Turkiye İstatistik Kurumu, 2021 yılına ilişkin “İstatistiklerle Yaşlılar” calışmasının sonuclarını acıkladı. Turkiye'nin nufus yapısı değişti, yaşlı nufus 5 yılda %24 arttı. Turkiye ’de 2021 yılı verilerine gore istatistiklerle yaşlılar...Turkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerine gore, 2016 ’da 6 milyon 651 bin 503 kişi olan 65 yaş ve uzeri nufus, son 5 yılda yuzde 24 artarak 2021 ’de 8 milyon 245 bin 124 kişi oldu. Yaşlı nufusun toplam nufus icindeki oranı 2016 ’da yuzde 8,3 iken, 2021 ’de yuzde 9,7 ’ye cıktı.
Yaşlı nufusun 2021 ’de yuzde 44,3 ’unu erkek nufus, yuzde 55,7 ’sini kadın nufus oluşturdu. Nufus projeksiyonlarına gore yaşlı nufus oranının 2025 ’te yuzde 11, 2030 ’da yuzde 12,9, 2040 ’ta yuzde 16,3, 2060 ’ta yuzde 22,6 ve 2080 ’de yuzde 25,6 olacağı ongoruldu.
Yaşlı nufus yaş grubuna gore incelendiğinde, 2016 ’da yaşlı nufusun yuzde 61,5 ’inin 65-74 yaş grubunda, yuzde 30,2 ’sinin 75-84 yaş grubunda ve yuzde 8,2 ’sinin 85 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldığı gorulurken, 2021 ’de yuzde 64,7 ’sinin 65-74 yaş grubunda, yuzde 27,3 ’unun 75-84 yaş grubunda ve yuzde 8 ’inin 85 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldığı belirlendi.
TURKİYE NUFUSUNUN YAŞ YAPISI DEĞİŞTİ Turkiye ’de yaşlı nufus, diğer yaş gruplarındaki nufusa gore daha yuksek bir hızla artış gosterdi. Kuresel yaşlanma sureci olarak adlandırılan “demografik donuşum” surecinde olan Turkiye ’de, doğurganlık ve olumluluk hızlarındaki azalmayla birlikte sağlık alanında kaydedilen gelişmeler, yaşam standardının, refah duzeyinin ve doğuşta beklenen yaşam suresinin artmasıyla nufusun yaş yapısı şekil değiştirdi.
Cocuk ve genclerin toplam nufus icindeki oranı azalırken yaşlıların toplam nufus icindeki oranı artış gosterdi. Turkiye oransal olarak yaşlı nufus yapısına sahip ulkelere gore hala genc bir nufus yapısına sahip olsa da yaşlı nufus sayısal bakımdan oldukca fazla.
Nufusun yaşlanmasıyla ilgili bilgi veren gostergelerden biri olan ortanca yaş, 2016 ’da 31,4 iken 2021 ’de 33,1 oldu. Ortanca yaş 2021 ’de erkeklerde 32,4, kadınlarda 33,8 olarak gercekleşti.
Nufus projeksiyonlarına gore, ortanca yaşın 2025 ’te 34,1, 2030 ’da 35,6, 2040 ’ta 38,5, 2060 ’ta 42,3 ve 2080 ’de 45 olacağı tahmin edildi.
Calışma cağındaki yuz kişiye duşen yaşlı sayısını ifade eden yaşlı bağımlılık oranı, 2016 ’da yuzde 12,3 iken 2021 ’de yuzde 14,3 ’e cıktı.
Nufus projeksiyonlarına gore, yaşlı bağımlılık oranının 2025 ’te yuzde 16,4, 2030 ’da yuzde 19,6, 2040 ’ta yuzde 25,3, 2060 ’ta yuzde 37,5 ve 2080 ’de yuzde 43,6 olacağı ongoruldu.
Nufus tahminlerine gore, 2021 ’de dunya nufusunun 7 milyar 831 milyon 718 bin 605 kişi, yaşlı nufusun ise 764 milyon 321 bin 142 kişi olduğu tahmin edildi. Buna gore, dunya nufusunun yuzde 9,8 ’ini yaşlı nufus oluşturdu. En yuksek yaşlı nufus oranına sahip ilk uc ulke, yuzde 34,3 ile Monako, yuzde 28,8 ile Japonya ve yuzde 22,8 ile İtalya oldu. Turkiye, 167 ulke arasında 68. sırada yer aldı.
