idi. Hekimlik kehanete, buyuye ve fizik dışı guclere inanılarak yapılırdı.

HİPOKRAT YEMİNİ

Hipokrat Yemininin aslında Hipokrat’ ın kendisi tarafından değil, onun ekolune mensup bir oğrencisi tarafından 5. yuzyılda yazılı hale getirildiği kabul edilir. İki bin yıldan beri de eğitimini tamamlayan her hekim mesleğini uygulamaya Hipokrat Yeminini ederek başlamaktadır.

Bu yeminin başlıca iki bolumu vardır. Birinci bolumde, hekimin tıp oğrencilerine, ikinci bolumde ise hastalarına karşı olan sorumlulukları ve yukumlulukleri belirtilir.

Aşağıda da okuyacağınız gibi, hastaya zarar vermemek, daima onların iyiliklerini duşunmek, ağrılarını gidermek, otenaziye ve cocuk duşurmeye karşı cıkmak ve hastalara ait sırları saklamak bu yeminin temel ozellikleridir:

Hekim Apollon, Aesculapios, Hygeia ve Panacea adına, butun Tanrılar ve Tanrıcaların şahitliğinde yemin ederim ki, aşağıdaki andımı kabiliyetim ve gucum yettiğince yerine getireceğim. Bu sanatı bana oğreteni ebeveynim yerine koyacağım, hayatımı onunla paylaşacağım ve ihtiyacı olursa mallarımı onunla boluşeceğim, cocuklarına kardeşlerim gibi bakacağım, istedikleri takdirde bu sanatı onlara ucretsiz ya da yazılı bir soz almaksızın oğreteceğim, bilgilerimi oğullarıma, ustalarımın oğullarına, ve bu mesleğin kurallarını kabul edenlerden başka kimseye oğretmeyeceğim.

Tedavi recetelerimi kabiliyetim ve gucum yettiğince hicbir zaman birisine zarar vermek icin değil, hastalarımın iyiliği icin kullanacağım. Hic kimseyi memnun etmek icin olumcul bir ilac recete etmeyeceğim gibi, olumune neden olabilecek bir tavsiyede dahi bulunmayacağım. Bir kadına duşuk yaptıracak Âletler vermeyeceğim.

Hayatımın ve sanatımın saflığını koruyacağım. Bıcağımı mesanesinde taş olduğu aşikar olanlar icin bile kullanmayacağım, bu işi ehillerine bırakacağım. Gittiğim her eve sadece hastanın iyiliği icin gireceğim, kendimi hastalık yapıcı etkenlerden ve ozellikle de ister hur ister kole olsun kadın ve erkeklerle aşkın hazlarından uzak tutacağım, sanatımın icrası esnasında ya da gunluk hayatımda bana gelen ve yayılmaması gereken bilgileri sır olarak tutacağım ve hicbir zaman acmayacağım.

Bu andımı tuttuğum surece, hayatım ve sanatımın icrası bana mutluluk versin, tum insanlar tarafından her zaman saygı goreyim, eğer yeminimden donersem bunun zıddı bana az gelsin.”

Gunumuzde tıp fakultelerini bitiren oğrenciler, bu yeminin biraz değiştirilmiş şeklini ederek diplomalarını alırlar:

Hekimlik mesleği uyeleri arasına katıldığım şu anda, hayatımı insanlık yoluna adayacağımı acıkca bildiriyor ve soz veriyorum. Hocalarıma saygı ve gonul borcumu her zaman koruyacağıma, sanatımı vicdanımın buyrukları doğrultusunda dikkat ve ozenle yerine getireceğime, hasta ve toplumun sağlığını baş gorev sayacağıma, benden hizmet bekleyen kimselerin sırlarına saygılı olacağıma ve onları saklayacağıma, hekimlik mesleğinin onurunu ve temiz toresini surdureceğime, meslektaşlarımı kardeş bileceğime, din, milliyet, ırk, siyasi eğilim ya da toplumsal sınıf ayrımlarının gorevimle hastam arasına girmesine izin vermeyeceğime, insan hayatına kesinlikle saygı gostereceğime, baskı altında kalsam bile tıp bilgilerimi insanlık değer ve yasalarına karşı kullanmayacağıma, acıkca, ozgurce ve namusum uzerine ant icerim.

alıntı