Yaşlı nufus oranının en yuksek olduğu il, 2021 ’de yuzde 20,1 ile Sinop oldu. Bu ili yuzde 19,2 ile Kastamonu, yuzde 17,8 ile Artvin izledi. Yaşlı nufus oranının en duşuk olduğu il ise yuzde 3,5 ile Şırnak oldu. Bu ili yuzde 3,9 ile Hakkari, yuzde 4 ile Şanlıurfa izledi.
Yaşlı nufus oranı il duzeyinde yıllara gore incelendiğinde, toplam nufus icinde yaşlı nufus oranının en yuksek olduğu il sayısı 2016 ’da 8 iken, 2021 ’de 22 oldu. Nufus projeksiyonlarına gore yaşlı nufus oranının en yuksek olacağı il sayısının 2025 ’te 33 ’e cıkacağı tahmin edildi.
Toplam nufus icinde yaşlı nufus oranının yıllara gore en duşuk olduğu illerin, genc nufus yapısına sahip olan Şanlıurfa, Şırnak ve Hakkari olduğu goruldu.
YAKLAŞIK HER 4 HANEDEN BİRİNDE EN AZ BİR YAŞLI FERT VAR Turkiye ’de 2021 ’de toplam 25 milyon 329 bin 833 haneden 6 milyon 112 bin 760 ’ında yaşlı nufus olarak tanımlanan 65 ve daha yukarı yaşta en az bir fert bulunduğu belirlendi. Diğer bir ifadeyle, hanelerin yuzde 24,1 ’inde en az bir yaşlı fert yaşadığı goruldu.
En az bir yaşlı fert bulunan 6 milyon 112 bin 760 hanenin 1 milyon 561 bin 398 ’ini tek başına yaşayan yaşlı fertler oluşturdu. Bu hanelerin yuzde 74,9 ’unda yaşlı kadınlar, yuzde 25,1 ’inde ise yaşlı erkekler yaşıyor.
En az bir yaşlı fert bulunan haneler icinde tek kişilik yaşlı hane halkı oranının en yuksek olduğu il, 2021 yılında yuzde 35,2 ile Burdur oldu. Bu ili yuzde 34,9 ile Balıkesir, yuzde 34,4 ile Canakkale izledi. Bu oranın en duşuk olduğu il ise yuzde 6,5 ile Hakkari oldu. Bu ili yuzde 12,5 ile Şırnak, yuzde 12,9 ile Batman izledi.
Yaşlı nufusun yuzde 0,1 ’ini oluşturan 100 yaş ve uzerindeki yaşlı kişi sayısı 2021 ’de 5 bin 859 oldu. Turkiye ’de 100 yaş ve uzerinde en fazla yaşlıya sahip ilk uc il sırasıyla 815 kişiyle İstanbul, 276 kişiyle Şanlıurfa ve 272 kişiyle Mardin iken, en az yaşlıya sahip ilk uc il ise 7 kişiyle Bartın ve Bayburt, 8 kişiyle Ardahan ve Bilecik oldu.
OKUMA YAZMA BİLMEYENLER YAŞLILARIN ORANI DUŞTU Yaşlı nufus icinde okuma yazma bilmeyenlerin oranı, 2016 ’da yuzde 20,8 iken 2020 ’de yuzde 15,6 ’ya duştu. Okuma yazma bilmeyen yaşlı kadınların oranı yuzde 24,2, yaşlı erkeklerin oranı yuzde 4,7 cıktı.
Eğitim durumuna gore yaşlı nufus incelendiğinde, 2016 ’da yaşlı nufusun yuzde 43,7 ’si ilkokul mezunu, yuzde 5,6 ’sı ortaokul veya dengi okul/ilkoğretim mezunu, yuzde 5,9 ’u lise veya dengi okul mezunu, yuzde 5,8 ’i yuksekoğretim mezunu iken 2020 ’de ilkokul mezunu olanların oranı yuzde 46,1 ’e, ortaokul veya dengi okul/ilkoğretim mezunu olanların oranı yuzde 7,9 ’a, lise veya dengi okul mezunu olanların oranı yuzde 8 ’e, yuksekoğretim mezunu olanların oranı ise yuzde 7,4 ’e yukseldi.
Yaşlı nufusun eğitim durumu cinsiyete gore incelendiğinde, onemli farklılıklar olduğu gozlendi. Bitirilen tum eğitim duzeylerinde yaşlı erkek nufus oranının yaşlı kadın nufus oranından daha yuksek olduğu goruldu.
YAŞLI NUFUSTA MEDENİ DURUM Yaşlı erkek nufusun 2021 yılında yuzde 1,3 ’unun hic evlenmemiş, yuzde 83,7 ’sinin resmi nikahla evli, yuzde 3,6 ’sının boşanmış, yuzde 11,4 ’unun eşi olmuş olduğu gorulurken yaşlı kadın nufusun yuzde 2,7 ’sinin hic evlenmemiş, yuzde 46 ’sının resmi nikahla evli, yuzde 4 ’unun boşanmış, yuzde 47,4 ’unun ise eşi olmuş olduğu belirlendi.
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuclarına gore, eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yuzde 60 ’ına gore hesaplanan yoksulluk oranı, 2016 ’da Turkiye geneli icin yuzde 21,2 iken 2020 ’de yuzde 21,9 oldu. Bu oran, yaşlı nufus icin 2016 ’da yuzde 16 iken 2020 ’de yuzde 16,7 ’ya cıktı.
Yaşlı nufusun yoksulluğu cinsiyete gore incelendiğinde, yaşlı erkeklerde yoksulluk oranı 2016 ’da yuzde 14,7 iken 2020 ’de yuzde 15,6 oldu. Yaşlı kadınlarda yoksulluk oranı ise 2016 ’da yuzde 17 iken 2020 ’de yuzde 17,6 olduğu tespit edildi.
Yaşlı nufusun iş gucune katılma oranı 2016 ’da yuzde 11,8 iken 2020 ’de yuzde 10 ’a geriledi. Bu oran cinsiyete gore incelendiğinde, yaşlı erkek nufusta yuzde 16,8 iken yaşlı kadın nufusta yuzde 4,6 olarak belirlendi. Yaşlı nufustaki işsizlik oranının 2016 ’da yuzde 2,6 iken 2020 ’de yuzde 2,7 olduğu goruldu.
İNTERNET KULLANAN YAŞLI BİREYLERİN ORANI 4 KAT ARTTI Yaşam Memnuniyeti Araştırması Sonuclarına gore, mutlu olduğunu beyan eden 18 ve daha yukarı yaştaki bireylerin oranı 2021 ’de yuzde 49,3 iken bu oran 65 ve daha yukarı yaştaki bireyler icin yuzde 56,2 oldu. Yaşlı bireylerin genel mutluluk duzeyi cinsiyete gore incelendiğinde, 2021 ’de erkeklerin yuzde 51,2 ’si, kadınların ise yuzde 60,1 ’i mutlu olduğunu beyan etti.
Yaşlı bireylerin 2016 ’da en onemli mutluluk kaynağı yuzde 64,2 ile aileleri, yuzde 18 ile cocukları, yuzde 6,9 ile eşleri, yuzde 6,4 ile torunları iken 2021 yılında yuzde 59,9 ile aileleri, yuzde 21,5 ile cocukları, yuzde 8,1 ile torunları ve yuzde 6,2 ile eşleri oldu.
Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuclarına gore, internet kullanan 65-74 yaş grubundaki bireylerin oranı 2016 ’da yuzde 8,8 iken bu oran 2021 yılında yuzde 32,5 ’e yukseldi.
İnternet kullanan yaşlı bireyler cinsiyete gore incelendiğinde, erkeklerin kadınlardan daha fazla internet kullandığı goruldu. İnternet kullanan yaşlı erkeklerin oranı 2021 yılında yuzde 40 iken yaşlı kadınların oranı yuzde 25,9 oldu.
Kaynak: AA
İslam ve İhsan